Minister Kultury przedstawił stanowisko w związku z oświadczeniem senatorów Wiesławy Sadowskiej i Zbigniewa Gołąbka, złożonym na 3. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 3):
Warszawa, dnia 26 listopada 2001 r.
Pan
Prof. Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP
Szanowny Panie Marszałku
Nawiązując do oświadczenia senatorów Wiesławy Sadowskiej i Zbigniewa Gołąbka dotyczącego Muzeum Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu, przesłanego pismem Pana Profesora nr LP/043/24/01/V z dnia 21 listopada br., chciałbym przedstawić w tej sprawie swoje stanowisko.
Postulowana we wspomnianym oświadczeniu zmiana organizatora szydłowieckiego muzeum nie jest, w świetle obecnie obowiązującego w Polsce prawa, możliwa. Wszystkie rozporządzenia dotyczące podległości instytucji kultury organom rządowym i samorządowym zostały wydane na podstawie delegacji dla Prezesa Rady Ministrów zawartych w Ustawie z dnia 24 lipca 1998 r. o zmianie niektórych ustaw określających kompetencje organów administrac
ji publicznej - w związku z reformą ustrojową państwa. Ich wykonanie określiło podporządkowanie instytucji kultury wg stanu na dzień 1 stycznia 1999 r., a tym samym delegacje te, mające charakter jednorazowy, zostały wyczerpane i nie mogą stanowić podstawy do nowelizacji wymienionych rozporządzeń. Ewentualne odmienne od dotychczasowego usytuowanie niektórych instytucji kultury wymagałoby nowelizacji ustawy poprzez wprowadzenie nowej delegacji, która byłaby podstawą takich działań.Odnosząc się do kwestii środków finansowych przeznaczanych na utrzymanie Muzeum, uprzejmie informuję, iż realia prawne w rzeczowej sprawie przedstawiają się następująco:
1. Zgodnie z Ustawą z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach (Dz.U. z 1997 r. Nr 5, poz. 24 z późn. zm.) oraz Ustawą z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz.U. z 1997 r. Nr 110, poz. 721 z późn. zm.) środki finansowe potrzebne do zapewnienia działalności statutowej (środki niezbędne do rozpoczęcia i prowadzenia działaln
ości kulturalnej oraz utrzymania obiektu, w którym działalność jest prowadzona) poszczególnych instytucji kultury zapewnia ich organizator.2. Ustawa budżetowa, uniemożliwia przekazywanie środków finansowych przez organy administracji państwowej organizacjom samorządowym na wykonywanie zadań statutowych przez podległe im instytucje kultury. Wszyscy samorządowi organizatorzy muzeów w Polsce mają obowiązek zapewnić finansowanie tych instytucji. Jak wiadomo ewentualne wsparcie finansowe, ze strony naszego Mini
sterstwa jest możliwe w formie zadania celowego (np. częściowe sfinansowanie kosztów wydania katalogu wystawy itp.). Każdego roku podawane są do publicznej wiadomości, określone przez Ministra Kultury zadania priorytetowe, o realizację których mogą się ubiegać instytucje kultury, w tym również muzea.Władze samorządowe, które przejęły z dniem 1 stycznia 1999 r. instytucje kultury, mogły ponadto do tej pory wystąpić z wnioskiem o dofinansowanie kosztów utrzymania np. muzeum. Zgodnie z Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 maja 2000 r. w sprawie określenia zakresu zadań w dziedzinie kultury objętych mecenatem państwa oraz szczegółowych zasad i trybu udzielania jednostkom samorządu terytorialnego dotacji na te zadania i dotacji celowych na dofinansowanie bieżących zadań własnych, związanych z prowadzeniem instytucji kultury, przejętych w dniu 1 stycznia 1999 r. (Dz.U. nr 40 z 19 maja 2000 r., poz. 463) wniosek w przedmiotowej sprawie, wraz z uzasadnieniem oraz informacjami i wskaźnikami finansowymi, według wzr
ostu stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia, należało kierować bezpośrednio do Wojewody w terminie 30 dni od dnia ogłoszenia ustawy budżetowej na dany rok. Wspomniane Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 maja 2000 r. ... przedstawia szczegółowo całą procedurę uzgadniania i zatwierdzania tego typu wniosków. W ciągu 14 dni od otrzymania wniosków właściwy dla danego regionu kraju wojewoda dokonywał ich analizy i przedstawiał Ministrowi Kultury. Minister Kultury w ciągu 14 dni od dnia otrzymania wniosku zawiadamiał wojewodę i Ministra Finansów o zaakceptowanych kwotach dotacji. Po uzgodnieniu wniosków z Ministrem Kultury, wojewoda przedstawiał Ministrowi Finansów wnioski o dokonanie odpowiednich zmian w budżecie państwa.Organizator danej instytucji danej instytucji kultury ma obowiązek poinformować dyrekcję tejże instytucji o trybie składania wniosków, zarówno w odniesieniu do dotacji celowych, jak i wniosków o dofinansowanie działalności statutowej.
Niezależnie od ewentualnych projektów przyszłych regulacji prawnych, obecne przepisy pozwalają jedynie na zawieranie dobrowolnych porozumień o współprowadzeniu instytucji kultury (w tym wypadku przez samorząd szczebla powiatowego i wojewódzkiego).
Szanowny Panie Marszałku,
Uprzejmie proszę o przekazanie mojego pisma senatorom Wiesławie Sadowskiej i Zbigniewowi Gołąbkowi.
Z poważaniem
Andrzej Celiński