Oświadczenie skierowane do ministra finansów Mirosława Gronickiego

Szanowny Panie Ministrze!

Zaniepokojeni doniesieniami prasowymi mówiącymi o zmianie rozporządzenia dotyczącego podatku akcyzowego w zakresie zrównania stawek akcyzy na oleje napędowe i opałowe oraz gaz płynny stosowany do celów grzewczych i opałowych kierujemy na Pana ręce nasze uwagi i wątpliwości co do celowości rozważanej regulacji.

Pragniemy zwrócić uwagę Pana Ministra na trzy aspekty - środowiskowy, ekonomiczny i społeczny - planowanego wzrostu akcyzy, a w konsekwencji podwyżki ceny nabycia oleju opałowego i gazu płynnego dla celów grzewczych.

Jesteśmy świadomi, iż u podłoża przygotowywanej regulacji leży potrzeba uszczelnienia systemu sprzedaży tych produktów i uzyskanie zwiększonych wpływów do budżetu. Rodzi się jednak pytanie, czy podniesienie stawki akcyzy jest jedyną drogą rozwiązania tego problemu i czy koszty przeciwdziałania patologicznym zjawiskom wykorzystywania oleju opałowego do napędu samochodów i pojazdów, jak i stosowania w tym samym celu nieopodatkowanego akcyzą gazu płynnego, mają ponosić także ci obywatele, którzy stosują te produkty wyłącznie do celów grzewczych.

Wielu z nich w ostatnich latach poniosło koszty inwestycji obejmującej modernizację systemów grzewczych w swoich domach, przez co wyeliminowało węgiel jako źródło ciepła. Niepowetowaną stratą dla środowiska byłaby rezygnacja z gazu czy oleju i powrót do węgla. A przecież przez ostatnie kilkanaście lat zachęcano obywateli do modernizacji systemów grzewczych z uwagi na potrzebę realizacji programu ograniczania tak zwanej niskiej emisji.

Modernizacji systemów grzewczych dokonywano także w wielu obiektach użyteczności publicznej, takich jak: szkoły, przedszkola, przychodnie, domy pomocy społecznej, domy kultury i świetlice wiejskie, oraz w wielu innych obiektach, zwłaszcza w małych miejscowościach i na terenach wiejskich.

I tu rodzi się kolejna wątpliwość, a mianowicie, czy przy szacowaniu efektu finansowego dla budżetu państwa uwzględniono wzrost kosztów ogrzewania, jakie będą musiały ponieść samorządy na cele grzewcze w swoich jednostkach. Obawiamy się także, że ten znaczący wzrost ceny gazu płynnego i oleju opałowego zatrzyma wszelkie inwestycje modernizacyjne, zarówno w grupie osób fizycznych, jak również przedsiębiorstw oraz jednostek samorządowych.

Pragniemy zwrócić uwagę na to, że podwyżka ceny gazu płynnego dotyka w głównej mierze użytkowników zamieszkujących w małych miasteczkach i na terenach wiejskich, na których statystycznie obszar ubóstwa jest znacznie większy niż w aglomeracjach miejskich.

Podwyżka ta dotknie także przedsiębiorstwa, które związane są z rolnictwem i hodowlą, oraz wiele małych zakładów produkcyjno-usługowych i warsztatów rzemieślniczych. Nie ulega wątpliwości, że koszty funkcjonowania tego sektora gospodarczego również wzrosną, co wpłynie na jego rentowność, a w konsekwencji także na wielkość odprowadzanych podatków.

Tak znacząca podwyżka cen produktów grzewczych może stać się przyczyną nie tylko znacznego obciążenia budżetów domowych, ale także załamania się rozwoju poszukiwania alternatywnych dla węgla źródeł ciepła w gospodarstwach domowych i obiektach komunalnych.

Nieznane są nam proporcje wykorzystania olejów napędowych i opałowych, ale według danych z "Rzeczpospolitej" z dnia 31 marca 2005 r. zużycie gazu płynnego w Polsce szacuje się na 2 miliony 100 tysięcy t, z czego 2/3, to jest 1 milion 440 tysiące t, to autogaz, a 1/3 stanowią zakupy gazu do ogrzewania i gotowania - 210 tysięcy t do ogrzewania i 450 tysięcy t do gotowania. Jeśli spojrzeć na te proporcje, to rodzi się wątpliwość, czy tę zdecydowaną mniejszość użytkowników gazu płynnego należy obciążać wzrostem akcyzy.

Prosimy o podanie pełnego uzasadnienia propozycji zmiany tego rozporządzenia oraz pełnego szacunku strat i zysków zrównania stawek akcyzy na oleje silnikowe i opałowe oraz gaz płynny do celów domowych i napędowych. Prosimy też o informację, czy rozpatrywana była sprawa ewentualnych rekompensat bądź zwrotów kwot akcyzy osobom lub podmiotom, które stosować będą te paliwa wyłącznie do celów grzewczych.

Ze względu na wysoki poziom emocji, jaki towarzyszy tej regulacji, prosimy o ustosunkowanie się do przedstawionych wątpliwości w trybie pilnym.

Z wyrazami szacunku
Apolonia Klepacz
Włodzimierz Łęcki
Elżbieta Streker-Dembińska