Warszawa, 14 maja 2003 r.

Wsparcie dla obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania jest jednym z instrumentów towarzyszących Wspólnej Polityki Rolnej. Jakkolwiek szczegółowe zasady wdrażania tego instrumentu są ustalane przez kraje członkowskie, wspólnie z Komisją Europejską, to zasady ogólne są nakreślone w Rozporządzeniu Rady WE 1257/1999. Zgodnie z przepisami zawartymi w ww. rozporządzeniu wsparciu w ramach tego instrumentu podlegać mogą tereny o małej produktywności, ograniczonym potencjale wytwórczym, o niskiej produktywności środowiska naturalnego lub zagrożone wyludnieniem. Zasady wyznaczania terenów ONW przyjęte w projekcie Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich odzwierciedlają te zapisy. Jako kryterium do oceny potencjału wytwórczego i produktywności środowiska naturalnego przyjęto opracowany w Instytucie Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach wskaźnik waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej (WWRPP), natomiast za kryterium oceny zagrożenia depopulacją przyjęto gęstość zaludnienia. W przypadku znaczącej większości gmin, wymienianych w przesłanym piśmie jako Żuławskie lub z przewagą Żuław, WWRPP kształtuje się powyżej 125% średniej krajowej, co wyklucza uznanie tych regionów za tereny o niekorzystnych warunkach gospodarowania. W pozostałych gminach, głównie okołożuławskich WWRPP przyjmuje wartości w przedziale 110-125% wartości średniej, co może stanowić podstawę do objęcia instrumentem w przypadku występowania wyjątkowo niekorzystnej sytuacji demograficznej tj. gęstości zaludnienia poniżej 25 osób/m2. Taka sytuacja występuje w gminach Tolkmicko, Frombork i Braniewo, które zostały, w obecnej wersji PROW zaliczone do obszarów ONW. Należy jednak zaznaczyć, iż obecna wersja PROW jest dokumentem roboczym. Po udostępnieniu przez GUS danych statystycznych ze Spisu Rolnego i Powszechnego, co ma nastąpić w czerwcu br., dokument zostanie uaktualniony.

Podane w dokumencie liczne potrzeby wynikające ze specyficznej sytuacji Żuław zasługują niewątpliwie na uwagę i szybką interwencję, niemniej pomoc w ramach wsparcia obszarów o niekorzystnych warunkach gospodarowania nie wydaje się być właściwą formą interwencji. Należy wyraźnie podkreślić, iż instrument ten nie służy do rozwiązywania problemów przedstawionych w piśmie. Dopłaty te nie mają równoważyć wyższych kosztów intensywnej uprawy pszenicy w stosunku do ekstensywnej uprawy żyta, a raczej brak możliwości uprawy pszenicy ze względu na słabe gleby. Dopłaty w ramach tego instrumentu nie mogą być również przeznaczone na inwestycje w zakresie budowy i remontu urządzeń i budowli melioracyjnych ani innych rodzajów infrastruktury.

Nie oznacza to, iż problemy te nie mogą być rozwiązywane ze wsparciem ze środków UE. W ramach funduszy strukturalnych zostały stworzone instrumenty mające na celu wsparcie ww. inwestycji. Wsparcie takie można uzyskać w ramach działania Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich, wspófinansowanego z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji w Rolnictwie (EAGGF). W ramach niniejszego działania wspierane będą inwestycje z zakresu budowy i modernizacji urządzeń melioracji wodnych szczegółowych i podstawowych.

Jednocześnie informuję, że wspieranie inwestycji z zakresu melioracji wodnych podstawowych, może odbywać się również w oparciu o współfinansowanie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (ERDF), w ramach działania 1.2. Infrastruktura ochrony środowiska Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego przygotowywanego przez Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej.