Oświadczenie

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Zygmunta Cybulskiego, złożonym na 74. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 77):

W ocenie Trybunału Konstytucyjnego problemem pozostaje natomiast głębokość tej ingerencji w sferę prywatności. Badając przepisy ustawy z dnia 24 maja 2004 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu (Dz.U. Nr 74, poz. 676, z późn. zm.), Trybunał Konstytucyjny doszedł do wniosku, że funkcjonariusze ABW, podejmując czynności określone w art. 23 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, wkraczają zbyt głęboko w sferę praw i wolności obywatelskich, a "wadliwość kwestionowanego przepisu polega na pominięciu procedur jego zastosowania". Zdaniem Trybunału ustawodawca przy stosowaniu przedmiotowego prawa "winien stworzyć gwarancje prawne i instytucjonalne, pozwalające stosować określone działania tylko w zakresie koniecznym dla realizacji konstytucyjnych celów i w sposób charakteryzujący się jak najmniejszym stopniem dolegliwości dla obywateli i z zastosowaniem określonych procedur". jako pozytywny przykład Trybunał Konstytucyjny wskazuje regulacje policyjne: "dla porównania, ustawa z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tj. Dz.U. z 2002 r., Nr 7, poz. 58 z późn. zm.) pozwala na obserwowanie i rejestrowanie przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych, a w przypadku czynności operacyjno-rozpoznawczych i administracyjno-porządkowych podejmowanych na podstawie ustawy - także i dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom (art. 15 ust. 1 pkt 5a ustawy). Jednocześnie jednak zastrzega, że czynności te powinny być wykonywane w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby, wobec której zostały podjęte. Na sposób prowadzenia tych czynności przysługuje zażalenie do właściwego miejscowo prokuratora, a szczegółowy tryb działań, o których mowa - powinna określić w drodze rozporządzenia Rada Ministrów (art. 15 ust. 6-8 ustawy o Policji)".

Z kolei straż gminna (miejska) posiada wyłącznie prawo do obserwowania i rejestrowania obrazu zdarzeń w miejscach publicznych, nie może natomiast rejestrować dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom. W celu zapewnienia zarówno odpowiednie skuteczności podejmowanych przez strażnika czynności, a także uwzględniając potrzebę ochrony dóbr osobistych oraz wolności i praw człowieka i obywatela, ustawodawca rozszerzył jednocześnie, zawarte w art. 12 ust. 2 ustawy o strażach gminnych, upoważnienie do wydania rozporządzenia, o obowiązek określenia zakresu i sposobu wykonywania przez straże przedmiotowego uprawnienia. Realizując ww. obowiązek, rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 listopada 2004 r. w sprawie zakresu i sposobu wykonywania przez strażników gminnych (miejskich) niektórych czynności (Dz.U. Nr 247, poz. 2473) enumeratywnie wymienia przypadki korzystania z prawa do "monitoringu wizyjnego" oraz szczegółowo określa sposób dokumentowania tej czynności (§ 17 rozporządzenia), a także określa czas przechowywania zarejestrowanych materiałów nie zawierających dowodów oraz wprowadza obowiązek ich zniszczenia i sporządzenia z tej czynności szczegółowego protokołu (§ 18 rozporządzenia). Strażnik ma prawo do obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych wyłącznie w celu: utrwalania dowodów popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania przypadkom naruszenia spokoju i porządku w miejscach publicznych oraz ochrony obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej.

Jednocześnie pragnę przypomnieć, iż podczas prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy o strażach gminnych oraz niektórych innych ustaw, poprawka przyznająca strażnikom gminnym (miejskim) prawo do "monitoringu wizyjnego", została zgłoszona przez Senat RP. Natomiast rządowy projekt ww. ustawy takiej propozycji nie zawierał.

Oświadczenie