Oświadczenie złożone
senator Aleksandrę Koszadę
Oświadczenie skierowane do ministra kultury Andrzeja Celińskiego.
Szanowny Panie Ministrze!
Nasze oświadczenie zostało zainspirowane skierowanymi między innymi do nas listami, których autorami są Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji, Konwent Komercyjnych Stacji Radiowych oraz stacje lokalne - Radio Plus i Radio Fama. W listach tych nadawcy zwracają się z prośbą o pomoc w rozwiązaniu problemu dotyczą
cego płacenia przez rozgłośnie radiowe stowarzyszeniu ZAiKS za wynagrodzenie autorskie. Obowiązujące tantiemy są formą właściwą i nikt tego nie kwestionuje, ale wręcz niemożliwe, szczególnie w obecnej sytuacji gospodarczej, jest należyte wywiązanie się z nich z powodu ich wysokości, zwłaszcza przez małe i średnie rozgłośnie.Stowarzyszenie ZAiKS 28 lutego 2001 r. zatwierdziło w tak zwanych tabelach nowe, nadmiernie wygórowane stawki za korzystanie z utworów. ZAiKS stosuje praktyki monopolistyczne, narzuca uciążliwe warunki umów bez możliwości indywidualnego negocjowania sposobu naliczania i wysokości; obecnie toczy się postępowanie przed Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
W krajach zachodniej Europy wysokość stawki za te prawa nie przekracza 2%. ZAiKS do czasu wydania tabeli wymuszał i tak wysokie - bo wynoszące aż 5% - stawki. Obecnie, według nowych zasad, gdy przelicza się to w stosunku do przychodu firmy, dochodzą one nawet do 10%. Jest to całkowicie oderwane od polskich realiów oraz możliwości fin
ansowych lokalnych stacji i w konsekwencji grozi ich upadkiem.Ponadto stowarzyszenie ZAiKS nie wykazało powiązania przyjętej stawki w tabeli, tak jak tego wymaga art. 110 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. ZAiKS bezpodstawnie różnicuje użytkowników stacji komercyjnych i publicznych, pobiera mniejsze stawki wymagalne od publicznych nadawców, a także dyskryminuje nadawców lokalnych poprzez naliczanie tantiem w formie ryczałtowej o dużo większych w porównaniu z obecnymi wartościach.
Zastanawiające jest, dlaczego stowarzyszenie ZAiKS nie bierze przykładu z dorobku krajów zachodnich, gdzie już są sprawdzone wzorce konstrukcji kontraktowej, opracowane w 1981 r. przez kilka tamtejszych stowarzyszeń. Zastanawiające jest również, dlaczego stowarzyszenie
ZAiKS nie chce uznać i lekceważy jako partnera do rozmów w celu wynegocjowania stawek przedstawicieli Konwentu Komercyjnych Stacji Radiowych Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji, który zrzesza ponad osiemdziesiąt lokalnych rozgłośni radiowych. Stowarzyszenie ZAiKS poprzez groźby wypowiedzenia umów licencyjnych próbuje narzucić swój punkt widzenia i metodą czynów dokonanych zagwarantować sobie korzystną interpretację. Konflikt narasta i grozi poważnymi negatywnymi konsekwencjami w sferze własności intelektualnej, co pośrednio godzi również w interesy materialne twórców.Uważamy, że sprawa ta wymaga rozwiązań systemowych, w tym również nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Liczymy na zainteresowanie Pana Ministra tą sprawą.
Z wyrazami szacunku
Jolanta Popiołek
Aleksandra Koszada
Krystyna Doktorowicz