Minister Edukacji Narodowej i Sportu przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Władysława Mańkuta, złożonym na 35. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 34):
Warszawa, 200-03-27
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
Nawiązując do oświadczenia Pana Senatora Władysława Mańkuta złożonego na 35. posiedzeniu Senatu RP w dniu 6 marca 2003 r. w sprawie wysokości środków przyznanych w ramach części oświatowej subwencji ogólnej na finansowanie Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Kamienicy Elbląskiej (Powiat Elbląski), uprzejmie Pana Marszałka informuję.
Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 1996 r. Nr 67, poz. 329 z późn. zm.) zapewnia dzieciom i młodzieży z niepełnosprawnościami organizowanie kształcenia i wychowania w różnych formach, w zależności od rodzaju i stopnia zaburzeń i odchyleń. Ustawa umożliwia podejmowanie różnorodnych działań mających umożliwić tym dzieciom naukę w dostępnym dla nich zakresie, usprawnianie zaburzonych funkcji oraz zapewnienie specyficznej pomocy i opieki stosownie do potrzeb rozwojowych i możliwości psychofizycznych (art. 71b ust. 1 i 2 ustawy).
Przepis art. 71b ust. 5 ustawy o systemie oświaty stanowi, że starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka niepełnosprawnego posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, za zgodą rodziców - zapewnia odpowiednią formę kształcenia.
Tryb i zasady kwalifikowania i kierowania dzieci i młodzieży do kształcenia specjalnego określają przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 lutego 2001 r. w sprawie orzekania o potrzebie kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania dzieci i młodzieży oraz szczegółowych zasad kierowania do kształcenia specjalnego lub indywidualnego nauczania (Dz.U. Nr 13, poz. 114).
Zgodnie z art. 64 ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administracji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa (Dz.U. Nr 106, poz. 668) placówki opiekuńczo-wychowawcze przeszły do prowadzenia i finansowania przez pomoc społeczną.
Na podkreślenie zasługuje również fakt, iż środki planowane na dotowanie tych placówek ujmowane były wówczas w dziale 79 "Oświata i wychowanie", w rozdziale 8221 "Zakłady opiekuńczo-wychowawcze", w paragrafie 48 "Pozostałe dotacje". Zgodnie z obowiązującym w tym czasie rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 18 kwietnia 1991 r. w sprawie klasyfikacji dochodów i wydatków budżetowych oraz innych przychodów i rozchodów (Dz.U. nr 39, poz. 169 z późn. zm.) w paragrafie 48 planowano między innymi "dotacje dla szkół i innych placówek oświatowo-wychowawczych". Natomiast szczegółowe zasady udzielania dotacji określone były w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 października 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wysokości i udzielania dotacji niepublicznym szkołom oraz placówkom oświatowo-wychowawczym, opiekuńczo-wychowawczym, resocjalizacyjnym (Dz.U. Nr 81, poz. 419). Począwszy od 1 stycznia 1999 r. środki planowane na finansowanie placówek przejętych przez pomoc społeczną (w tym młodzieżowych ośrodków wychowawczych) ujmowane są w budżetach wojewodów w dziale 853 "Opieka społeczna".
W ramach części oświatowej subwencji ogólnej finansowane są natomiast szkoły funkcjonujące przy młodzieżowych ośrodkach wychowawczych.
Zgodnie z zapisami zawartymi w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 20 grudnia 2002 r. w sprawie zasad podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2003 (Dz.U. Nr 234, poz. 1966) uczniowie mający skierowania i orzeczenia do kształcenia w młodzieżowym ośrodku wychowawczym otrzymują finansowy standard A podziału subwencji (jako uczniowie szkoły dla młodzieży) oraz dodatkowe wagi uzupełniające np. z tytułu rodzaju niepełnosprawności. Uczniowie niedostosowani społecznie przeliczani są w algorytmie podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego na 2003 r. dodatkową wagą P10=1,00.
Pragnę jednak podkreślić, że algorytm podziału części oświatowej pomiędzy poszczególne jednostki samorządu terytorialnego i zastosowane w nim wagi służą wyłącznie do zróżnicowania wysokości subwencji ze względu na różnorodność zadań prowadzonych bądź dotowanych przez samorządy. Nie dzieli on środków na poszczególne szkoły, placówki czy grupy wydatków.
Informuję uprzejmie Pana Marszałka, że o przeznaczeniu środków otrzymanych w formie subwencji ogólnej (w tym części oświatowej) decydują - zgodnie z ustawą z dnia 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2003 (Dz.U. Nr 150, poz. 983 - z późn. zm.) - rady gmin, powiatów i sejmiki wojewódzkie.
Uprzejmie informuję Pana Marszałka, że nie jest planowana nowelizacja ww. rozporządzenia w sprawie zasad podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego.
Zgłoszone przez pana Senatora Władysława Mańkuta uwagi zostaną wykorzystane w pracach nad opracowaniem zasad podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego na rok 2004.
Z wyrazami szacunku
Krystyna Łybacka