Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił stanowisko w związku z oświadczeniem senatora Zbigniewa Kruszewskiego, złożonym na 34. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 33):
Warszawa, 2003.03.18
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
W związku z tekstem oświadczenia złożonego przez Senatora Zbigniewa Kruszewskiego podczas 34 posiedzenia Senatu RP w dniu 19 lutego 2003 r. przesłanym przy piśmie LP/043/51/03/V, przedstawiam stanowisko do niniejszego oświadczenia.
Rosnąca podaż rynkowa mięsa wieprzowego powoduje znaczną nadwyżkę rynkową w stosunku do popytu krajowego. Złagodzenie sytuacji na rynku wymaga prowadzenia działań w różnych formach mających na celu wyhamowanie nadmiernego wzrostu produkcji trzody chlewnej, a jednocześnie "zdejmowanie" z rynku istniejącej nadwyżki.
W celu zagospodarowania rynkowej nadwyżki wieprzowiny i przeciwdziałania głębokiemu spadkowi cen, z dniem 7 stycznia 2003 r. Agencja Rynku Rolnego rozpoczęła zakup półtusz wieprzowych w ramach rotacji zapasów stałych.
Ubojnie zobowiązane zostały do rozliczenia należności za dostarczony żywiec wieprzowiny według wagi poubojowej w cenach brutto nie niższych niż:
kl. E - 3,96 zł/kg, co odpowiadało cenie skupu żywca 3,10 zł/kg,
kl. U - 3,84 zł/kg, co odpowiadało cenie skupu żywca 3,00 zł/kg,
kl. R - 3,70 zł/kg, co odpowiadało cenie skupu żywca 2,90 zł/kg.
Mimo dużej skali zakupów, ceny skupu żywca nadal spadały. W celu utrzymania bezpiecznego poziomu opłacalności produkcji i przeciwdziałania pogarszaniu dochodów producentów trzody chlewnej, Rada Ministrów w dniu 11 lutego 2003 r. podjęła, na wniosek Ministra Rolnictwa, uchwałę w sprawie interwencyjnego zakupu do 50 tys. ton półtusz wieprzowych przez Agencję Rynku Rolnego przeznaczając na ten cel 235 mln zł. Rada Ministrów zdecydowała także o podwyższeniu cen skupu żywca przy zakupach prowadzonych przez Agencję. Zgodnie z uchwałą RM rozliczenie na żywiec wieprzowy dokonywane będzie wg wagi poubojowej w cenach brutto, nie niższych niż:
kl. E - 4,22 zł/kg, co odpowiada cenie skupu żywca 3,30 zł/kg,
kl. U - 4,10 zł/kg, co odpowiada cenie skupu żywca 3,20 zł/kg,
kl. R - 3,96 zł/kg, co odpowiada cenie skupu żywca 3,10 zł/kg.
Powyższe ceny realizowane są w zakupach wieprzowiny prowadzonych przez ARR od dnia 17 lutego br.
Istotnym instrumentem interwencji, który złagodzi sytuację na rynku trzody chlewnej, ograniczając równocześnie nadwyżkę podażową, jest ustanowienie w 2003 r. dopłaty do wywozu 40,9 tys. ton mięsa wieprzowego.
Podkreślić należy, że dopłatą eksportową objęte zostanie tylko mięso świeże lub chłodzone, a więc pochodzące z bieżącej podaży rynkowej, co oznacza, że tak ukierunkowana interwencja ograniczać będzie podaż mięsa do skupu, a w konsekwencji powinna zmniejszać nadwyżkę podażową mięsa.
Ponadto, dla przeciwdziałania nadmiernemu spadkowi cen trzody chlewnej, po uwzględnieniu zakupów na rotację rezerw państwowych oraz zakupów interwencyjnych, przewiduje się uruchomienie dopłat do okresowego przechowywania półtusz wieprzowych w ilości do 10 tys. ton.
Sytuacja nadwyżkowa odczuwana jest również na innych głównych rynkach rolnych. Przyczyną takiego stanu jest nie tylko wzrost produkcji, lecz w głównej mierze stagnacja lub spadek popytu wewnętrznego, mający podłoże ekonomiczne. Rosnące bezrobocie i spadek dochodów ograniczają siłę nabywczą ludności. Sytuacja makroekonomiczna kraju przekłada się, więc silnie na sytuację dochodową ludności rolniczej. Przy nadwyżce podaży nad popytem ceny produktów roln
ych spadają, obniżają się również obroty zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego i firm prowadzących handel produktami rolnymi, prowadząc do pogorszenia ich kondycji finansowej. Napięcia ekonomiczne występują więc na wszystkich poziomach łańcucha produkcji i obrotu żywnością, podobnie jak w innych sektorach gospodarki.Pragnę także zaznaczyć, że interwencja prowadzona jest w oparciu o środki budżetowe. Czynnik finansowy determinuje zatem skalę i w znacznym zakresie formy interwencji. Przeznaczone dla ARR w ustawie budżetowej na 2003 r. środki na działalność statutową, w tym interwencyjną, są daleko niewystarczające w stosunku do potrzeb wynikających z sytuacji rynkowej, jak również w stosunku do oczekiwań samych rolników.
Wyraźna poprawa opłacalności produkcji rolniczej zależy w znacznym stopniu od ogólnej poprawy gospodarczej kraju i wzrostu popytu wewnętrznego, a także wielkości środków budżetowych przeznaczonych na wsparcie dochodów rolniczych, również w ramach działań poza interwencyjnych. Spełnienie powyższych warunków wykracza jednak poza bezpośrednie oddziaływanie resortu rolnictwa.
Z poważaniem
Z up.
Andrzej Chodkowski
PODSEKRETARZ STANU