Samorządy powiatowe, będące między innymi organami założycielskimi zespołów opieki zdrowotnej, apelują o podjęcie działań mających zapobiec dalszemu pogarszaniu się stanu opieki zdrowotnej. Na samorządzie powiatowym ciąży wiele obowiązków w zakresie ochrony zdrowia obywateli, niestety nie idą za tym możliwości finansowe. Samorządy szczebla powiatowego nie otrzymują z budżetu państwa subwencji na realizację zadań związanych z opieką zdrowotną, przeznaczając na to wyłącznie środki z dochodów własnych. O tym, jak niskie są budżety powiatów, w tym powiatu częstochowskiego, wiemy wszyscy. Trudno więc mówić o realnych możliwościach wsparcia finansowego w zakresie inwestycji i remontów. Szpitale muszą pokrywać część wydatków same, przy czym stawki na świadczenia zdrowotne nie obejmują środków na te cele.

Działania restrukturyzacyjne podejmowane od 1999 r. nie przyniosły pożądanych efektów, ponieważ między innymi nie przyczyniły się do pokrycia kosztów odpraw pracowniczych w całości, co także obciążyło szpitale. Największe koszty pochłonęły wypłaty tak zwanej trzynastki oraz częściowej realizacji ustawy z dnia 16 grudnia 1994 r., tak zwanej ustawy 203. Pojawiły się trudności w kredytowaniu działalności szpitali, ponieważ zozy nie są właścicielami nieruchomości, którymi zarządzają, dlatego brakuje odpowiedniego zabezpieczenia.

Aby zmniejszyć zadłużenie, ograniczono wszystkie możliwe koszty do minimum niezbędnego, by leczyć. Teraz nie ma już na czym oszczędzać, więc powstaje pytanie, co dalej.

W obliczu katastrofalnej sytuacji szpitali powiatowych warto zastanowić się, czy nie należałoby podjąć działań mających na celu: uznanie wierzytelności wynikających z ustawy 203 za zobowiązanie budżetu państwa, objęcie opieką NFZ wszystkich obywateli, co zmniejszy koszty szpitali, które hospitalizują pacjentów nieubezpieczonych, wprowadzenie stawki zerowej VAT, a nie zwolnienia z VAT - skoro zozy są traktowane jako osoby prawne prowadzące działalność gospodarczą i są płatnikiem VAT, to dlaczego nie mogą odliczać VAT?

Związek Pracodawców Ochrony Zdrowia poinformował mnie, iż z dniem 1 lipca 2003 r. mniej więcej o 15% uległa zmniejszeniu wartość kontraktów na usługi medyczne w województwie śląskim, która została już zmniejszona o 40% w porównaniu z rokiem ubiegłym. Kolejne obniżenie wartości kontraktów łączy się w sposób oczywisty z jeszcze większym ograniczeniem dostępności do usług medycznych mieszkańców regionu Śląska, co znacznie powiększy słuszne niezadowolenie pacjentów, mających duże nadzieje na poprawę sytuacji w opiece zdrowotnej z chwilą rozpoczęcia działalności przez Narodowy Fundusz Zdrowia.