Porozumienie Związków Zawodowych KADRA w Katowicach zwróciło się do mnie z prośbą o podjęcie działań mających na celu wprowadzenie zmian do ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - DzU nr 162, poz. 1118 z późniejszymi zmianami - poprzez dodanie w art. 36 ust. 1 pkcie 10 słów "w zarządach spółek węglowych, byłych zjednoczeniach, zjednoczeniach budownictwa górniczego, zrzeszeniach, gwarectwach oraz przedsiębiorstwach eksploatacji węgla" oraz w art. 37 ust. 1 pkcie 3 zastąpienie kropki przecinkiem i dodanie pktu 4 w brzmieniu: "w charakterze pracowników dozoru ruchu nadzorujących prace, o których mowa w pkcie 1."

Co do pierwszej poprawki. Przepisy "rentowe", jak pisze Porozumienie, traktują pracę wykonywaną przez pracowników zarządów spółek, byłych zjednoczeń, zjednoczeń budownictwa górniczego, zrzeszeń, gwarectw i przedsiębiorstw eksploatacji węgla wykonujących czynności inspekcyjno-techniczne w zakładach górniczych jako równorzędną z górniczą - art. 36 ust. 3 pkt 2a ustawy. Konsekwencją tej klasyfikacji jest pozbawienie tych osób korzystniejszego przelicznika 1,4 za wykonywanie pracy częściowo pod ziemią i częściowo na powierzchni, określonego w art. 51 ust. 1 pkcie 2 przedmiotowej ustawy, albowiem przelicznik ów przysługuje wyłącznie pracownikom wykonującym pracę górniczą określoną w art. 36 ust. 1 pktach 1-3 i 5-11 aktu.

Do zakresu czynności pracowników inspekcyjno-technicznych wymienionych podmiotów należą między innymi regularne zjazdy pod ziemię w celu kontroli urządzeń maszynowych, dokonywanie analizy awarii i odbioru instalowanych maszyn i urządzeń, kontrolowanie zgodności robót prowadzonych pod ziemią i w szybach z dokumentacją techniczno-technologiczną i przepisami górniczymi oraz właściwego stanu wyposażenia przodków eksploatacyjnych robót górniczych z uwzględnieniem prawidłowej gospodarki materiałowej. Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach inspekcyjno-technicznych w tych podmiotach wykonują zatem pracę zbliżoną swym zakresem do pracy osób z dozoru i kierownictwa kopalni, uznawanej za pracę górniczą. Pozostawienie tej grupy pracowniczej poza przywilejem związanym z odmienną procedurą obliczania wysokości emerytury górniczej jest - zdaniem tejże - krzywdzące i niesprawiedliwe.

Uzasadnieniem dla drugiej poprawki do przedmiotowej ustawy jest potrzeba zrównania uprawnień osób z dozoru technicznego z uprawnieniami pracowników fizycznych przy ustalaniu prawa do górniczej emerytury w wymiarze półtorakrotnym oraz przy zmianie wskaźnika 1,8 przy ustalaniu wysokości świadczenia. Osoby z dozoru, nadzorujące prace bezpośrednio w przodkach przy urabianiu i ładowaniu urobku oraz inne prace przodkowe, przy montażu, likwidacji i transporcie obudów maszyn urabiających, ładujących i transportujących w przodkach oraz głębieniu szybów i robotach szybowych, pracują w identycznych warunkach jak pracownicy fizyczni i mają do czynienia z występowaniem tych samych zagrożeń.

Pozostaję z szacunkiem
January Bień
senator RP