Warszawa, 2002.04.3

Wyrażona przez Pana Senatora Bernarda Drzęźlę w oświadczeniu złożonym na 11 posiedzeniu Senatu RP troska o przyszłość producentów maszyn górniczych i zakładów remontowych górnictwa jest zrozumiała. Podzielam pogląd, że rozwój i modernizacja tego sektora powinny być wspierane również przez władze państwowe. Chodzi między innymi o zwiększenie konkurencyjności wyrobów tego przemysłu oraz o podniesienie jakości usług zakładów remontowych pracujących w górnictwie.

Z analizy obecnej sytuacji przemysłu maszyn górniczych i zakładów remontowych funkcjonujących w górnictwie wynika, że główne problemy tego przemysłu wynikają z ograniczonego zapotrzebowania górnictwa węgla kamiennego na maszyny i urządzenia oraz usługi remontowe. Dostosowanie bowiem wydobycia węgla dla potrzeb rynku ograniczyło popyt na maszyny i urządzenia górnicze, co zmusiło ich producentów do zmniejszenia produkcji. Należy przyjąć, że obecny poziom wydobycia węgla w wysokości około 100 mln ton rocznie będzie miał wpływ na utrzymanie w najbliższych latach stałego poziomu zakupów maszyn i urządzeń przez spółki węglowe.

Podzielam pogląd, że polski przemysł maszyn górniczych dorównuje światowemu poziomowi techniki i technologii wytwarzania. Jednakże przyczyną, dla której górnictwo węgla kamiennego nie jest w stanie w sposób zdecydowany prowadzić nowe rozwiązania techniczne, jest trudna sytuacja finansowa górnictwa. Finansowe problemy bowiem zmuszają kopalnie do prowadzenia gospodarki maszynami tak, aby maksymalnie wykorzystać własne wyposażenie techniczne, w tym pochodzące z kopalń likwidowanych.

Promocja polskich maszyn i urządzeń górniczych na rynkach zagranicznych zależy w dużym stopniu od ich producentów. O skuteczności tej promocji decyduje aktywna współpraca fabryk maszyn górniczych i urządzeń zarówno z wyspecjalizowanymi przedsiębiorstwami handlowymi (jak np. z Przedsiębiorstwem Eksportu i Importu "KOPEX S.A.) jak i wydziałami ekonomiczno-handlowymi ambasad polskich w krajach, gdzie istnieje zainteresowanie polskimi maszynami i urządzeniami górniczymi (np. Chiny, kraje Ameryki Łacińskiej itd.).

Obecnie w niektórych krajach organizuje się przy współpracy wydziałów ekonomiczno-handlowych stałe ekspozycje polskich wyrobów i usług inwestycyjnych. Można wykorzystać tę formę promocji do zaprezentowania polskich maszyn i urządzeń górniczych - poza prowadzoną promocją na międzynarodowych targach i wystawach, gdzie aktywną rolę odgrywają Krajowa Izba Gospodarcza oraz branżowe izby przemysłowo-handlowe.

Wielkość zakupów maszyn i urządzeń dla górnictwa z importu jest monitorowana. W 2001 r. import ten był niewielki i wynosił 6,9% ogólnych nakładów inwestycyjnych, jakie górnictwo węgla kamiennego przeznacza na zakup wyposażenia technicznego. W spółkach węglowych i kopalniach samodzielnych obowiązują regulaminy przetargowe, które ograniczają import do niezbędnych potrzeb. Zostały one wprowadzone w życie w formie uchwał Nadzwyczajnych Walnych Zgromadzeń Akcjonariuszy. Zgodnie z tymi regulaminami zamawiający może ogłosić przetarg:

- ograniczony, z udziałem dostawców i wykonawców krajowych.

W celu zapewnienia profesjonalnego wykonawstwa remontów maszyn i urządzeń górniczych dokonano zmiany § 484 rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 14 kwietnia 1995 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy (...), w którym zobligowano przeprowadzanie remontów maszyn i urządzeń zgodnie z dokumentacją remontową producenta. Pozwala to producentom maszyn i urządzeń oraz przedsiębiorstwom remontowym kontrolować jakość remontów maszyn i urządzeń, wykonywanych w kopalniach. Zapewnia to jednocześnie odpowiedni poziom bezpieczeństwa eksploatowanych maszyn i urządzeń w kopalniach.

Pragnę również poinformować, że obecnie obowiązujące przepisy ustawy z 30 czerwca 2002 r. o warunkach dopuszczalności i nadzorowania pomocy publicznej dla przedsiębiorców szczegółowo określają sektory gospodarki, w których pomoc finansowa może być udzielona. W rozporządzeniu Rady Ministrów zostały określone przypadki dofinansowania przedsiębiorców publicznych i nie obejmują one producentów maszyn górniczych.

Pragnę poinformować, że aktualnie prowadzone są prace studialne i analityczne konieczne dla określenia rozwiązań w nowym programie reformy górnictwa węgla kamiennego. Swoim zakresem program ten będzie obejmował lata 2003 - 2006. W ramach tych prac podniesione przez Pana Senatora problemy będą wzięte pod uwagę w kontekście ich wpływu na całokształt zagadnień związanych z dalszą reformą (restrukturyzacją) górnictwa węgla kamiennego.

MINISTER

z up. Marek Kossowski

Podsekretarz Stanu