Konieczna ze względów ekonomicznych, niemniej jednak pospieszna i nie do końca dopracowana, przeprowadzona swego czasu restrukturyzacja państwowych gospodarstw rolnych doprowadziła do bardzo trudnej sytuacji między innymi w reprezentowanym przeze mnie województwie warmińsko-mazurskim. To region, w którym skala problemu dotyczącego aktywizacji, edukacji i pomocy socjalnej dla byłych pracowników PGR i ich rodzin - a stanowią oni bardzo dużą część lokalnej społeczności - jest ogromna. Ludzie ci, pozostawieni w dużej mierze bez środków do życia, zaufali nam, myśleli, że zadbamy o ich dalszy byt, damy im jakąś perspektywę.

Z napływających do mojego biura opinii i moich osobistych kontaktów z przedstawicielami tego środowiska wynika, że jedyną pomocą, jaką do tej pory otrzymywali i nadal otrzymują jest wsparcie ze strony Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, obecnie Agencji Nieruchomości Rolnych. Właśnie dzięki agencji dzieci miały w szkołach jedzenie, którego brakowało w domu, wyjeżdżały na wakacje latem i na ferie zimą, przy czym mogły korzystać między innymi z turnusów rehabilitacyjnych. Dostawały tam odzież i przybory szkolne. Ogromne znaczenie ma także fakt, że od kilku lat do wsi przyjeżdżają lekarze, bo agencja zorganizowała tak zwane białe soboty. Agencja stypendiami zachęca młodzież do nauki w szkołach średnich, do studiów, do nauki języków obcych. Sami byli pracownicy PGR nie byliby w stanie kształcić swoich dzieci, a i degradacja społeczna środowiska raczej temu nie sprzyja. Za pieniądze z agencji wyremontowano i wybudowano ciepłownie oraz wodociągi, w ramach subwencji wyposażono szkoły wiejskie. Kolosalne znaczenie ma także akcja wspierania tworzenia nowych miejsc pracy, związana z dofinansowaniem potencjalnych pracodawców oraz kursami zawodowymi dla byłych pracowników PGR i członków ich rodzin. Lista pochwał pod adresem Agencji Nieruchomości Rolnych - w tym wypadku jej oddziału terenowego w Olsztynie - jest długa, tym bardziej że gminy pomagają potrzebującym w minimalnym zaledwie stopniu, ponieważ same nie mają pieniędzy.

Nadal bezwzględnie potrzebne są działania mające na celu udzielanie pomocy byłym pracownikom państwowych przedsiębiorstw rolnych i członkom ich rodzin przy przezwyciężaniu trudnych sytuacji życiowych. Wskazane byłoby, by podejmowały je instytucje mające doświadczenie w tym zakresie, mające bezpośredni kontakt ze środowiskiem, do którego działania te są adresowane.