Warszawa, dnia 20 sierpnia 2003 r.

Odpowiadając na pismo Pana Marszałka z dnia 17 lipca 2003 r. znak: BPS/KSK-043-290/03 - otrzymane za pośrednictwem Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej - dotyczące oświadczenia Pana Senatora Zygmunta Cybulskiego w sprawie wystąpienia z inicjatywą zmiany ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych, uprzejmie przekazuję poniższe wyjaśnienia.

Od tego czasu w przepisach prawnych kilkakrotnie rozszerzano katalog uprawnień do premii gwarancyjnej, stwarzając właścicielom książeczek warunki do skorzystania z innych możliwości - poza spółdzielniami mieszkaniowymi - uzyskania mieszkania z wykorzystaniem premii gwarancyjnej. Obecnie zasady i warunki wypłaty premii gwarancyjnej określają przepisy ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłacanych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 5, poz. 32 z późn. zm.). Katalog czynności uprawniających do uzyskania premii gwarancyjnej nie zawiera ograniczeń w wyborze spółdzielni mieszkaniowej, towarzystwa budownictwa społecznego lub kontrahenta przy kupnie mieszkania. Właściciele książeczek mogą więc dokonać czynności uprawniającej do uzyskania premii w każdej spółdzielni mieszkaniowej lub towarzystwie budownictwa społecznego.

- kupna mieszkania na rynku pierwotnym i wtórnym,

- najmu mieszkania budowlanego przez towarzystwo budownictwa społecznego lub przez spółdzielnię mieszkaniową, przy udziale kredytu zaciągniętego ze środków Krajowego Funduszu Mieszkaniowego,

- partycypację osób trzecich w kosztach budowy mieszkania na wynajem.

Zobowiązania zaciągnięte w przeszłości w zakresie waloryzacji oszczędności lokowanych na książeczkach mieszkaniowych rząd wypełnia w ramach przyznawanych corocznie środków budżetowych. Jednak rozmiary pomocy państwa muszą uwzględniać realne możliwości budżetu, w związku z tym nie widzimy obecnie możliwości sprowadzenia radykalnych zmian przyspieszających likwidację książeczek z premią poprzez kolejną nowelizację ustawy rozszerzającą katalog uprawnień do premii.

Problem szybszej likwidacji książeczek z przysługującą premią będzie trudny do rozwiązania, szczególnie w przypadku osób ubogich, biorąc nawet pod uwagę fakt, że w ramach rodziny (szeroko rozumianej) można przekazać prawo do wkładów zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych na osoby mające możliwości realizacji wkładów z premią. Należy zaznaczyć, że wydatki na refundację bankom wypłaconych premii gwarancyjnych stanowiły i stanowią nadal znaczącą pozycję w kwocie wydatków na sferę mieszkaniową oraz w łącznej kwocie wydatków budżetowych. Biorąc pod uwagę pozostającą jeszcze do likwidacji liczbę książeczek mieszkaniowych (1.920 tys. - stan na 31 marca 2003 r.) oraz zakładają, że rocznie likwidowanych będzie ok. 120 tys. książeczek mieszkaniowych, można przyjąć, że realizacja wszystkich książeczek będzie trwała jeszcze kilkanaście lat.

Pragnę jednocześnie poinformować, iż aktualnie przedmiotem prac legislacyjnych jest projekt nowelizacji ustawy o niektórych formach popierania budownictwa mieszkaniowego. Przewiduje on zmiany w zasadach partycypacji w kosztach budowy mieszkań realizowanych przez TBS (partycypacja własna przyszłych najemców zamiast partycypacji osób trzecich). Stosownie do tego proponuje się również wypłatę premii już po wpłacie połowy kwoty partycypacji. Ułatwi to przyszłym najemcom wykorzystanie premii gwarancyjnej na sfinansowanie udziału w kosztach budowy.

Z wyrazami szacunku

Minister Infrastruktury

z up. Sekretarz Stanu