Warszawa, dnia 5 kwietnia 2005 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP

Szanowny Panie Marszałku,

w nawiązaniu do przesłanych przy piśmie z dnia 24 marca br. znak BPS/DSK-043-130-05 dwóch oświadczeń złożonych przez Pana Senatora Janusza Lorenza na 78. posiedzeniu Senatu w dniu 17 marca 2005 roku w sprawie reorganizacji p.p.u.p. "Poczta Polska", chciałbym wyjaśnić, że pierwsze z przesłanych obecnie wystąpień (z 7 marca) zostało już uprzednio skierowane do Ministra Infrastruktury w trybie interwencji senatorskiej i odpowiedzi udzieliłem w piśmie z dnia 25 marca 2005 roku znak ŁP3p-0701-19(02)2005 przesłanym bezpośrednio do Pana Senatora Janusza Lorenz. Natomiast drugie z wystąpień (z 17 marca) pokrywa się z treścią pisma z dnia 18 marca 2005 roku, w którym Pan Senator Janusz Lorenz wraz z grupą Posłów na Sejm RP i przedstawicieli pocztowych organizacji związkowych przedstawiają swoje stanowisko w sprawie realizacji przez p.p.u.p. "Poczta Polska" projektu utworzenia Centrum Usług Pocztowych. Odpowiedź na w/w wystąpienie z dnia 18 marca także została udzielona w trybie interwencji senatorskiej. Zawarto ją w piśmie z dnia 4 kwietnia 2005 roku znak ŁP3p-0701-21/2005.

Z uwagi na podobny zakres tematyczny obydwu wcześniejszych wystąpień, których autorem lub współautorem był Pan Senator Janusz Lorenz, udzielone na nie odpowiedzi miały podobną treść. W niniejszym piśmie pozwolę sobie przytoczyć odpowiedź udzieloną 4 kwietnia br., gdyż jak sądzę zawiera ona pełne wyjaśnienia kwestii poruszonych w oświadczeniu złożonym przez pana Senatora Janusza Lorenza na 78. posiedzeniu Senatu w dniu 17 marca 2005 roku.

Na wstępie chciałbym przedstawić genezę trwających obecnie w Poczcie Polskiej działań restrukturyzacyjnych w zakresie sfery organizacyjnej. Zmiany wynikają przede wszystkim z tego, że dotychczas istniejąca struktura organizacyjna Przedsiębiorstwa nie pozwala w pełni wychodzić naprzeciw zmianom zachodzącym na dynamicznie rozwijającym się rynku. W tej chwili obejmuje ona 10 dyrekcji okręgowych poczty (DOP) i 64 rejonowe urzędy poczty (RUP). Funkcjonuje również ok. 300 jednostek utworzonych przez poszczególne DOP, które działają jako szczebel pośredni pomiędzy RUP a placówką pocztową. Przy czym jednostki pośrednie nie posiadają jednolitego zakresu kompetencji, realizują zróżnicowane zadania, powielające niekiedy zadania jednostek nadrzędnych. Takie ukształtowanie się na przestrzeni lat sztywnej struktury Przedsiębiorstwa skutkowało przede wszystkim wzrostem liczebności służb administracyjnych kosztem służb eksploatacyjnych, których stan osobowy mimo rozwoju usług, wzrostu liczby klientów, zwiększenia ilości placówek pocztowych i okienek (zwłaszcza na terenach dużych miast) wzrastał w stopniu nieproporcjonalnym do potrzeb. Dodatkowo, zmiana podziału administracyjnego kraju spowodowała, że niektóre województwa obsługiwane są przez więcej iż jedną DOP.

Taka struktura organizacyjna uniemożliwia sprawny przepływ informacji i szybkie podejmowanie decyzji, co jest warunkiem prowadzenia aktywnej działalności na liberalizującym się rynku usług pocztowych. Postępujący proces liberalizacji rynku, który pociąga za sobą wzrost konkurencji, zmusza uczestników rynku do reagowania na zmiany i dostosowywania się do nowych warunków. Kierownictwo Poczty Polskiej decydując o zmianie struktury organizacyjnej p.p.u.p. "Poczta Polska" podjęło trudne wyzwanie, jakie stanęło przed nim w związku ze zmianami zachodzącymi na rynku usług pocztowych.

W wyniku kilkuletnich prac analitycznych i studialnych nad wypracowaniem kierunków rozwoju Przedsiębiorstwa i dostosowujących go do funkcjonowania w warunkach konkurencyjnych opracowana została "Strategia Rozwoju Poczty Polskiej". W dokumencie tym zawarta jest m.in. koncepcja zmian strukturalno-organizacyjnych, która grupuje jednostki organizacyjne w czterech wydzielonych pionach produktowych (usług pocztowych, usług finansowych, logistyki i nowych technologii). Przedstawione w niej kierunki zmian zostały we wrześniu 2002 roku pozytywnie ocenione przez Ministra Infrastruktury. Realizacja "Strategii..." wymaga jednak przeprowadzenia dalszych analiz i przygotowania w ich oparciu strategii cząstkowych, placów operacyjnych i procedur umożliwiających jej wdrożenie. Proponowane zmiany organizacyjne mają na celu usprawnienie funkcjonowania Przedsiębiorstwa. Mają one przede wszystkim doprowadzić do jasnego określenia odpowiedzialności za usługi i obszary zarządzania tymi usługami, a także do przyspieszenia procesu decyzyjnego.

Należy przy tym podkreślić, że zarówno "Strategia..." jak i jej zmiany podlegały konsultacjom z organizacjami związkowymi działającymi w p.p.u.p. "Poczta Polska". Także pracownicy mieli możliwość śledzenia na bieżąco interesujących ich zmian, gdyż informacje w tym zakresie były zamieszczane w działającym w Przedsiębiorstwie wewnętrznym systemie komunikacji internetowej (internet), czasopiśmie "Poczta Polska", a ponadto wyjaśnień w tej kwestii udzielało Kierownictwo Poczty Polskiej podczas dyżurów telefonicznych i spotkań organizowanych w poszczególnych okręgach. Warto także zauważyć, że przedstawiciele załogi Przedsiębiorstwa zasiadają w Radzie Poczty Polskiej, która opiniuje działania Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej. Mogą oni zatem aktywnie uczestniczyć w jej pracach i współdecydować o istotnych dla Przedsiębiorstwa kwestiach.

Po tym stosunkowo obszernym wyjaśnieniu przesłanek działań podjętych w celu zmiany struktury organizacyjnej, chciałbym krótko przedstawić na czym polegają planowane zmiany - w tym koncepcja utworzenia Centrum Usług Pocztowych (CUP) i jak są one przeprowadzane. Otóż w ramach restrukturyzacji wydzielone zostaną z dyrekcji okręgów poczty i rejonowych urzędów poczty niektóre zadania, w tym m.in. w zakresie usług pocztowych dla klientów masowych i korporacyjnych, usług logistycznych i finansowych. Natomiast na bazie obecnych dyrekcji okręgów poczty i rejonowych urzędów poczty budowany będzie Pion Sieci, który będzie miał za zadanie obsługę klientów detalicznych poprzez sieć placówek pocztowych oraz Pion Infrastruktury, który m.in. przejmie funkcje administracyjne i inwestycyjno-techniczne. Poszczególne jednostki tworzące nową strukturę mają być samodzielne finansowo i generować zyski netto, tak aby mogły one być przeznaczane na odtwarzanie majątku i wprowadzanie owych technologii.

Autonomiczną częścią struktury organizacyjnej zarządzającą całością tzw. biznesu pocztowego będzie CUP. W jego ramach będą występować trzy poziomy zarządzania eksploatacyjnego: centralny, regionalny i rejonowy. Przygotowanie koncepcji tworzenia CUP powierzone zostało Pełnomocnikowi ds. utworzenia CUP wyznaczonemu przez Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej. Wyniki jego prac przedstawione zostały 28 lutego br. i zaproponowano w nich m.in. podział terytorialny regionów operacyjnych CUP. Projektując liczbę i miejsca powołania jednostek nowego pionu uwzględniono przede wszystkim następujące parametry:

• liczbę pracowników służb doręczeń i ekspedycyjno-rozdzielczych potencjalnie zatrudnionych w projektowanym pionie,

• liczbę punktów doręczeń oraz liczbę punktów doręczeń przypadających na jeden rejon doręczeń,

• generowany na danym terenie przez masowych nadawców wolumen przesyłek listowych i paczek,

• ilość potencjalnych komórek terenowych na danym obszarze,

• wskaźniki obciążenia pracą,

• obszary działania.

Propozycje przedstawione przez Pełnomocnika zostały następnie przeanalizowane i Dyrektor Generalny Poczty Polskiej, biorąc pod uwagę uwarunkowania technologiczne i organizacyjne, symulacje strumieni przesyłek oraz dane dotyczące ekonomiki komunikacji pocztowej - podjął wstępne decyzje, w tym dotyczące podziału terytorialnego planowanych regionów operacyjnych. Nie zapadły natomiast ostateczne decyzje w sprawie podziału terytorialnego rejonów operacyjnych w ramach CUP. Warto w tym miejscu podkreślić, że zarówno dotychczas funkcjonujący jak i obecnie projektowany system komunikacji pocztowej nie pokrywa się w pełni z podziałem administracyjnym kraju, który był budowany przy innych założeniach i dlatego nie zawsze odpowiada wymaganiom logistyki pocztowej. Podporządkowanie niektórych, zwłaszcza granicznych powiatów, sąsiednim województwom wynika zatem ze względów technologicznych oraz ekonomicznych i takie sytuacje występują na terenie całego kraju, w niemal wszystkich regionach operacyjnych.

Dyrektor Generalny Poczty Polskiej o swojej decyzji odnośnie koncepcji CUP poinformował w dniu 4 marca br. Radę Poczty Polskiej oraz wszystkie Dyrekcje: Okręgów Poczty, Zakładów Transportu Samochodowego, jednostek centralnych PP oraz Wspólną Reprezentację Związków Zawodowych działających w p.p.u.p. "Poczta Polska". W ten sposób załoga przedsiębiorstwa jest na bieżąco informowana na temat przebiegu zmian organizacyjnych.

Trzeba pamiętać, że Dyrektor Generalny Poczty Polskiej wprowadzając omawiane zmiany działa zgodnie ze Statutem państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej "Poczta Polska" ogłoszonym Obwieszczeniem Ministra Łączności z dnia 28 kwietnia 1998 r. w sprawie ogłoszenia statutu państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej "Poczta Polska" (M.P. z 2004 r. Nr 42, poz. 738, z 2005 r. Nr 14, poz. 252), który w § 16 ust. 4 ustala, że tworzenie, przekształcanie i likwidacja jednostek organizacyjnych Poczty Polskiej o zasięgu ogólnopolskim, okręgowym, rejonowym i terenowym leży w kompetencji Dyrektora Generalnego Poczty Polskiej.

Jeśli chodzi o CUP w Olsztynie, to z przedstawionych mi przez Dyrektora Generalnego informacji wynika, że taka lokalizacja została zaproponowana przez Pełnomocnika. Propozycja ta została przyjęta, a Dyrektor Generalny Poczty Polskiej podjął jedynie decyzję o jej wersyfikacji ze względu na uwarunkowania technologiczne i organizacyjne, w wyniku czego zmieniono zasięg terytorialny olsztyńskiego CUP. Zmiana polega jednak nie na likwidacji Rejonowego Urzędu Poczty Suwałki, a na wyodrębnieniu z niego tej części działalności, która jest ukierunkowana na obsługę klientów masowych i przeniesienie jej do CUP w taki sposób, że klienci z 3 obecnych powiatów rejonu suwalskiego (piskiego, giżyckiego i węgorzewskiego) będą obsługiwani przez CUP Olsztyn, a pozostałych 6 powiatów przez CZP Białystok.

Z kolei, odnosząc się do obaw związanych z zatrudnieniem, pragnę podkreślić, że zmiany organizacyjne zawsze wiążą się z koniecznością przeprowadzenia restrukturyzacji zasobów ludzkich, w tym szkoleń, przesunięć kadrowych, przygotowania do nowych zadań, itp. Jednak, jak podkreśla Dyrektor Generalny Poczty Polskiej nieuzasadnione są obawy przedstawicieli załogi, iż wskutek reorganizacji i ustanowienia od 31 marca br. jednego pracodawcy dla wszystkich pracowników (stanie się nim p.p.u.p. "Poczta Polska", a dotychczas były to poszczególne jednostki), mogą być zagrożone miejsca pracy. Już w liście z dnia 20 września 2004 roku skierowanym do pracowników Kierownictwo Poczty Polskiej zapewniało, że celem zmian nie jest restrukturyzacja poprzez redukcję etatów. Zakłada się wykorzystanie całego potencjału kadrowego i przeprowadzenie zmian w taki sposób, by wszystkim zapewnić miejsce i dać możliwość dostosowania się do nowej rzeczywistości. Działania w tym zakresie będą więc polegać głównie na zmniejszeniu zatrudnienia w administracji poprzez przekwalifikowanie zatrudnionych w niej osób i przesunięcie ich do zadań związanych z eksploatacją.

Na zakończenie chciałbym wyrazić opinię, że dostosowanie struktury organizacyjnej Poczty Polskiej do wymogów liberalizującego się rynku usług pocztowych jest konieczne. Spowolnienie tego procesu może mieć znaczący wpływ na pozycję Przedsiębiorstwa zarówno na rynku krajowym jak i europejskim a w konsekwencji na jego kondycję finansową.

Mając zaś na uwadze, że przy tego typu zmianach organizacyjnych nie da się wypracować koncepcji, która satysfakcjonowałaby wszystkich, to należy jednak dążyć do wypracowania tej najbardziej optymalnej, a w tym celu konieczna jest konstruktywna współpraca załogi Poczty Polskiej (zarówno pracowników aktywnie działających w organizacjach związkowych, jak i niezrzeszonych) z Kierownictwem Przedsiębiorstwa. Zmiany, jak już podkreślałem, są bowiem konieczne, a ich wstrzymywanie może jedynie doprowadzić do stopniowego wypierania przez konkurencję Poczty Polskiej z rynku usług pocztowych, gdyż przy obecnej strukturze działania nie jest ona w stanie szybko reagować na potrzeby tego rynku i dostosowywać swojej oferty usług do jego wymagań.

Przedstawiając powyższe wyrażam nadzieję, że zdołałem wyjaśnić wszelkie wątpliwości, jakie w przedmiotowej kwestii podniósł Pan Senator Janusz Lorenz, a przede wszystkim, że przedstawione przeze mnie informacje pozwolą zrozumieć przyczyny zmian, jakie zachodzą obecnie w strukturach Poczty Polskiej.

Z poważaniem

Z upoważnienia

MINISTRA INFRASTRUKTURY

Wojciech Hałka

Podsekretarz Stanu