Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Zygmunta Cybulskiego, złożonym na 37. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 36):
Warszawa, 2003-04-29
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku,
W związku z przesłanym przez Pana Marszałka przy piśmie z dnia 8 kwietnia br. znak: BPS/DSK-043-150-03 oświadczeniem senatora Pana Zygmunta Cybulskiego w sprawie podjęcia działań w celu uzdrowienia polskiego rolnictwa uprzejmie informuję Pana Marszałka, co następuje:
1. Po przyjęciu przez Sejm RP weta Prezydenta do ustawy o organizacji rynku biopaliw ciekłych oraz biokomponentów do produkcji, Rząd w trybie pilnym przygotował projekt nowej ustawy, wykorzystując w pracy uwagi zawarte w uzasadnieniu weta. Nową wersję ustawy o biokomponentach stosowanych w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych Rada Ministrów przyjęła na posiedzeniu w dniu 1 kwietnia 2003 r. Po wprowadzeniu zaleconych poprawek projekt ustawy został przekazany jako projekt rządowy Marszałkowi Sejmu do dalszych prac legislacyjnych w parlamencie. Jednocześnie do Sejmu wpłynął poselski projekt ustawy o organizacji biopaliw ciekłych oraz biokomponentów do ich produkcji. Pierwsze czytanie obu projektów odbyło się w dniu 9 kwietnia 2003 r. na plenarnym posiedzeniu Sejmu. Decyzją Sejmu oba projekty zostały skierowane do dalszych prac legislacyjnych do Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw związanych z programem rządowym "Przedsiębiorczość - Rozwój - Praca".
2. Dnia 11 kwietnia 2003 roku Sejm uchwalił ustawę o kształtowaniu ustroju rolnego, która została opublikowana w Dzienniku Ustaw Nr 64 z dnia 15 kwietnia 2003 r., poz. 592. Ustawa ta wejdzie w życie po 3-ch miesiącach od chwili ogłoszenia.
3. Monitoring importu surowców i przetworów przemysłu rolno-spożywczego regulują przepisy rozporządzeń Ministra Gospodarki:
- z dnia 17.12.2002 r. w sprawie trybu przekazywania informacji o zaliczonej ilości lub wartości towarów na poczet plafonu taryfowego oraz sposobu rejestrowania towarów objętych plafonem taryfowym (Dz.U. Nr 227, poz. 1902).
- z dnia 17.12.2002 r. w sprawie trybu przekazywania informacji o dokonanym obrocie z zagranicą towarami objętymi automatyczną rejestracją oraz sposobu rejestrowania tych towarów (Dz.U. Nr 227, poz. 1903),
- z dnia 18.12.2002 r. w sprawie automatycznej rejestracji w przywozie niektórych towarów rolnych (Dz.U. Nr 228, poz. 1905).
Rejestracja importu towarów jest prowadzona z zastosowaniem elektronicznego systemu przetwarzania danych lub w formie książkowej. Corocznie podpisywana jest umowa z Centrum Informatyki Handlu Zagranicznego (CIHZ), w ramach której Ministerstwo zakupuje dane (pochodzące z dokumentów SAD) zarówno o imporcie jak i eksporcie towarów rolno-spożywczych. Dane te są weryfikowane przez Główny Urząd Statystyczny.
W Ministerstwie stworzona jest baza danych (od 1993 roku) zawierająca informacje o wartości i wielkości importu/eksportu, kraju pochodzenia/przeznaczenia oraz miejscu odprawy.
Dane te są na bieżąco wykorzystywane do monitorowania handlu zagranicznego oraz dokonywania wszelkich analiz, obliczeń i porównań niezbędnych w pracy Ministerstwa. Są również uwzględniane przy podejmowaniu decyzji związanych z ochroną celną.
Dane są aktualizowane co miesiąc narastająco od początku roku, udostępniane przez CIHZ najpóźniej do 55 dni po zakończeniu miesiąca.
Import towarów rolnych w ramach kontyngentów jest monitorowany przez Agencję Rynku Rolnego, a import towarów rolnych w ramach plafonów taryfowych jest objęty monitorowaniem, z wykorzystaniem przebiegu informacji analogicznego jak w przypadku towarów objętych automatyczną rejestracją przywozu.
4. Odnośnie postulowanego uproszczenia ewidencji gruntów, będącej podstawą naliczenia dopłat bezpośrednich dla rolników po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej - zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 25 lipca 2001 roku o krajowym systemie ewidencji gospodarstw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 125, poz. 1363), w celu zrozumiałego dla polskich rolników oznaczania ich gruntów we wnioskach pomocowych, istniejące dane ewidencji gruntów zostaną odpowiednio przetworzone. Oznacza to, że rolnik będzie posługiwał się znanymi mu już od dawna oznaczeniami działek ewidencyjnych. Do założenia rejestru gospodarstw rolnych zostaną włączone specjalistyczne jednostki administracji rolnej, co powinno maksymalnie usprawnić i uprościć ten proces.
5. W dniu 25 marca br. Rada Ministrów wydała rozporządzenie zmieniające rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wysokości dopłat do mleka Ekstra w 2003 roku (Dz.U. Nr 58 poz. 509). Zgodnie z przepisami tego rozporządzenia począwszy od 1 maja 2003 roku ww dopłaty będą przysługiwały w wysokości 7 gr/litr.
6. Dopłaty do eksportu mięsa zostały już uruchomione na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 stycznia 2003 r. (Dz.U. Nr 16, poz. 161). Zawarta w rozporządzeniu ilość 40,9 tys. ton półtusz wieprzowych jest maksymalną ilością określoną w liście koncesyjnej GATT/WTO, do której Polska może zastosować dopłaty do wywozu tego towaru. Stawka dopłaty do wywozu określona została na poziomie 2,30 zł do 1 kg świeżych chłodzonych półtusz wieprzowych, a więc pochodzących z bieżącej podaży rynkowej, co oznacza, że tak ukierunkowana interwencja ograniczać będzie nadwyżkę podażową mięsa.
Według informacji z punktów granicznych w okresie styczeń-luty br. eksport mięsa wieprzowego wyniósł 17 tys. ton, co oznacza 10-krotny wzrost w porównaniu do analogicznego okresu 2002 r., przy jednoczesnym spadku importu o 40%.
Rada Ministrów w dniu 25 marca 2003 r. zatwierdziła Roczny program działań interwencyjnych Agencji Rynku Rolnego na 2003 rok, określający m.in. zakres i formy interwencji państwa na rynku wieprzowiny i rynku zbóż. W programie tym został zwiększony zakres interwencji na rynku wieprzowiny do 70 tys. ton i podwyższona średnia cena wykupu. Średni poziom cen interwencyjnych zakupu półtusz wieprzowych wynosi 5,02 zł/kg (brutto), co zapewni producentom tr
zody przeciętną cenę w skupie 3,30 zł/kg żywca (brutto).Podkreślić należy, że podwyżka cen skupu oznacza trudniejsze warunki dla sprzedaży wewnętrznej wieprzowiny i wyrobów gotowych (mimo niskich cen nie wzrasta spożycie), jak również dla sprzedaży na eksport. Polska wieprzowina musi konkurować z unijną, gdzie ceny np. na półtusze z Danii wynoszą 4,60 zł/kg.
Tak więc dążenie do coraz wyższych cen skupu oprócz spowolnienia popytu wewnętrznego, pogarsza warunki eksportowe polskiej wieprzowiny i w rezultacie oddala poprawę sytuacji na tym rynku w aktualnych warunkach ekonomicznych.
7. Podstawową formą interwencji na rynku zbóż będzie skup pszenicy i żyta po zbiorach w systemie skupu przez przedsiębiorców z dopłatą Agencji Rynku Rolnego dla producentów zbóż. Program przewiduje także możliwość udzielania rolnikom dopłat do przechowywania pszenicy wyprodukowanej w 2003 r. w posiadanym przez siebie gospodarstwie, spełniającej wymagania jakościowe obowiązujące w skupie z dopłatą do cen skupu. Warunkiem otrzymania do
płaty do przechowywania, wynoszącej 120 zł/t pszenicy, będzie zawarcie przez rolnika umowy z Agencją.Roczny program zakłada objęcie skupem zbóż z dopłatą do cen skupu oraz dopłatami do przechowywania pszenicy przez jej producentów łącznie około 4,7 mln ton, z tego około 4 mln ton pszenicy i około 0,7 mln ton żyta.
Skup zbóż prowadzony będzie od lipca do końca października po cenach interwencyjnych i stawkach dopłat obowiązujących w 2002 r., tj. 440 zł/t pszenicy (netto) i stawki dopłat wynoszące lipiec/sierpień 110 zł/t, październik 130 zł/t; interwencyjna cena żyta 325 zł/t (netto) i dopłaty odpowiednio 75 zł/t 80 zł/t i 85 zł/t.
Udział przedsiębiorców w interwencyjnym skupie zbóż jest dobrowolny. Przedsiębiorcy, którzy będą skupować zboże w tym systemie zobowiązani zostaną do przestrzegania zasad określonych w umowach zawartych z Agencją. A ponieważ przedsiębiorcy prowadzić będą skup na własny koszt i ryzyko wprowadzane są regularnie mające na celu ograniczenie ryzyka i kosztów związanych z ich udziałem w
skupie interwencyjnym. Instrumentami tworzącymi korzystne warunki uczestnictwa w tym systemie skupu będzie preferencyjny kredyt na skup i przechowalnictwo zbóż oprocentowany na poziomie 4,5% w stosunku rocznym oraz dopłaty wyrównawcze.Przedsiębiorcy, z którymi Agencja zawrze umowy na skup ze zbiorów 2003 r. z dopłatą do cen skupu, będą mogli otrzymać dopłatę wyrównawczą stanowiącą częściową rekompensatę kosztów związanych z zakupem i przechowywaniem zboża, jeśli sprzedaży zboża skupionego w ramach umowy z
Agencją dokonują za pośrednictwem giełdy towarowej w okresie od 1 stycznia do 30 czerwca 2004 roku. Odpowiedni projekt uchwały Rady Ministrów w tej sprawie został już opracowany.Aktualnie trwa procedura uzgodnień międzyresortowych uchwały Rady Ministrów w sprawie dopłat wyrównawczych dla przedsiębiorców i rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie kredytów skupowych. Po jej zakończeniu obydwa akty zostaną przekazane pod obrady Rady Ministrów.
Roczny program działań interwencyjnych Agencji Rynku Rolnego na 2003 rok nie przewiduje interwencji na rynku zbóż w systemie magazynów autoryzowanych.
W ustawie budżetowej na 2003 r. określono na dopłaty do oprocentowania kredytów obrotowych na cele rolnicze, tj. na zakup rzeczowych środków obrotowych do produkcji rolnej oraz na finansowanie skupu i przechowywania zapasów produktów rolnych, w tym zbóż - środki w kwocie 150.480 tys. zł. Kredyty preferencyjne na cele rolnicze udzielane są przez banki, które zawarły stosowne umowy z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Ro
lnictwa.W związku ze znacznym obniżeniem przez NBP stopy redyskontowej weksli (z 21,5% w styczniu 2001 r. do 6,25% obecnie) spadły znacznie przychody banków z tytułu udzielania kredytów na cele rolnicze, co powoduje zmniejszenie zainteresowania banków preferencyjnym kredytowaniem rolnictwa. Mając powyższe na uwadze Kierownictwo Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi podjęło decyzję dotyczącą stworzenia warunków do podwyższenia dla banków obecnie stosowanego oprocentowania kredytów obrotowych na cele rolnicze
. Przygotowany został projekt nowelizacji ustawy z dnia 5 stycznia 1995 roku o dopłatach do oprocentowania niektórych kredytów bankowych (Dz.U. Nr 13, poz. 60 z późn. zm.), który przewiduje podwyższenie z 1,15 do 1,25 współczynnika odnoszącego się do stopy redyskontowej weksli przyjmowanych przez NBP do redyskonta, stanowiącego podstawę do określania oprocentowania kredytów obrotowych udzielanych przez banki na cele rolnicze.8. Rząd będzie czynił starania, aby zarówno w projekcie ustawy budżetowej na 2004 rok jak i w kolejnych latach były zabezpieczone odpowiednie środki na dopłaty bezpośrednie dla rolnictwa, tj. do poziomu 55% w 2004 r., 60% w 2005 r. oraz 65% w 2006 r.
Z up. Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
SEKRETARZ STANU
Wojciech Olejniczak