Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Sławomira Izdebskiego, złożone na 53. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 54):
Warszawa, 2004.01.22
Pan
Longin Pastusiak
Marszał
Szanowny Panie Marszałku
W nawiązaniu do listu Pana Marszałka z 14 stycznia br., znak: BPS/DSK-043-12/04 przedkładam odpowiedź na oświadczenie Pana Senatora Sławomira Izdebskiego, złożone podczas 53. posiedzenia Senatu R
P w sprawie sytuacji na rynku wieprzowiny.Rynek wieprzowiny charakteryzuje się cyklicznością produkcji a jej opłacalność zależy nie tylko od skali interwencji na tym rynku ale również od sytuacji na rynku zbóż oraz uwarunkowań zewnętrznych.
W roku ubiegłym nałożyły się: działania polegające na zagospodarowaniu mięsa z interwencji w 2002 r., przy czym jego ilość w zapasach w Polsce przekraczała zapasy w całej unijnej "piętnastce" i po drugie - działania bieżące, polegające na wykupie bezpośrednim mięsa ora
z na dopłatach do eksportu mięsa świeżego. I tak, już od 7 stycznia 2003 r. został uruchomiony zakup półtusz wieprzowych w ramach rotacji zapasów stałych, od 10 marca 2003 r. rozpoczęto zakupy na zapasy interwencyjne i prowadzono je do końca czerwca ubr. Łącznie na zapasy Agencji Rynku Rolnego w I półroczu 2003 r. zakupiono ok. 111 tys. ton półtusz wieprzowych. Jednocześnie rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 stycznia 2003 r. (Dz.U. Nr 17, poz. 161) zostały wprowadzone dopłaty do eksportu, którymi objęto 40,9 tys. ton świeżych półtusz wieprzowych, tj. cały ilościowy limit subsydiowanego eksportu mięsa czerwonego przyznanego Polsce w ramach polskiej listy koncesyjnej do WTO.Ponadto na podstawie uchwały Nr 167 Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2003 r. (MP Nr 39, poz. 574) został uruchomiony "Program nieodpłatnego przekazania żywności z zapasów Agencji Rynku Rolnego w 2003 r. na potrzeby jednostek organizacyjnych pomocy społecznej i organizacji pozarządowych wykonujących zadania z zakresu pom
ocy społecznej i organizacji pozarządowych wykonujących zadania z zakresu pomocy społecznej". Na realizację tego Programu Agencja Rynku Rolnego przeznaczyła z zapasów 13,5 tys. ton półtusz wieprzowych.Dla ustabilizowania sytuacji na rynku wieprzowiny w połowie listopada 2003 r. ARR wznowiła interwencyjne zakupy półtusz wieprzowych, zawieszone w końcu czerwca; od wznowienia zakupów do końca ub.r. ARR zakupiła na zapasy interwencyjne 15,6 tys. ton wieprzowiny, całkowicie wyczerpując limit zakupów zaplanowan
y w "Rocznym programie działań interwencyjnych ARR na 2003 r.".Sytuację na rynku wieprzowiny w 2003 r. utrudniała konieczność zagospodarowania znacznych zapasów wieprzowiny pochodzących z zakupów zrealizowanych w 2002 r. Pomimo to, w wyniku prowadzonych działań ARR spadek cen skupu oraz zakres wahań cen został ograniczony.
Według danych GUS w 2003 r. w Polsce średnia cena (netto) skupu trzody chlewnej od grudnia 2002 r. do grudnia 2003 r. obniżyła się o ok. 5%. Sezonowo w ciągu roku ceny skupu od grudnia 2002 r. do września 2003 r. wzrosły o ok. 15% do poziomu 3,73 zł/kg, ale od września 2003 r. obniżyły się o ok. 17%. Po wznowieniu w listopadzie ub. r. zakupów interwencyjnych ceny żywca wieprzowego w końcu roku ustabilizowały się na poziomie 3,08 zł/kg, tj
. wyższym niż w okresie styczeń - maj ub.r., kiedy to ceny odpowiednio wyniosły 2,91 zł/kg - 3,07 zł/kg.Na rynkach Unii Europejskiej, gdzie sytuacja podażowo-popytowa była podobna, ale nie prowadzono działań interwencyjnych, spadek cen żywca (według danych udostępnianych przez Komisję Europejską) w IV kwartale 2003 r. był głębszy. Szczególnie duży spadek notowano w krajach, które podobnie jak Polska są znaczącymi producentami bądź eksporterami wieprzowiny, np. w Niemczech ceny od września do grudnia obniżyły się o 24,5%, we Francji o 24,7%, w Belgii o 26,7%, a w Holandii o 27,3%. Mniejszy spadek notowano jedynie w Danii, ale w tym kraju (którego produkcja kilkakrotnie przekracza zapotrzebowanie wewnętrzne) ceny wieprzowiny przez cały 2003 r. utrzymywały się na niskim poziomie. Średnio w całej UE przeciętna cena żywca wieprzowego w ciągu IV kwartału obniżyła się o ok. 19%.
Oczywistą jest sprawą, że w okresie drożejących zbóż opłacalność produkcji żywca maleje, ale wyznacza ona kolejny cykl, tj. spadek podaży i oczekiwany przez rolników - producentów trzody wzrost skupu. Podkreślić przy tym należy, że w Polsce działania stabilizacyjne na tym rynku w roku ubiegłym tylko w interwencji kosztowały 509 mln zł, bez kosztów utrzymania zapasów i ich rotacji.
W celu przeciwdziałania spadkowi cen skupu trzody chlewnej, już na początku 2004 roku Agencja Rynku Rolnego uruchomiła zakupy wieprzowiny na zapasy. Planowany jest zakup 25 tys. t półtusz wieprzowych. Ponadto już w grudniu 2003 r. na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 grudnia 2003 r. (Dz.U. Nr 213, poz. 2089), Agencja wydała pozwolenia na eksport 20 tys. t świeżych półtusz wieprzowych z dopłatą i od początku 2004 r. jest on już realizowany. Planowane jest objęcie dopłatami również pozostałej części limitu WTO, tj. 20,9 tys. ton poprzez wydanie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w tej sprawie.
Zakupy i eksport z dopłatą realizowane będą do czasu akcesji, tj. w miesiącach styczeń - kwiecień 2004 r. i umożliwią zagospodarowanie przewidywanej na ten okres nadwyżki podaży szacowanej na ok. 60 tys. t. Tak więc najpóźniej w końcu I kwartału br. ceny skupu trzody powinny wzrosnąć. W kolejnych miesiącach, w wyniku spadku podaży wieprzowiny zarówno w Polsce jak i na rynkach zagranicznych, wzrost ten będzie coraz większy.
Z poważaniem
MINISTER
Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Wojciech Olejniczak