Warszawa, dnia 4 maja 2005 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

Odpowiadając na oświadczenie Senatora Adama Bieli z dnia 1 kwietnia 2005 r., przesłane przez Pana Marszałka pismem z dnia 6 kwietnia 2005 r. Nr BPS/DSK-043-158/05, dotyczące działania na szkodę Spółdzielni Mieszkaniowej "Jary" w Warszawie - uprzejmie informuję, że sprawy, o których mowa w oświadczeniu, zostały zbadane w trybie nadzoru służbowego przez Prokuraturę Apelacyjną w Warszawie, w wyniku czego ustalono, co następuje.

Pani Anna Rutkowska - członek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego "Jary" złożyła w dniu 14 maja 2004 r. zawiadomienie o przestępstwie, podnosząc między innymi, że poszczególne rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy, związane z rejestracją statutu Spółdzielni "Jary", jej organów statutowych podjęte zostały z naruszeniem prawa, albowiem jej zdaniem wybór władz Spółdzielni nastąpił w sposób sprzeczny z prawem.

Prokuratura Rejonowa Warszawa-Ochota przeprowadziła w tej sprawie postępowanie sprawdzające i w dniu 24 czerwca 2004 r. wydała postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa (sygn. 1 Ds. 314/04/V), zawiadamiając prawidłowo o tej decyzji na mocy art. 305 § 4 k.p.k. Annę Rutkowską. Postanowienie to uprawomocniło się w dacie jego wydania, bo prokurator uznał, że w sprawie tej brak jest pokrzywdzonego w rozumieniu art. 49 § 1 k.p.k. i nikomu odpis decyzji merytorycznej nie został doręczony, bowiem zawiadomienie kierowane było faktycznie przeciwko statutowym organom Spółdzielni, które jako jedyne mogłyby wykonywać uprawnienia pokrzywdzonego.

W wyniku skargi wniesionej w dniu 20 sierpnia 2004 r. przez Annę R. i Stefana S., powyższa sprawa została zbadana w trybie nadzoru służbowego w Prokuraturze Okręgowej w Warszawie, która postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa wydane w niniejszej sprawie uznała za zasadne stwierdzając, że w sprawie tej nie zachodziło uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa. Stanowisko Prokuratora Rejonowego nie budziło zastrzeżeń, albowiem orzeczenia wydane przez funkcjonariuszy Sądu Rejonowego są decyzjami procesowymi i jako takie nie stanowią czynów zabronionych, skoro w postępowaniu sprawdzającym nie ustalono, by naruszały one prawo.

Dlatego pismem z dnia 18 października 2004 r. (sygn. I 1 Dsn/471/04/O) udzielono skarżącym stosownej odpowiedzi, w której m.in. zasadnie podniesiono, że zawiadamiająca o przestępstwie Anna R. nie jest pokrzywdzoną w przedmiotowej sprawie i dlatego Prokurator Rejonowy, realizując obowiązek procesowy wynikający z art. 305 § 4 k.p.k. powiadomił ją jedynie o podjętej decyzji procesowej, nie przyznając jej statusu pokrzywdzonego. Stanowisko to należało podzielić.

Jednocześnie informuję, że pod nadzorem zarówno Prokuratury Apelacyjnej w Warszawie (sygn. Ap I Dsn 267/03/W), jak i Prokuratury Okręgowej w Warszawie (sygn. I 2 Dsn 1393/02/M Prokuratur Rejonowa Warszawa-Mokotów prowadzi postępowanie przygotowawcze (sygn. 1 Ds. 892/02) w sprawie nadużycia uprawnień przez członków zarządu SBM "Jary" i wyrządzenia Spółdzielni znacznej szkody majątkowej, tj. o czyn z art. 296 § 1 k.k.

Dochodzenie w powyższej sprawie wszczęto postanowieniem z dnia 28 marca 2002 r., a w dniu 28 maja 2002 r. Prokurator Rejonowy Warszawa-Mokotów postępowanie umorzył:

- w sprawie nadużycia uprawnień przez członków zarządu SBM "Jary" w Warszawie w okresie od 1998 r. do 7 marca 2002 r. i wyrządzenia wymienionej Spółdzielni poważnej szkody majątkowej,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. (winno być prawidłowo z art. 296 § 1 k.k.) wobec braku znamion czynu zabronionego (art. 17 § 1 k.p.k. winno być art. 17 § 1 pkt 1 k.p.k.),

- w sprawie stosowania przemocy w dniu 15 lutego 2001 r. w Warszawie przez pracowników firmy ochroniarskiej wynajętych przez zarząd Spółdzielni SBM "Jary" w celu likwidacji społecznego parkingu i usunięcia samochodów parkujących na terenie należącym do wymienionej Spółdzielni,

tj. o czyn z art. 191 § 1 k.k.

Postanowieniem instancyjnym z dnia 23 października 2002 r. (sygn. I Dsn 1393/02/M) Prokurator Okręgowy w Warszawie uwzględnił w całości zażalenie pokrzywdzonego - Wspólnoty Uwłaszczeniowej "Wiolinowa" SBM "Jary", reprezentowanej przez Franciszka A. i uchylił zaskarżone postanowienie jako przedwczesne, celem kontynuowania postępowania przygotowawczego.

Głównym powodem uchylenia wymienionego postanowienia było niewyjaśnienie wielu okoliczności sprawy, dotyczących niegospodarnych działań podejmowanych przez Zarząd Spółdzielni "Jary" wskazywanych w pismach zarówno Wspólnoty Uwłaszczeniowej, jak i we wnioskach dowodowych tej Wspólnoty o przesłuchanie świadków.

Zlecając uzupełnienie postępowania przygotowawczego prokurator nadrzędny polecił uwzględnić wszystkie złożone wnioski dowodowe przez pokrzywdzonego i członków Spółdzielni.

Po uchyleniu postanowienia o umorzeniu, postępowanie kontynuowano najpierw w formie dochodzenia, a od dnia 1 marca 2003 r. w formie śledztwa.

Dnia 27 maja 2004 r. (sygn. 1 Ds. 892/02/III) Prokurator Rejonowy Warszawa-Mokotów zawiesił śledztwo z uwagi na konieczność długotrwałego oczekiwania na opinię biegłego Sądu Okręgowego w Warszawie z zakresu rachunkowości, powołanego w sprawie niniejszej, m.in. w celu ustalenia wysokości ewentualnej szkody oraz oceny podejmowanych decyzji gospodarczych przez zarząd spółdzielni.

Powołany biegły wskazał najpierw przypuszczalny termin sporządzenia opinii na koniec 2004 r. Opinia ta do dzisiaj nie została opracowana, a z ostatnich informacji, uzyskanych od Prokuratora Rejonowego wynika, że biegły opracuje ją do końca 2005 roku (mimo wcześniejszych ponagleń).

W toku nadzoru służbowego ujawniono równocześnie błędy i uchybienia procesowe, w tym m.in. takie jak:

- zaniechanie informowania stron o podjętych w sprawie decyzjach procesowych;

- naruszenie terminu instrukcyjnego do sporządzenia tych decyzji;

- brak odpowiedniej formy decyzji prokuratora w przedmiocie przeszukania pomieszczeń Spółdzielni, bowiem przeszukano je w oparciu o protokół przeszukania zamiast postanowienia o przeszukaniu;

- uchybienia formalne związane z zatwierdzeniem kosztorysu biegłego.

Wymienione wyżej uchybienia były przedmiotem wytyków służbowych kierowanych do Prokuratora Rejonowego Warszawa-Mokotów zarówno przez Prokuratora Okręgowego, jak i Prokuratora Apelacyjnego w Warszawie.

W toku nadzoru służbowego Prokuratura Okręgowa w Warszawie wielokrotnie rozpatrywała też skargi członków SBM "Jary" i w tym zakresie udzielano im stosownych odpowiedzi, m.in.:

- Stefanowi S. pismem z dnia 25 lipca 2003 r. w związku z ponowieniem wniosku o odebranie sprawy mokotowskiej prokuraturze oraz pismem z dnia 22 października 2004 r. dot. przyspieszenia prac biegłego i toku śledztwa oraz pociągnięcia do odpowiedzialności referendarza sądowego Annę Fliszkiewicz i jej przełożonych;

- Franciszkowi A. pismem z dnia 6 maja 2003 r. na złożony wspólnie z Anną R. i Edwardem G. wniosek o natychmiastowe podjęcie sprawy i przekazanie jej do prowadzenia przez Prokuraturę Okręgową;

- Annie R. pismem z dnia 22 sierpnia 2003 r. na propozycję usług biegłego księgowego oraz pismem z dnia 22 października 2004 r. dot. natychmiastowego przyspieszenia prac biegłego i toku śledztwa, pociągnięcia do odpowiedzialności referendarza sądowego Annę Fliszkiewicz i jej przełożonych;

- Edwardowi G. pismem z dnia 30 marca 2005 r. na zarzut opieszałości w działaniach Prokuratury Rejonowej Warszawa- Mokotów.

W tym stanie rzeczy zarzut Pana Senatora Adama Bieli o niewypełnieniu przez organy prokuratury swoich podstawowych obowiązków przez brak reakcji na skargi nie znajduje uzasadnienia.

Z uwagi jednak na ujawnione w tej sprawie wyżej wskazane uchybienia procesowe, polecono prokuratorom nadrzędnym sprawującym nadzór służbowy, zintensyfikowanie form tego nadzoru, celem ich wyeliminowania w przyszłości.

Z poważaniem

Karol Napierski