Minister Spraw Zagranicznych przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Zbigniewa Kruszewskiego, złożonym na 34. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 34):
Warszawa, dnia 02.04.2003 r.
Szanowny Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
W odpowiedzi na oświadczenie złożone przez Pana Senatora Zbigniewa Kruszewskiego podczas 34. posiedzenia Senatu RP w dniu 19 lutego 2003 r. w sprawie Konwencji o wzajemnym uznawaniu równoważności dokumentów ukończenia szkół średnich, szkół średnich zawodowych i szkół wyższych, a także dokumentów o nadawaniu stopni i tytułów naukowych, sporządzonej w Pradze 7 czerwca 1972 r. oraz związanych z nią bilateralnych umów międzynarodowych, uprzejmie wyjaśniam, co następuje:
1. Zgodnie z art. 22 ust. 1 w związku z art. 14 ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych (Dz.U. Nr 39, poz. 443 z póź. zm.), minister kierujący działem administracji rządowej, właściwy do spraw, których dotyczy umowa międzynarodowa (w tym przypadku Minister Edukacji Narodowej i Sportu), po uzgodnieniu z zainteresowanymi ministrami, składa Radzie Ministrów, za pośrednictwem ministra właściwego do spraw zagranicznych, wniosek o wypowiedzenie umowy międzynarodowej.
W dniu 6 stycznia 2003 r. Minister Edukacji Narodowej i Sportu skierował projekt wniosku o wypowiedzenie Konwencji do konsultacji międzyresortowych. W najbliższym czasie zamierza on wystąpić z wnioskiem o wypowiedzenie Konwencji. Uzasadnieniem wypowiedzenia są zmiany w systemach edukacji we wszystkich krajach objętych działaniem Konwencji oraz wymogi związane z wejściem Polski do Unii Europejskiej.
W związku z powyższym do czasu ostatecznego zakończenia procedur związanych z wypowiedzeniem Konwencji, zasady uznawania równoważności wykształcenia (stopni naukowych) uzyskanego za granicą, z wykształceniem (stopniami naukowymi) uzyskanym w Polsce, nie ulegną zmianie.
2. Z informacji uzyskanych od Ministra Edukacji Narodowej i Sportu, po wypowiedzeniu przez stronę polską ww. Konwencji, zostaną podjęte działania zmierzające do wypowiedzenia, bądź zmiany obowiązywania niektórych umów dwustronnych, które odsyłają do postanowień Konwencji (w załączeniu wykaz umów). Przewiduje się również, że umowy zawierające klauzule stwierdzające równoważność świadectw ukończenia szkół średnich i dyplomów ukończenia szkół wyższych lub dokumentów o nadaniu stopni bądź tytułów naukowych za granicą z analogicznymi świadectwami, dyplomami, stopniami i tytułami, uzyskiwanymi w Rzeczypospolitej Polskiej, będą podlegały renegocjowaniu albo zostaną zastąpione nowymi umowami w zależności od stanowiska partnera umowy.
Wszczęcie stosownych procedur w stosunku do konkretnych umów będzie uzależnione od tempa prac zespołów negocjacyjnych powołanych w ramach resortu edukacji narodowej i sportu. W obecnej sytuacji trudno jest wskazać w odniesieniu do poszczególnych państw choćby przybliżony termin zmian tych umów.
3. W kwestii dotyczącej uznawalności wymienionych w Konwencji dokumentów między Polską a krajami powstałymi w wyniku rozpadu byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, według danych uzyskanych z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, w okresie od lutego 1999 r. do marca 2003 r. wydanych zostało łącznie 1219 zaświadczeń potwierdzających równoważność dokumentów osób, które uzyskały wykształcenie, w tym zwłaszcza:
- w ZSRR lub Rosji - 561,
- na Ukrainie - 295,
- na Białorusi - 104,
- w Kazachstanie - 44,
- w Armenii - 3,
- w Mołdowie - 2
- w Gruzji - 1,
- w Azerbejdżanie - 1.
W odniesieniu do państw powstałych po rozpadzie byłego ZSRR Konwencja ta jest stosowana w stosunku do państw, które ogłosiły sukcesję traktatową i pozostały stronami Konwencji, bądź kiedy dwustronna umowa międzynarodowa wyraźnie odsyła do jej postanowień.
W związku ze zmianami, które zaszły przez 30 lat w systemie edukacji we wszystkich krajach objętych działaniem Konwencji (m.in. rozwój szkolnictwa prywatnego, powstanie nowych form kształcenia, nowych tytułów zawodowych i stopni naukowych nie mających odpowiednika w polskim systemie edukacji) nie wszystkie dokumenty podlegają automatycznemu uznaniu na podstawie ww. Konwencji. Przykładem tu są dyplomy ukończenia wyższych studiów zawodowych nadające tytuł zawodowy "licencjata
" w Polsce, a "bakałarza" w większości państw b. ZSRR, które to dyplomy nie są objęte postanowieniami Konwencji i muszą być nostryfikowane.Resort edukacji narodowej i sportu dysponuje informacją, z której wynika, że na Ukrainie posiadacze polskich dokumentów o wykształceniu mogą mieć problemy z ich uznaniem na podstawie Konwencji. Strona ukraińska poinformowała, że uznawane są wyłącznie dyplomy polskie wydane w okresie istnienia PRL.
Łączę wyrazy najwyższego szacunku
Włodzimierz Cimoszewicz