Minister Kultury przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Grzegorza Lipowskiego, złożone na 42. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 40):
Warszawa, dnia 17 lipca 2003 r.
Pan
prof. dr hab. Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP
Szanowny Panie Marszałku,
W odpowiedzi na oświadczenie złożone przez Pana Senatora Grzegorza Lipowskiego w dniu 12 czerwca 2003 r. podczas 42 posiedzenia Senatu RP, dotyczące Muzeum Techniki - z upoważnienia Pana Premiera Leszka Millera, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
Muzeum Techniki jest największą w Polsce placówką muzealnictwa technicznego, gromadzącą zbiory z różnych dziedzin nauki oraz wybranych dziedzin nauk matematyczno-fizycznych. Prowadzona jest w nim również działalność popularyzatorska historii techniki, jej aktualnego stanu, akcentując polski dorobek w tym zakresie.
Tradycje Muzeum sięgają roku 1875. Po II Wojnie Światowej jego reaktywowanie nastąpiło praktycznie w roku 1955, a formalnie w roku 1957. Środki na działalność statutową zostały zabezpieczone w Komisji Planowania Gospodarczego, następnie pochodziły z Ministerstwa Finansów. Odbyło się to na podstawie decyzji zawartych w uchwałach Rady Ministrów w sprawie współdziałania organów administracji państwowej z Naczelną Organizacją Techniczną, a w latach 90-tych XX wieku na podstawie umów o powierzeniu zadania państwowego. Od roku 1997 umowy te zawierało Ministerstwo Skarbu Państwa z Federacją Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT, która była prawnym następcą Naczelnej Organizacji Technicznej.
Zgodnie z obowiązującą ustawą o muzeach (Dz. U. Nr 5 z 1997 r., poz. 24 z późn. zm.) środki na prowadzenie i utrzymanie muzeum zapewnia jego organizator bądź właściciel. Obecnie ze względu na fakt, że organizatorem dla Muzeum Techniki jest Naczelna Organizacja Techniczna nadzór Ministra Kultury nad jego działalnością odnosi się jedynie do zbiorów, co wynika z powyższej ustawy.
Minister Skarbu Państwa, który dotychczas przekazuje dotację państwową na działalność Muzeum, zwrócił uwagę na przepisy art. 4 ustawy z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej, z których wynika, że nie jest on właściwym organem do realizacji tego zadania. Nie mając możliwości zwiększenia obecnej dotacji zwrócił się z wnioskiem do Ministra Finansów o zwiększenie dotacji dla Muzeum na rok 2003 o 30 000,00 PLN z ogólnej rezerwy budżetowej, o czym została poinformowała dyrekcja Muzeum Techniki oraz Pan Senator Grzegorz Lipowski.
W obecnej sytuacji sprawą kluczową jest stanowisko Naczelnej Organizacji Technicznej. Naszym zdaniem Muzeum - wraz ze zbiorami - powinno być oddane innemu organizatorowi, a środki przeznaczane do tej pory w formie dotacji powinny zostać przekazane przez Ministra Finansów temu podmiotowi.
W moim przekonaniu organizatorem Muzeum Techniki mógłby być Prezydent Miasta Warszawy bądź Marszałek Województwa Mazowieckiego, w stolicy którego Muzeum funkcjonuje. Mógłby to być również któryś z ministrów - członków Rady Ministrów. Z uwagi na charakter zbiorów sprawa ta powinna być rozstrzygnięta przez Naczelną Organizację Techniczną i dyrekcję Muzeum Techniki.
Proces regulacji obecnego statusu Muzeum w opinii dyrektora tej instytucji mógłby być przeprowadzony i zakończony w roku bieżącym. W takiej sytuacji wskazane byłoby kontynuowanie zasilania finansowego przez Ministra Skarbu Państwa.
Łączę ukłony
Waldemar Dąbrowski