Przebieg transeuropejskiej trasy szybkiego ruchu Via Baltica jest kwestią, na którą od dawna zwraca uwagę społeczność województwa podlaskiego. Chodzi tu zwłaszcza o problem dwóch wariantów przebiegu trasy: przez Białystok - wariantu bardziej racjonalnego z ekonomicznego i społecznego punktu widzenia; oraz przez Łomżę, za którym to wariantem optują niektóre środowiska. Środowiska te twierdzą, że taki przebieg trasy będzie w mniejszym stopniu zagrażał środowisku naturalnemu. Od początku twierdzono, że przebieg trasy przez Białystok nie tylko jest ekonomicznie uzasadniony, ale także nie będzie stanowił zagrożenia ekologicznego dla Biebrzańskiego Parku Narodowego, gdyż w inwestycji tej zakłada się istotną modernizację dróg, na których już dziś ruch samochodowy jest intensywny.

Mając wsparcie samorządów i organizacji działających w regionie, podjąłem w ciągu ostatniego półtora roku wiele działań zmierzających do ostatecznego określenia przebiegu trasy. W ich rezultacie udało mi się uzyskać wiążące, jak sądziłem, deklaracje rządu, zgodnie z którymi trasa Via Baltica ma przebiegać, na podstawie obowiązującego rozporządzenia dotyczącego ustalenia sieci autostrad i dróg ekspresowych, przez Białystok. Tymczasem, jak ostatnio się dowiedzieliśmy, w ostatnich tygodniach Rada Europy zaleciła przeprowadzenie strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, w której byłoby porównanie obu wariantów przebiegu trasy. Decyzja o takiej rekomendacji została podjęta na posiedzeniu Stałego Komitetu Konwencji Berneńskiej - konwencji o ochronie dzikiej europejskiej fauny i flory oraz ich siedlisk naturalnych - w dniu 4 grudnia bieżącego roku w Strasburgu. Polska zgodziła się na przeprowadzenie takiej oceny. Obecnie trwają prace przygotowawcze. Jak widzimy, z decyzji instytucji Unii Europejskiej wynika, że traktuje ona przebieg trasy Via Baltica jako kwestię otwartą, zaś polski rząd zgadza się, mimo wcześniejszych ustaleń, z tym stanowiskiem.

Zwracam się do pana premiera o odpowiedź na następujące pytania. Jaki wpływ mają działania Rady Europy na zmianę określonego wcześniej stanowiska polskiego rządu w sprawie przebiegu trasy Via Baltica? Czy stanowisko to zostało już, mimo uprzednich ustaleń, zmienione w drodze rozporządzenia? I czy rząd jest zobowiązany do realizacji zaleceń Rady Europy w tym zakresie? Kto odpowie za straty finansowe, związane z przedłużaniem się inwestycji polegającej na budowie trasy, a zaprogramowanej już na kilka następnych lat? Takie działanie może doprowadzić do utraty środków przez województwo podlaskie. Dziękuję bardzo.