Oświadczenie złożone
przez senatora Włodzimierza Łęckiego
Oświadczenie skierowane do wiceprezesa Rady Ministrów, ministra finansów Grzegorza Kołodki
Na początku września bieżącego roku na Wydziale Melioracji i Inżynierii Środowiska Akademii Rolniczej w Poznaniu odbyło się spotkanie poświęcone gospodarce wodnej w Wielkopolsce.
W toku dyskusji przedstawiono między innymi bardzo trudną sytuację głównego zarządcy wód w tym regionie, to jest Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu.
Od kilku lat zmniejszają się środki przeznaczone na prowadzenie statutowej działalności tej jednostki administracyjnej. W ostatnich latach nominalny spadek przyznawanych środków był bardzo znaczny. Spadek realny, związany z inflacją i podatkiem VAT, był jeszcze większy.
Wielkości kwot przyznanych w poszczególnych latach przedstawiłem w tabeli:
|
Rok |
Przyznana kwota w zł |
% kwoty z roku poprzedniego |
|
1998 |
11 018 000 |
100% |
|
1999 |
7 683 000 |
69,73% |
|
2000 |
6 333 000 |
82,43% |
|
2001 |
6 230 000 |
98,37% |
|
2002 |
4 989 000 |
80,08% |
|
2003 |
około 5 000 000 (projekt) |
zgłoszone potrzeby 45 000 000 zł |
Jak wynika z powyższej tabeli, w ciągu ostatnich pięciu lat budżet RZGW przeznaczany na realizację zadań merytorycznych zmniejszył się aż o 55%. Jednocześnie RZGW w Poznaniu został zmuszony do przejęcia zbiornika Poraj na rzece Warcie, którego stan techniczny jest katastrofalny. Koszt niezbędnego remontu ubezpieczeń zbiornika oraz obiektów oceniany jest na 5-6 milionów zł.
Zakres zadań RZGW w Poznaniu jest bardzo szeroki. Obejmuje między innymi następujące główne cele:
1. Utrzymanie budowli regulacyjnych głównych rzek zlewni Warty: Warta, Noteć, Prosna, Gwda, Drawa, Kanał Ślesiński, Kanał Bydgoski, zbiornik Jeziorsko, zbiornik Poraj.
2. Utrzymanie około stu budowli hydrotechnicznych - jazy, śluzy, zapory, wały - wykonywanie ocen ich stanu technicznego, ochrona tych obiektów.
3. Utrzymanie dróg wodnych żeglownych - Warty, Noteci, Kanału Ślesińskiego, Kanału Bydgoskiego - w stanie zdatnym do żeglugi.
4. Utrzymanie budynków nadzorów wodnych.
5. Przygotowanie dokumentów planistycznych dla regionu wodnego związanych z wejściem do Unii Europejskiej, obowiązek wykonania których nałożono ustawą - Prawo wodne.
6. Utworzenie katastru regionu wodnego z wykorzystaniem technik informatycznych, utworzenie i prowadzenie systemu informatycznego gospodarki wodnej w regionie wodnym.
7. Prowadzenie kontroli gospodarowania wodami w regionie wodnym.
8. Przygotowanie planów ochrony przeciwpowodziowej i stref bezpośredniego zagrożenia powodzią.
Budżet w wysokości 5 milionów zł nie zaspokaja podstawowych potrzeb RZGW i uniemożliwia mu wywiązywanie się z nałożonych prawem obowiązków. W szczególności sprowadza do niebezpiecznego minimum:
- prowadzenie prac remontowych wysoce zdekapitalizowanych starych obiektów hydrotechnicznych, śluz i jazów na Noteci - których wiek wynosi około stu lat - Kanale Ślesińskim i Kanale Bydgoskim;
- prowadzenie prac pogłębiarskich na rzekach oraz utrzymanie budowli regulacyjnych koryt rzek w stanie technicznym pozwalającym na ich odpowiednią drożność dla wód powodziowych, zabezpieczenie gruntów przybrzeżnych przed rozmywaniem oraz zapewnienie warunków nawigacyjnych dla obiektów pływających;
- utrzymanie budynków we właściwym stanie technicznym;
- wykonywanie ocen stanu technicznego budowli hydrotechnicznych wymaganych w związku z ustawą - Prawo budowlane;
- zapewnienie ochrony obiektów hydrotechnicznych klasy I i II przed działaniami o charakterze sabotażowym;
- wywiązanie się z obowiązku opracowania do końca 2004 r. planów gospodarowania wodami, utworzenia katastru, prowadzenia systemu informatycznego gospodarki wodnej, prowadzenia kontroli gospodarowania wodami na właściwym poziomie.
Zawarte w zapotrzebowaniu środki finansowe w wysokości 45 milionów zł przeznaczone na działalność merytoryczną zapewniają realizację zadań tylko w ograniczonym zakresie. Aby można było mówić o zdecydowanej poprawie stanu technicznego infrastruktury administrowanej przez RZGW oraz aby można było myśleć o spełnieniu wymogów Unii Europejskiej w zakresie gospodarowania wodami, niezbędne są środki finansowe na poziomie 100 milionów zł rocznie.
Znaczne, nieproporcjonalnie duże w stosunku do innych dziedzin gospodarki i życia społecznego ograniczenie środków przeznaczonych na gospodarkę wodną w Wielkopolsce w najbliższych latach grozi zgubnymi skutkami w postaci katastrof budowli i nieopanowania powodzi, gdyby taka wystąpiła w dorzeczu Warty.
Bardzo proszę Pana Premiera o zainteresowanie się problemem gospodarki wodnej w Wielkopolsce i zwiększenie środków na zadania statutowe RZGW w Poznaniu w budżecie na rok 2003 oraz w budżetach na lata następne.
Z poważaniem
Włodzimierz Łęcki