Warszawa, 2005-01-04

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
WARSZAWA

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z przekazanym przy piśmie znak: BPS/DSK-043-543.04 z dnia 7 grudnia 2004 r. oświadczeniem Pani Senator Teresy Liszcz w sprawie obowiązku stosowania kas rejestrujących do prowadzenia ewidencji podatku od towarów i usług, uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Obowiązek ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących został wprowadzony przepisem art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz.U. Nr 11, poz. 50 ze zm.), więc jest obowiązkiem wynikającym wprost z ustawy. Obowiązek ten dotyczy podatników dokonujących sprzedaży na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej oraz osób fizycznych prowadzących działalność w formie indywidualnych gospodarstw rolnych.

Decyzję taką podjął Parlament jeszcze w 1993 r. uchwalając ww. ustawę i określając w niej zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług, a w tym i zasady udokumentowania transakcji podlegających opodatkowaniu.

Minister Finansów na podstawie ustawy otrzymał jedynie uprawnienia do wprowadzania zwolnień z tego obowiązku ewidencyjnego na czas określony ze względu na rodzaj prowadzonej działalności lub wysokość obrotu podatnika. To upoważnienie dla Ministra Finansów, zawarte obecnie w art. 111 ust. 8 obowiązującej ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535), Sejm obwarował specjalnymi wytycznymi. Zgodnie z ustawą przy określaniu zwolnień Minister Finansów powinien uwzględniać specyfikę wykonywania niektórych czynności oraz uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Minister Finansów podporządkowując się tym wytycznym wprowadzał zwolnienia przedmiotowe (ze względu na ww. rodzaj prowadzonej działalności) i podmiotowe (ze względu na poziom osiąganego obrotu). Taki układ zwolnień był stosowany w kolejnych rozporządzeniach Ministra Finansów w sprawie kas rejestrujących, z tym że kwotowe limity obrotów dla zwolnień podmiotowych w kolejnych latach uległy zmniejszeniu. W ostatnich latach utrzymuje się je na tym samym poziomie i wynoszą one 40 000 zł dla podatników kontynuujących działalność gospodarczą i 20 000 zł dla nowych podatników. Równolegle z tym z roku na rok następowało ograniczenie zakresu zwolnień o charakterze przedmiotowym i na dzień dzisiejszy obowiązkiem prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas objęta jest znakomita większość branż lub różnych kategorii usług świadczonych na rzecz nabywców detalicznych.

W rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2004 r. określającym m.in. zakres zwolnień od ewidencjonowania na rok 2005, jeżeli chodzi o zwolnienia o charakterze podmiotowym, zachowano stosowane do końca 2004 rozwiązania odnoszące się do kryterium wielkości obrotu, natomiast w sferze zwolnień przedmiotowych, tak jak to miało miejsce w latach poprzednich ograniczono ich zakres. Dotyczy to m.in. usług wykonywania zdjęć i obróbki fotograficznej, fryzjerskich i kosmetycznych, wstępu do kin, parkingowych, przechowywania bagażu, utrzymania ulic i placów miejskich, przewozu przesyłek pocztowych.

W odniesieniu do podatników rozliczających się w podatku dochodowym w formie karty podatkowej w zwolnieniach od ewidencji kasowej nie ujęto m.in. usług: lakiernictwa, pozłotnictwa, tapicerskich, introligatorskich. Przy konstruowaniu zakresu zwolnień na rok 2005 brane były pod uwagę zarówno specyfika dokonywanych czynności jak i uwarunkowania obrotu, o których mowa bezpośrednio w ustawie. Należy przy tym zauważyć, iż ww. dziedziny i tak w stosunku do innych grup podatników korzystały z dłuższego terminu zwolnienia z obowiązku wprowadzenia kas, a zastosowanie tego obowiązku oznacza jedynie przejście na inną bardziej skuteczną formę prowadzenia ewidencji.

Jeżeli chodzi o podatników wymienionych w piśmie Pani Senator (kancelarie prawnicze i gabinety lekarskie), to podjęto wstępne decyzje o uwzględnieniu tych grup podatników w harmonogramie wdrażania kas na 2006 r. Brano przy tym pod uwagę:

1) iż niektóre z tych grup podatników prowadzą inne firmy ewidencji np. notariusze - repertorium,

2) fakt stosowania powszechnego przedmiotowego zwolnienia od podatku od towarów i usług (w usługach medycznych),

3) specyfikę prowadzonej działalności, o której mowa w ustawie, a w szczególności fakt, że nie wszędzie przy zmianie form ewidencji istnieją gwarancje poprawy wiarygodności danych ewidencyjnych.

W tym ostatnim przypadku mają miejsce bowiem rozbieżności ocen, co do tego, czy w omawianej sferze usług (prawniczych, medycznych) zastosowanie zasad ewidencji kasowej skutkowałoby wyraźną poprawą w zakresie rzetelności danych ewidencyjnych w porównaniu z innymi formami jej prowadzenia.

Z poważaniem

Z upoważnienia Ministra Finansów

PODSEKRETARZ STANU

Mirosław Neneman