Warszawa, 15 stycznia 2003 r.

Pan
Sławomir Izdebski
Senator
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Senatorze,

Zjawisko braku wypłaty lub nieterminowego wypłacania przez pracodawców należnych pracownikom wynagrodzeń za pracę i innych świadczeń pieniężnych ze stosunku pracy szczególnie nasiliło się w ostatnich latach. Problem ten stał się niezwykle istotny również ze względu na to, że dostępne środki prawne, w szczególności z powodu niewydolności sądownictwa, nie pozwalały pracownikom na szybkie i skuteczne dochodzenie przysługujących im świadczeń. W związku z powyższym czyniono starania o przyznanie inspektorom pracy uprawnienia do wydania pracodawcom nakazów wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi. Uprawnienia takie inspektorzy pracy otrzymali na mocy ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. Nr 76, poz. 809), która weszła w życie od 25 sierpnia 2001 roku.

Działania egzekucyjne w ramach postępowania egzekucyjnego w administracji zostały również podjęte w stosunku do firmy "Ewerbud" Sp. z o.o., ze względu na niewykonanie przez pracodawcę nakazu wypłacenia pracownikom należnego wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń wydanego 14 lutego 2002 roku. W dniu 21 sierpnia 2002 roku do ww. pracodawcy skierowano upomnienie wzywające go do wykonania obowiązku wynikającego z nakazu. Ponieważ pracodawca, pomimo upomnienia nie wykonał obowiązków zawartych w decyzji nakazowej, w dniu 30 września 2002 roku wystawiono w stosunku do niego tytuł wykonawczy oraz nałożono grzywnę w celu przymuszenia w kwocie 10.000 zł. Ponadto inspektor pracy skierował do sądu wniosek o ukaranie prezesa zarządu spółki "Ewerbud" za wykroczenia przeciwko prawom pracowniczym. Szczegółowych wyjaśnień w tej sprawie udzielili Panu Senatorowi Okręgowi Inspektorzy Pracy z Warszawy (we wrześniu 2002 roku) i Gdańska (w październiku 2002 roku). Pozwolę sobie dodać, iż inspektor pracy nie posiada uprawnień przyznanych komornikom sądowym i nie podejmuje działań polegających na bezpośredniej egzekucji należności pieniężnych.

Wobec firmy "Ewerbud" Sp. z o.o. będą podejmowane dalsze czynności zmierzające do wykonania nakazu, w szczególności poprzez nakładanie dalszych grzywien w celu przymuszenia. W razie, gdyby działania te w dalszym ciągu okazały się nieskuteczne, sprawa zostanie skierowana do Prokuratury z uwagi na podejrzenie popełnienia przestępstwa określonego w art. 218 § 1 Kodeksu karnego, polegającego na uporczywym naruszaniu praw pracowników.

Zdając sobie sprawę z trudnej sytuacji w zakresie przestrzegania przez pracodawców przepisów prawa pracy, w szczególności odnoszących się do wypłacania świadczeń pieniężnych ze stosunku pracy, za priorytetową w najbliższym czasie uznałam kwestię zwiększenia efektywności działań PIP, a zwłaszcza poprawę skuteczności egzekwowania powyższych świadczeń. Jednakże trzeba podkreślić, że znacząca poprawa przestrzegania przepisów dotyczących wynagrodzeń i innych świadczeń pracowniczych nie będzie możliwa bez korzystnych zmian sytuacji gospodarczej w kraju. Wielu pracodawców nie wypłaca bowiem świadczeń pracowniczych nie tylko z powodu złej woli czy nieznajomości przepisów, lecz także w wyniku katastrofalnej sytuacji finansowej zakładów pracy.

O kolejnych działaniach Państwowej Inspekcji Pracy w przedmiotowej sprawie Pan Senator będzie informowany na bieżąco.

Anna Hintz