Oświadczenie złożone
przez senator Apolonię Klepacz
Oświadczenie skierowane do prezesa Rady Ministrów Leszka Millera
Szanowny Panie Premierze!
Moje oświadczenie dotyczy zachowania konstytucyjnej zasady sprawiedliwości społecznej przez zrównanie uprawnień do wyliczenia świadczeń emerytalno-rentowych wszystkich emerytów i rencistów, którzy mieli przyznane świadczenia do 31 grudnia 1998 r., z tymi, którzy przeszli w stan spoczynku zawodowego od 1 stycznia 1999 r.
W 1993 r. rząd pani Hanny Suchockiej obniżył kwotę bazową świadczeń do 91%, po czym Sejm drugiej kadencji podwyższył tę kwotę o 2%, co spowodowało powstanie po raz drugi tak zwanych starych portfeli. W wyniku zaskarżenia przez organizacje emeryckie przepisów ustawy budżetowej na rok 1993 w części dotyczącej ustalenia kwoty bazowej, służącej wówczas do obliczania i waloryzowania świadczeń, Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 17 stycznia 1995 r. - sygnatura akt K. 16/93 - orzekł, że przepis ten narusza konstytucyjną zasadę zaufania obywateli do państwa.
Brak waloryzacji za czwarty kwartał 1995 r. oraz niedoszacowanie waloryzacji za 1996 r. to zdaniem zainteresowanych organizacji nadal sprawy do załatwienia.
Od 1996 r. każda kolejna waloryzacja podwyższała kwotę bazową o kolejny punkt procentowy, aż do osiągnięcia 99% na koniec 1998 r. Z tego powodu powstała bardzo duża liczba - tyle, ile było waloryzacji - nowych "starych portfeli" emerytur i rent. Wynika z tego, że im bliżej 1999 r., tym mniej kwoty bazowe krzywdziły odchodzących na emerytury. Mimo że ustawa z października 1991 r. o waloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw przestała obowiązywać 1 stycznia 1999 r., to jest po wejściu w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, problem nowego "starego portfela" nie znalazł w niej rozwiązania.
W chwili obecnej świadczeniobiorcy spełniający te same warunki, to jest mający tę samą liczbę lat pracy i legitymujący się takim samym wskaźnikiem wysokości podstawy wymiaru, czyli stosunkiem zarobków do średniej płacy, otrzymują świadczenia w różnej wysokości, w zależności od roku przejścia w stan spoczynku zawodowego. Obecna sytuacja w sferze pobieranych świadczeń emerytalno-rentowych jest więc według zainteresowanych środowisk absurdem niespotykanym w żadnym cywilizowanym państwie.
Panie Premierze! Zdaję sobie sprawę, że poruszony przeze mnie problem jest Panu doskonale znany, a w dobie mizerii finansowej budżetu państwa bardzo trudny do rozwiązania, niemniej nie możemy nie dostrzegać popełnionych w przeszłości błędów w omawianej kwestii. W programie wyborczym SLD-UP zapewniano, że nawet jeżeli nie będzie od razu lepiej, to będzie sprawiedliwiej, czytelniej, przejrzyściej i stabilniej.
Mój niepokój budzą kierowane do mnie przez środowiska emerytów i weteranów pracy oświadczenia, w których porusza się problem braku wiedzy na temat planowanych rozstrzygnięć w tych kwestiach. Nabierają one ostrości w świetle skierowanego do Komisji Trójstronnej przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej pisma nr DDS 918/MM/02 z dnia 12 kwietnia bieżącego roku, w którym zostały przedstawione uzgodnione na posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 9 kwietnia bieżącego roku wskaźniki makroekonomiczne na rok 2003, z których wynika, iż rząd nie przewiduje przystąpienia do realizacji przywołanego wcześniej orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 1995 r.
Biorąc pod uwagę powyższe, zwracam się do Pana Premiera z uprzejmą prośbą o zajęcie stanowiska w poruszonej przeze mnie kwestii, a przede wszystkim o zdecydowane i wyraźne określenie terminu oraz oczekiwanego przez środowisko emerytów sposobu rozwiązania przez rząd problemu likwidacji "starych portfeli".
Z wyrazami szacunku
Apolonia Klepacz