Minister Rolnictwa i Rozwoju wsi przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Kazimierza Drożdża, złożonym na 64. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 65):
Warszawa, dnia 20 lipca 2004 r.
Pan
Longin Hieronim Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
W odpowiedzi na oświadczenie z dnia 24 czerwca br., złożone przez Pana Senatora Kazimierza Drożdża, w sprawie Działań Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) pt. Wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW) oraz Wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt, pragnę przekazać następujące informacje.
Plan Rozwoju Obszarów Wiejskich skierowany jest do mieszkańców wsi. Szczególnym tego przykładem jest instrument wsparcia terenów o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), stawiający sobie za główny cel zachowanie funkcji społeczno-gospodarczych (w tym rolniczych) wsi, poprzez zapobieganie procesowi wyludniania się obszarów wiejskich. Tereny miejskie charakteryzują się gęstością zaludnienia wielokrotnie przewyższającą średnią wartość na obszarach wiejskich oraz zazwyczaj, ze względu na wyższy poziom rozwoju infrastruktury, stwarzają korzystniejsze, w stosunku do obszarów wiejskich, warunki życia ludności. Rolnictwo w miastach ma z reguły charakter marginalny i nie stanowi podstawy egzystencji ludności miejskiej.
Poza tymi przesłankami, wspieranie gmin miejskich jest niemożliwe, ze względu na jedno z kryteriów wydzielenia ONW, jakim był wskaźnik gęstości zaludnienia, który został wprowadzony dla wszystkich typów ONW w Polsce (maksymalnie 75 osób/km2). Wskaźnik ten spowodował, w końcowym etapie uzgodnień z Komisją Europejską, wyłączenie z listy ONW 34 gmin wiejskich.
Z kolei w odniesieniu do Programu Rolnośrodowiskowego, Strefy Priorytetowe (SP) były wyznaczane przez Wojewódzkie Zespoły Robocze, na podstawie wytycznych przekazanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Szczegółowe kryteria wyboru Stref Priorytetowych były następujące:
wysoka pozycja w krajowym i międzynarodowym systemie obszarów chronionych (status parku narodowego, parku krajobrazowego, proponowane ostoje sieci NATURA 2000) ze względu na obecność zagrożonych odłogowaniem trwałych użytków zielonych o wybitnych walorach przyrodniczych;
zagrożenie rolniczej przestrzeni produkcyjnej przez erozję wodną lub wietrzną, zanieczyszczenie wód, występowanie gruntów odłogowanych;
wskazanie różnic regionalnych na terenach górskich i nizinnych z przewagą tradycyjnych typów krajobrazów rolniczych, różniących się pod względem wielkości gospodarstw i mozaiki użytków rolnych;
przeciwdziałanie tendencjom prowadzącym ku specjalizacji, intensyfikacji produkcji rolniczej;
zagrożenie uproszczeniem bogatej mozaiki krajobrazu stanowiącej element tradycyjnej struktury krajobrazu i podstawę rozwoju regionu.
Dodatkowo, ze względu na konieczność zachowania spójności i ujednolicenia w skali kraju zasięgu i liczby Stref, Wojewódzkie Zespoły Robocze w oparciu o wytyczne Ministerstwa dokonały weryfikacji tych obszarów, w wyniku której niektóre gminy miejskie zostały wyłączone ze SP. Ostateczna liczba i zasięg Stref Priorytetowych zostały zaakceptowane przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, co zna
jduje również swe odzwierciedlenie w projekcie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy na wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych i poprawy dobrostanu zwierząt. W związku z tym na obecnym etapie nie ma możliwości zmiany zasięgu tych obszarów.Jednocześnie pragnę poinformować, że negocjacje Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich, prowadzone z Komisją Europejską, zostały zakończone. W dniu 20 lipca br. odbędzie się posiedzenie Komitetu STAR w Brukseli, na którym dokument ten ma zostać formalnie zatwierdzony przez Komisję Europejską. W związku z tym jakiekolwiek zmiany w Planie, które strona polska chciałaby wprowadzić na obecnym etapie, mogą spowodować opóźnienie wdrożenia wszystkich działań Planu nawet o kilka m
iesięcy.Z poważaniem
Wojciech Olejniczak