Minister Zdrowia przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Januarego Bienia, złożonym na 49. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 51):
Warszawa, dnia 15.XII.2003 r.
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu RP
Szanowny Panie Marszałku
W nawiązaniu do oświadczenia Senatora Januarego Bienia złożonego podczas 49 posiedzenia Senatu RP, przekazanego przy piśmie znak BPS/DSK-043-528/04, w sprawie projektu ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz o zmianie niektórych ustawy, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
Sytuacja finansowa samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej bez wątpienia wymaga podjęcia pilnych działań w celu poprawy gospodarki finansowej i wprowadzenia mechanizmów uniemożliwiających proces niekontrolowanego narastania zobowiązań w przyszłości. W związku z powyższym dla osiągnięcia wskazanych celów przygotowany został projekt ustawy o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz zmianie niektórych innych ustaw. Przyjęty przez Radę Ministrów projekt został przekazany do Sejmu RP w dniu 28 listopada br.
Ustawa określa zasady i warunki restrukturyzacji finansowej publicznych zakładów opieki zdrowotnej, zatrudniających wg stanu na dzień 31 marca 2003 r. powyżej 50 osób, a także tryb postępowania w sprawie restrukturyzacji tych zakładów oraz zasady udzielania zakładom pomocy publicznej. Restrukturyzacji będą podlegać znane na dzień 31 marca 2003 r. zobowiązania publicznoprawne i cywilnoprawne powstałe od dnia 1 stycznia 1999 r. do dnia 31 marca 2003 r., a także roszczenia pracownicze wynikające z art. 4a ustawy o negocjacyjnym systemie kształtowania przyrostu przeciętnych wynagrodzeń u przedsiębiorców oraz o zmianie niektórych ustaw.
Oprócz restrukturyzacji zadłużenia ustawa przewiduje przekształcenie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej w spółkę kapitałową o charakterze użyteczności publicznej. Spółka będzie publiczną nie tylko w rozumieniu udziału w wykonywaniu publicznych zadań z zakresie ochrony zdrowia, ale także w rozumieniu właścicielskim. Podmiot, który utworzył spółkę (tj. minister lub centralny organ administracji rządowej, wojewoda, jednostka samorządu terytorialnego, państwowa uczelnia medyczna lub państwowa uczelnia prowadząca działalność dydaktyczną i badawczą w dziedzinie nauk medycznych), posiadać będzie 75% udziałów bądź akcji. Jednocześnie ustawa przewiduje możliwość tworzenia zakładów opieki zdrowotnej w formie zakładów budżetowych i jednostek budżetowych.
Działania podejmowane na podstawie przygotowanych rozwiązań służących, jak już była mowa, restrukturyzacji i przekształceniu zakładów opieki zdrowotnej, mają pozwolić na ochronę przed likwidacją zadłużonych zakładów, a przez to na zapewnienie dostępności do świadczeń dla obywateli. Dodatkowo, zapewnieniu dostępności i jakości udzielania świadczeń zdrowotnych ma służyć Krajowa Sieć Szpitali, której podstawowym celem jest zapewnienie dostępności do świadczeń zdrowotnych gwarantującej bezpieczeństwo zdrowotne z uwzględnieniem zdarzeń nagłych oraz zapewnienie jakości udzielanych świadczeń.
Należy podkreślić, iż wskazane działania pozwolą na zachowanie miejsc pracy pracownikom zatrudnionym w tych zakładach, które bez przewidzianego w projektowanej ustawie wsparcia, nie miałyby możliwości prowadzenia dalszej działalności.
W kwestii czasu pracy, zawarte w projekcie ustawy, propozycje zmiany w zakresie czasu pracy oraz wynagrodzenia pracowników wynikają z konieczności dostosowania obecnie obowiązujących regulacji do zmian wynikających z przepisów Kodeksu pracy i prawa Unii Europejskiej.
Zmiany w zakresie czasu pracy miały na celu przede wszystkim dostosowanie przepisów ustawy o zakładach opieki zdrowotnej do zmian wynikających z ustawy z dnia 1 marca 2002 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy (Dz. U. Nr 28, poz. 301) w zakresie wprowadzenia 5-dniowego tygodnia pracy. Na skutek zniesienia nowelizacją Kodeksu pracy pojęcia "dni dodatkowo wolnych od pracy" zachodziła również konieczność zastąpienia go w ustawie o zakładach opieki zdrowotnej określeniem "soboty". Nieuwzględnienie wspomnianych zmian miałoby niekorzystny wpływ na wypłatę wynagrodzenia za pełnione dyżury i dodatki za pracę zmianową wykonywaną w tych dniach.
Natomiast nie uległy zmianie dotychczasowe zapisy dotyczące dyżurów medycznych, dodatków dla pracowników wykonujących zawód medyczny zatrudnionych w pogotowiu ratunkowym (pomocy doraźnej), jak również dodatków stażowych, nagród jubileuszowych i odpraw przysługujących pracownikom przechodzącym na emeryturę bądź rentę z tytułu niezdolności do pracy, którzy zatrudnieni są w samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej.
Należy dodać, że zaproponowane w projekcie zmiany, były przedmiotem konsultacji ze stroną społeczną (m.in. w ramach doraźnego zespołu ds. rozwiązań systemowych w ochronie zdrowia, w których uczestniczyli również przedstawiciele związków zawodowych). Jednakże ostateczny kształt zaproponowanych rozwiązań znany będzie po zakończeniu procesu legislacyjnego.
Z poważaniem
Z upoważnienia
Ministra Zdrowia
Podsekretarz Stanu
Wiktor Masłowski