Oświadczenie złożone
przez senatora Włodzimierza Łęckiego
Oświadczenie skierowane do ministra polityki społecznej Krzysztofa Patera
Uchwalona w kwietniu 2003 r. ustawa o pożytku publicznym i wolontariacie (DzU nr 9 z 2003 r., poz. 873 ze zmianami) miała na celu wspomożenie i usprawnienie działań organizacji społecznych, dziś zwanych pozarządowymi. Na terenie kraju działa parę tysięcy takich organizacji - małych, zrzeszających parędziesiąt członków, i dużych, mających tysiące członków.
Niewątpliwie ustawa jest bardzo potrzebna, niestety wielkie sformalizowanie poczynań, między innymi zapisami rozporządzeń, sprawia, że wiele z tych organizacji, szczególnie mniejszych, nieposiadających pracowników etatowych, nie będzie mogła skorzystać z jej dobrodziejstw.
Do głównych ograniczeń w uzyskaniu pomocy finansowej według zasad ustawy należą.
Po pierwsze, wyeliminowanie możliwości dofinansowania z budżetów administracji publicznej różnych imprez (między innymi sportowych, kulturalnych, turystycznych) organizowanych na początku i pod koniec każdego roku. Wynika to z procedur konkursów, które mogą być ogłoszone po uchwaleniu budżetu, oraz wymogu złożenia pełnego rozliczenia imprezy do końca roku budżetowego (co jest trudne na przykład przy imprezach organizowanych w czasie Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku).
Po drugie, bardzo skomplikowany wzór ofert wprowadzony rozporządzeniem byłego MGPiPS w październiku 2003 r. Wymaga on (siedem stron druku, cztery oświadczenia) poważnej pracy biurowej, trudnej do wykonania przez działaczy społecznych, wolontariuszy, a także ponoszenia całkiem znacznych kosztów.
Po trzecie, zapis (§2 ust. 2) dotyczący wzoru umowy i wymagający utworzenia specjalnego rachunku bankowego (minimum subkonta), na które przekazana będzie i z którego rozliczana będzie otrzymana dotacja. To także wymaga poniesienia dodatkowych kosztów.
Takie wymogi w dużym stopniu ograniczają udział małych, prawdziwie społecznych organizacji w konkursach na organizację imprez. Spowodowane to jest brakiem odpowiednich specjalistów w dziedzinie finansów publicznych oraz koniecznością ponoszenia wysokich kosztów opracowania oferty, zbliżonych do wartości wnioskowanej dotacji.
Nie negując słusznych założeń ustawy, można stwierdzić, że powinna ona mieć zastosowanie do większych projektów, na przykład o wartości powyżej 5 czy 10 tysięcy zł. Zastosowanie jej do mniejszych projektów, na przykład organizacji turnieju drużyn podwórkowych, organizacji rajdu międzyszkolnego, organizacji imprez w czasie wakacji, w przypadku których do tej pory dotacja wynosiła 1-3 tysiące zł, sprawi, że te projekty będą skazane na zagładę. Godzi się tu zwrócić uwagę, że takie imprezy kierowane są głównie do środowisk mniej zamożnych, niemających możliwości korzystania z innych form rekreacji.
Sugeruję Panu Ministrowi wprowadzenie pilnej nowelizacji rozporządzenia do ustawy. Chodzi o określenie uproszczonego trybu składania ofert dotyczących organizowania małych imprez, w przypadku których dotacja nie przekracza określonej kwoty, do kilku tysięcy złotych.
Włodzimierz Łęcki