Warszawa, dn. 28.01. 2002

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
WARSZAWA

Tematyka oświadczenia Senatora Sławomira IZDEBSKIEGO w dużej mierze nawiązuje do przedmiotu wystąpienia Senatorów Zbigniewa GOŁĄBKA i Wiesławy SADOWSKIEJ podczas 3 posiedzenia Senatu RP w dniu 16 listopada 2001 r., dotyczącego sprawy restrukturyzacji produkcji nitrocelulozy w Zakładach Produkcji Specjalnej Sp. z o.o. w Pionkach. Swoje stanowisko w przedmiotowej kwestii przedstawiłem Panu Marszałkowi w piśmie z dnia 10 grudnia 2001 r. (znak: SO/RS/JK/6272/2001).

1. Na wstępie pragnę podkreślić, że Ministerstwo Gospodarki przykłada szczególną uwagę do problemu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego (ppo). Generalnym celem przebudowy sektora zbrojeniowego jest utworzenie skonsolidowanej i elastycznej struktury produkcji, która spełniałaby wymogi efektywności ekonomicznej oraz była w stanie szybko reagować na zmieniające się potrzeby odbiorców krajowych i zagranicznych. Obecnie w Ministerstwie Gospodarki prowadzone są pilne prace nad Strategią przekształceń strukturalnych przemysłowego potencjału obronnego w latach 2002-2003, obejmującą weryfikację kierunków zmian strukturalnych oraz priorytetów w tym zakresie - określonych w przyjętym w dniu 9 lutego 1999 r. przez Radę Ministrów Programie restrukturyzacji przemysłu obronnego i wsparcia w zakresie modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP - w kontekście aktualnych uwarunkowań wynikających z potrzeb modernizacji Sił Zbrojnych, realnych możliwości budżetu państwa, możliwości pozyskania pozabudżetowych źródeł finansowania zakupów uzbrojenia i sprzętu wojskowego, a także szans na zwiększenie eksportu specjalnego.

Nie mogą zgodzić się z przedstawioną przez Pana Senatora Sławomira IZDEBSKIEGO oceną działań na rzecz restrukturyzacji ZTS "PRONIT" S.A. zaprezentowaną w oświadczeniu, w tym sugestią, że Ministerstwo Gospodarki nie zwraca uwagi i nie analizuje skutków procesu racjonalizacji zatrudnienia w rejonach zagrożonych bezrobociem strukturalnym.
W tym kontekście chciałbym zaznaczyć, że na podstawie Programu restrukturyzacji (...) oraz uzgodnień zawartych na szczeblu Komisji Trójstronnej, zostało wydane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 kwietnia 1999 r. w sprawie ustalenia świadczeń przedemerytalnych dla osób zwalnianych z przyczyn dotyczących zakładu pracy z podmiotów gospodarki narodowej objętych programem restrukturyzacji przemysłu obronnego i wsparcia w zakresie modernizacji technicznej Sił Zbrojnych RP. Na mocy tego rozporządzenia pracownicy spółek ppo uzyskali prawo do skróconego okresu przedemerytalnego w wymiarze od 2 do 5 lat w zależności od wysokości stopy bezrobocia w regionie. Do 30 września 2000 r. ze świadczeń przedemerytalnych skorzystały 5824 osoby, z czego w 1999 r. 1588 osób. W dniu 1 stycznia 2000 r. Rada Ministrów znowelizowała powyższe rozporządzenie, rozszerzając świadczenia na grupę 730 osób z 18 spółek ppo. Łącznie do końca 2000 r. na świadczenia przedemerytalne odeszło 8300 osób.
Działając na podstawie ustawy z dnia 2 marca 2001 r. o wykonywaniu budżetu państwa w roku 2001 oraz o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999-2001 Minister Gospodarki wydał rozporządzenie z dnia 16 października 2001 r. w sprawie dotacji przeznaczonej na finansowanie restrukturyzacji zatrudnienia w podmiotach przemysłowego potencjału obronnego. Zgodnie z tym rozporządzeniem podmioty ppo otrzymały na restrukturyzację zatrudnienia w 2001 r. dotację w łącznej wysokości 4,7 mln osób, co pozwoliło na wypłacenie odpraw dla 1146 osób.
Uzupełniając powyższą informację chciałbym dodać, że na podstawie ustawy z dnia 7 października 1999 r. o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, Minister Pracy i Polityki Społecznej wydał rozporządzenie z dnia 8 grudnia 1999 r. w sprawie przeznaczenia środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na odprawy dla pracowników przemysłu obronnego. W okresie od grudnia 1999 r. do maja 2000 r. wypłacono z FGŚP odprawy 1949 osobom.
W sumie w latach 1999-2001 z różnych form wsparcia finansowego procesu restrukturyzacji zatrudnienia w ppo skorzystało ogółem 11.395 osób.

2. W dniu 04 września 2000 r. Sąd Gospodarczy - z uwagi na brak kapitałów własnych oraz wysoki poziom zobowiązań - ogłosił upadłość Zakładów Tworzyw Sztucznych "PRONIT" S.A. Z kolei w dniu 29 czerwca 2000 r. została podpisana umowa powołująca do życia Zakłady Produkcji Specjalnej Sp. z o.o. w Pionkach. Jedynym udziałowcem spółki została Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. w Warszawie, nad którą nadzór właścicielski sprawuje Minister Skarbu Państwa.
   W zakresie produkcji specjalnej ZPS Sp. z o.o. kontynuuje działalność upadłych Zakładów Tworzyw Sztucznych "PRONIT" S.A. Obejmuje to również wytwarzanie nitrocelulozy, stanowiącej niezbędny składnik do produkcji wyrobów specjalnych (prochy i paliwa rakietowe), a także produkcji cywilnej (lakiery, farby, kleje itp.).
   ZPS Sp. z o.o. obecnie dzierżawi od syndyka linię technologiczną do wytwarzania nitrocelulozy, należącą do masy upadłościowej ZTS "PRONIT" S.A. w upadłości. Aktualnie produkowana nitroceluloza nie spełnia norm jakościowych. Stawia to pod znakiem zapytania możliwość wykorzystania wytwarzanej w Pionkach nitrocelulozy do produkcji różnego rodzaju wyrobów specjalnych i cywilnych. Unowocześnienie technologii produkcji nitrocelulozy w skali 1,5 tys. ton rocznie wymaga - w ocenie Ministerstwa Skarbu Państwa i Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. - poniesienia nakładów w wysokości 70 mln zł. Zarówno ZPS, jak i ARP nie dysponują środkami na sfinansowanie takiej inwestycji. Czynnikiem komplikującym cały problem stanowi silna konkurencja na rynku producentów nitrocelulozy. Biorąc pod uwagę powyższe czynniki oraz niewielkie szanse na uzyskanie przez ZPS znaczących zamówień ze strony odbiorców cywilnych, jak również relatywnie małe obecnie zapotrzebowanie Sił Zbrojnych na wyroby zawierające nitrocelulozę, brak jest jakichkolwiek nadziei, że modernizacja technologii wytwarzania tej substancji okaże się rentownym przedsięwzięciem.
   Ministerstwo Gospodarki może - w związku z uwzględnieniem ZPS Sp. z o.o. w znowelizowanym Wykazie spółek, przedsiębiorstw państwowych i jednostek badawczo-rozwojowych, prowadzących działalność gospodarczą na potrzeby bezpieczeństwa i obronności państwa, stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 17 listopada 1999 r. - uczestniczyć w bardzo ograniczonym zakresie w dofinansowaniu zadań związanych z przygotowaniem infrastruktury technicznej niezbędnej w okresie zagrożenia bezpieczeństwa i wojny. W przyszłości ZPS mogłyby również skorzystać ze wsparcia w trybie ustawy z dnia 7 października 1999 r. o wspieraniu restrukturyzacji przemysłowego potencjału obronnego i modernizacji technicznej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, w ramach środków uzyskanych z prywatyzacji przemysłowego potencjału obronnego. Nie zmienia to jednak faktu, że główny ciężar działań na rzecz restrukturyzacji produkcji nitrocelulozy mogłaby, w moim przekonaniu, wziąć na siebie Agencja Rozwoju Przemysłu S.A.

MINISTER

z up.

Andrzej Szarawarski

SEKRETARZ STANU