Spis oświadczeń


7. posiedzenie Senatu RP

30 stycznia 2002 r.

Oświadczenie

Pani Marszałek! Wysoki Senacie!

Swoje oświadczenie kieruję do ministra obrony narodowej Jerzego Szmajdzińskiego.

Czuję się w obowiązku poinformować pana o niepokoju, jaki pojawił się w moim regionie. Problem dotyczy 22 Karpackiej Brygady Piechoty Górskiej, która właśnie zakończyła restrukturyzację. Przeniosła ona swoje samodzielne pododdziały do Kłodzka i z bardzo okrojonym stanem osobowym na czas pokoju została podporządkowana obronie terytorialnej. Poniesiono przy tym bardzo wielkie koszty związane ze zmianą garnizonu, przeniesieniem w nowe miejsce kadry wraz z rodzinami i olbrzymich ilości sprzętu, przygotowaniem nowych warunków służby i eksploatacji sprzętu, zwolniono setki żołnierzy zawodowych, kontraktowych i pracowników cywilnych. Teraz, gdy praca jest na ukończeniu, w środowisku brygady zawrzało; otrzymałem mianowicie informację, że szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, podpisując nową koncepcję funkcjonowania obrony terytorialnej, zaplanował likwidację tej brygady.

Jest rzeczą ogólnie znaną, że współczesne konflikty zbrojne wymagają przede wszystkim lotnictwa i lekkich pododdziałów zdolnych do wykonywania zadań w trudnych warunkach terenowych i atmosferycznych, pododdziałów mobilnych, dobrze indywidualnie wyszkolonych. Takich pododdziałów potrzeba nam w Kosowie, Afganistanie, Syrii itp. Wszędzie tam zadania powinna realizować piechota górska, 21 Brygada Podhalańska i 22 Karpacka Brygada Piechoty Górskiej. W praktyce jednak trzon wysyłanych przez nasze siły zbrojne żołnierzy stanowią pododdziały pancerne ze Świętoszowa lub innych ciężkich brygad specjalnie do tego celu przygotowanych i wyposażonych. Nic więc dziwnego, że, jak stwierdził ostatnio jeden z wysokich oficerów Sztabu Generalnego, nie ma koncepcji wykorzystania brygad górskich.

Takie stawianie sprawy nie dziwi, gdy weźmie się pod uwagę to, że zdecydowana większość polskich generałów i oficerów zajmujących eksponowane stanowiska wojskowe ma wykształcenie pancerne. Czy to przypadek? Czy nie ma innych wykształconych oficerów, czy też prawdą jest, że do wyższych stanowisk dopuszcza się przede wszystkim swoich? Zmniejszanie się roli czołgów na współczesnym polu walki spowodowało, że nawet brygadami górskimi dowodzą dowódcy, którzy całą swoją karierę wojskową związali z czołgami. Nadmieniam, że - biorąc to bardzo ogólnie - wartość wyposażenia specjalistycznego brygady piechoty górskiej porównywalna jest z wartością jednego czołgu.

Powołana decyzją ministra obrony narodowej z 22 kwietnia 1992 r., w miejsce rozwiązanej 22 Karpackiej Brygady Piechoty Górskiej, 22 Brygada Piechoty Górskiej Obrony Terytorialnej kontynuuje z honorem dziedzictwo i tradycję Karpackiej Dywizji Piechoty, istniejącej od 1919 do 1939, Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, działającej w latach 1940-42, i 3 Dywizji Strzelców Karpackich. Przekazanie tradycji tych wybitnych jednostek Wojska Polskiego odbyło się 3 maja 1992 r. przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie przy okazji zlotu Karpatczyków z całego świata pod hasłem "Karpatczycy wracają do kraju".

Przez dziesięć lat brygada godnie nosiła to miano. Wielokrotnie otrzymywała tytuł wyróżniającej się jednostki Śląskiego Okręgu Wojskowego. Była liderem współzawodnictwa sportowego i osiągnęła wiele znaczących wyników we współzawodnictwie pomiędzy reprezentacjami jednostek górskich NATO i innych państw. Rokrocznie brygada przywoziła puchary i dyplomy z międzynarodowych zawodów patroli górskich, pozostawiając pokonane w polu osławione patrole niemieckie austriackie i szwajcarskie.

Brygada dopracowała się ciekawych i skutecznych form szkolenia. Wykształciła instruktorów górskich, w tym poza granicami kraju, i zaangażowanych oficerów. Pododdziały brygady uczestniczyły we wspólnych ćwiczeniach z jednostkami francuskich strzelców alpejskich, 3 Brygady Zmechanizowanej Republiki Czeskiej i amerykańskich grup specjalnego przeznaczenia.

Brygada poddawana jest odpowiedzialnym egzaminom w trakcie częstych w Kotlinie Kłodzkiej powodzi, spiętrzenia lodów i innych klęsk.

Na jej terenie odbywają się spotkania integrujące całe środowisko mundurowe i samorządowe oraz przedstawicieli lokalnego biznesu.

Panie Ministrze, dążenie do likwidacji 22 Brygady Piechoty Górskiej w obecnej sytuacji międzynarodowej wydaje się nieracjonalne. Za jej pozostawieniem przemawiają jej bogate tradycje, zaangażowanie w służbę, stacjonowanie w narażonej na klęski żywiołowe Kotlinie Kłodzkiej i dopiero co ukończona restrukturyzacja.

Proszę pana ministra o zainteresowanie się tym tematem dla dobra sił zbrojnych i grona niezwykłych, szlachetnych i znających swoją wartość żołnierzy górskich oraz ich zaangażowanych poprzedników. Dziękuję.


Spis oświadczeń