Oświadczenie złożone
przez senatora Gerarda Czaję
Oświadczenie skierowane do wiceprezesa Rady Ministrów, ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej Jerzego Hausnera
Marynarze wykształceni w Polsce, posiadający dyplomy i świadectwa umożliwiające im podejmowanie pracy na wszystkich typach statków morskich, od wielu lat cieszą się dużym uznaniem w Europie i na świecie. Wielu armatorów z Niemiec, Wielkiej Brytanii, Danii, Holandii, Norwegii, Szwecji czy Austrii zatrudnia Polaków na najwyższych stanowiskach - kapitanów i starszych mechaników, powierzając im odpowiedzialność za ludzi i majątek wart wielu milionów dolarów. Bardzo dobrą opinię zagranicznych armatorów o ich przygotowaniu i doświadczeniu zawodowym potwierdza na co dzień zatrudnianie około czterdziestu tysięcy naszych marynarzy.
Praca polskich marynarzy na zagranicznych statkach do niedawna nie była w kraju należycie doceniana. Wypracowane na obcych statkach środki finansowe to łącznie kwota około 1 miliarda dolarów amerykańskich rocznie, które przyczyniają się do wzrostu popytu na dobra konsumpcyjne i inwestycyjne.
Według białej księgi Unii Europejskiej z 2001 r., dotyczącej transportu, do 2006 r. w skali Unii na statkach handlowych brakować będzie mniej więcej trzydzieści sześć tysięcy oficerów. Jest to więc dla wykształconej kadry marynarzy polskich sytuacja wyjątkowa.
Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej rodzi nowe wyzwania i koszty związane z zapewnieniem osłon socjalnych w postaci ubezpieczeń zdrowotnych i emerytalno-rentowych. Dla rządu RP i negocjatorów unijnych jest to wyzwanie polegające na tym, aby w trybie pilnym zawrzeć odpowiednie umowy bilateralne z krajami zatrudniającymi polskich marynarzy. Brak takich umów zwiększy koszty pracy dla pracowników i spowoduje, że paradoksalnie sytuacja polskich marynarzy po wejściu Polski do Unii Europejskiej wyraźnie się pogorszy.
Międzynarodowy rynek pracy jest wymagający i bezwzględny. Na każde miejsce pracy czeka w kolejce wiele nacji. Kolejka osób z krajów pozaunijnych jest długa. Nie można zrezygnować ze zdobytej i wysokiej pozycji tej grupy zawodowej na światowym rynku żeglugowym.
Proszę więc pana premiera o podjęcie działań w celu racjonalnego i rzeczowego unormowania sytuacji prawnej i socjalnej przed wejściem Polski do Unii Europejskiej, gdyż poniechanie takich kroków przyniesienie dla kraju i marynarskiej społeczności niepowetowane straty materialne i moralne.
Gerard Czaja