10. posiedzenie Senatu RP
27 lutego 2002 r.
Oświadczenie
Oświadczenie skierowane do minister sprawiedliwości Barbary Piwnik.
Na podstawie art. 49 Regulaminu Senatu pozwalam sobie złożyć następujące oświadczenie.
W dniu 21 grudnia 2001 r. na szóstym posiedzeniu Senatu złożyłem oświadczenie skierowane do minister sprawiedliwości Barbary Piwnik w sprawie zmiany ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz zmianie niektórych innych ustaw. Odpowiedź na to oświadczenie Kancelaria Senatu otrzymała w dniu 15 lutego 2002 r. Niestety zmuszony jestem stwierdzić, iż ta odpowiedź mnie nie usatysfakcjonowała. W związku z tym ponownie pozwalam sobie skierować na ręce pani minister sprawiedliwości następujące pytania.
Po pierwsze, na jakiej podstawie prawnej komornik ma finansować egzekucję w danej sprawie "z opłat uzyskanych w innych skutecznie przeprowadzonych postępowaniach"? Opłata uiszczona przez wierzyciela i ściągnięta od dłużnika w danej sprawie służy finansowaniu w tej sprawie, a nie w innych.
Po drugie, w jakim stosunku do art. 32 Konstytucji RP pozostaje "wprowadzenie przez znowelizowaną ustawę jako zasady działania komornika (funkcjonariusza publicznego) na własne ryzyko", skoro notariuszy, adwokatów i radców prawnych nie obciąża się takim ryzykiem?
Po trzecie, czy według Pani Minister zgodny jest z art. 2 i art. 32 Konstytucji RP przepis ustawy nakazujący komornikowi prowadzić egzekucję bezpłatnie na rzecz osób zwolnionych z kosztów sądowych i osób wnoszących o wykonanie zabezpieczenia, mimo że te osoby nie zostały zwolnione od takich kosztów?
Po czwarte, na jakiej podstawie prawnej komornik ma ponosić skutki finansowe decyzji sądu, jeśli chodzi o zwolnienia od kosztów sądowych, skoro skutków takich nie ponoszą przedstaw
iciele innych wolnych zawodów?Sekretarz stanu, odpowiadając na moje oświadczenie, słusznie zauważył, że egzekucja świadczeń alimentacyjnych ma zapewnić środki na utrzymanie osób znajdujących się w szczególnej sytuacji. Jednakże art. 47 ustawy nakazuje komornikowi, aby po upływie roku zajął się egzekucją opłat należnych za ubiegły rok, co oczywiście pozbawi wierzycieli alimentacyjnych jakichkolwiek środków utrzymania przez czas niezbędny do wyegzekwowania przez komornika zaległych opłat. Taki przepis narus
za art. 71 i art. 72 Konstytucji RP, bo godzi w interesy rodziny i dzieci, a one przede wszystkim są wierzycielami alimentacyjnymi. Ze stanowiska sekretarza stanu wynika, że tylko w pierwszym roku egzekucji pierwszeństwo zaspokojenia elementarnych potrzeb osób uprawnionych do świadczeń alimentacyjnych ma wyprzedzać pokrycie kosztów egzekucji. Takie stanowisko jest sprzeczne z tytułem wykonawczym i z art. 59 ust. 1 ustawy, który nakazuje pobierać opłaty przy każdej wyegzekwowanej kwocie. Niekonstytucyjność art. 47 ustawy wydaje się oczywista.Zdaniem sekretarza stanu "skutki tej regulacji w pewnym stopniu mogą być łagodzone przez instytucję zaliczki na pokrycie wydatków gotówkowych". Nie jest to żadne złagodzenie, skoro w sprawach alimentacyjnych, na podstawie art. 39 ust. 2 pkt 6 ustawy, komornik może żądać zaliczki z reguły tylko na koszty doręczenia pieniędzy.
Wbrew stanowisku sekretarza stanu przepisy art. 45 ust. 3, art. 45 ust. 6 i art. 47 ustawy zmuszają komornika do świadczenia pracy bez wynagrodzenia, wskutek czego przepisy te w sposób oczywisty naruszają art. 2, 24 i 32 Konstytucji RP.
Z satysfakcją przyjmuję do wiadomości, że w Ministerstwie Sprawiedliwości zostały zainicjowane działania legislacyjne zmierzające do zmiany niektórych "budzących największe zastrzeżenia przepisów ustawy". Nowelizacja powinna zmierzać do zapewnienia zgodności przepisów ustawy o komornikach z Konstytucją RP i kodeksem postępowania cywilnego, ma zapewnić prawidłowe finansowanie egzekucji sądowej i przede wszystkim powinna b
yć opracowana przy współpracy z samymi zainteresowanymi, czyli komornikami. Ponadto z moich informacji wynika, iż Ośrodek Badawczy przy Krajowej Radzie Komorniczej kończy w obecnej chwili prace nad projektem zupełnie nowego aktu prawnego dotyczącego samych komorników i egzekucji.Z wyrazami szacunku
Marian Lewicki