Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Adama Bieli, złożonym na 46. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 48):
Warszawa, 2003.11.28
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku
W związku z nadesłanym przy piśmie z dnia 15 października br. znak: BPS/DSK-043-424/03 oświadczeniem złożonym przez senatora Adama Bielę na 46. posiedzeniu Senatu w dniu 9 października 2003 r. uprzejmie wyjaśniam, co następuje:
Ad pytania - jak kształtują się koszty uzyskania certyfikatów europejskich przez polskie firmy?
Koszty jakie będzie musiała ponieść polska firma w przypadku przeprowadzenia stosownej procedury oceny zgodności będą uzależnione od wielu czynników, między innymi takich jak: typ wyrobu, charakter ryzyka związanego z tym wyrobem, rodzaj modułów jakie znajdują zastosowanie w procesie oceny zgodności, liczba dyrektyw, którym wyrób podl
ega, stosowanie lub niestosowanie w procesie projektowania i/lub produkcji wyrobu norm zharmonizowanych itp. Zaznacza się, że również obecnie przedsiębiorcy ponoszą koszty związane z obowiązkową certyfikacją na znak bezpieczeństwa, co wynika z ustawy z dnia 3 kwietnia 1993 r. o badaniach i certyfikacji (Dz.U. Nr 55, poz. 250 z późn. zmianami).AD pytania - w ramach jakich programów pomocowych, z jakich środków Unii Europejskiej i na jakich warunkach polskie firmy mogą starać się o uzyskanie wymaganych certyf
ikatów unijnych?Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej mając na celu pobudzenie aktywności gospodarczej przedsiębiorstw z sektora małych i średnich, oferuje "Program dla przedsiębiorców na dofinansowanie kosztów uzyskania certyfikatu wyrobu,
wymagane na rynkach zagranicznych."Przewidziana w Programie certyfikacja polega na:
- uzyskaniu certyfikatów zgodności z wymaganiami określonymi w normach danego rynku zagranicznego, Jednolitego Rynku Unii Europejskiej (np. znak CE) i międzynarodowych,
- uzyskaniu świadectw/atestów wymaganych w obrocie towarami na rynkach zagranicznych, takich jak np.: świadectwa weterynaryjne, atesty higieniczne.
Oferowana w ramach Programu pomoc polega na dofinansowaniu:
- do 50% kosztów usług doradczych związanych z u
zyskaniem certyfikatu wyrobu- do 50% ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów uzyskania certyfikatu wyrobu wymaganego na rynkach zagranicznych.
W Programie uwzględniono także pomoc na dofinansowanie kosztów usług doradczych związanych z uzyskaniem certyf
ikatu (m.in. ekspertyzy, opracowanie dokumentacji itp.).Szczegółowe warunki korzystania z Programu zawarte są na stronie internetowej MGPiPS.
Niezależnie od powyższego zgodnie z "Kierunkami działań rządu wobec małych i średnich przedsiębiorstw od 2003 do 2006 roku" przewiduje się m.in. bezpośrednie wspieranie przedsięwzięć związanych z wykorzystaniem przez MSP nowych technik i technologii, przedsięwzięć proeksportowych oraz zmierzających do uzyskania certyfikatu jakości, ulepszających strukturę organizacy
jną firm i poprawiających jakość usług, wykorzystujących wyniki prac badawczo-rozwojowych, poprawiających bezpieczeństwo i higienę pracy. W ramach ww. programu rządowego realizowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości dofinansowane są specjalistyczne usługi doradcze dotyczące m.in.:- wdrażania nowych lub zmodernizowanych technologii oraz wprowadzania nowych lub zmodernizowanych wyrobów, w tym w usługach i handlu,
- wdrażania systemów jakości i zarządzania środowiskowego,
- uzyskiwania certyfikatów zgodności dla wyrobów, surowców, maszyn i urządzeń, aparatury kontrolno-pomiarowej i personelu,
- uzyskiwania certyfikatów warunkujących znakowanie wyrobów znakiem CE, umożliwiającym tym wyrobom dostęp do rynków Unii Europejskiej.
Zadania realizowane w ramach programu omówionego wyżej są finansowane ze środków Unii Europejskiej i środków budżetowych. I tak na przykład budżet projektu PHARE PL 0003-7-05.1 "Krajowy program rozwoju MSP - program "Wstęp do jakości" wynosi 8 mln EUR ze środków UE oraz 2,67 mln EUR z budżetu państwa - jako współfinansowanie projektu.
Powyższa forma wspierania rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw będzie również dostępna w ramach Programu PHARE 2002, planowanego do uruchomienia na początku 2004 roku.
Pełne informacje o programie wspierania przez PARP małych i średnich przedsiębiorstw zawiera strona internetowa Agencji (www.parp.gov.pl).
Ad pytania - w ramach jakich programów rządowych oraz w oparciu o jakie ustawy polskie firmy mogą starać się o certyfikaty Unii Europejskiej?
Na mocy art. 74 Układu Europejskiego oraz w oparciu o podpisany w dniu 30 lipca 1998 roku w drodze wymiany listów między Rzeczpospolitą Polską a Komisją Europejską Protokół w sprawie Europejskiego Porozumienia o Ocenie Zgodności Polska podjęła stopniowe dostosowywanie posiadanego systemu badań i certyfikacji do systemu oceny zgodności stosowanego w Unii Europejskiej, a to w celu usunięcia różnic w zakresie normalizacji oraz oceny zgodności i tym samym eliminowania barier technicznych stanowiących przeszkodę w swobodnym przepływie towarów pomiędzy Polską a państwami członkowskimi Unii Europejskiej.
Swobodny przepływ towarów jest fundamentem jednolitego rynku Unii Europejskiej. Drogą do osiągnięcia tego celu jest niedopuszczanie do powstawania barier w handlu, wzajemne uznawanie i harmonizacja techniczna. W państwach członkowskich UE przyjęto założenie, że wyroby oznaczone znakiem CE spełniają wszystkie wymagania odpowiednich dyrektyw nakazujących umieszczenie takiego oznakowania. Zgodnie z tym założeniem państwa członkowskie nie mogą zabraniać, ograniczać ani utrudniać wprowadzenia na rynek lub przekazania do użytku na swoim terytorium wyrobów oznaczonych znakiem CE, chyba, że przepisy dotyczące znakowania zastosowano w niewłaściwy sposób.
Znak CE oznacza zgodność danego wyrobu z odpowiednimi wymaganiami UE nałożonymi na producenta a zawartymi w dyrektywach nowego podejścia.
Znak CE umieszczony na wyrobie jest równoznaczny z deklaracją osoby odpowiedzialnej, że wyrób pozostaje zgodny ze wszystkimi odpowiednimi przepisami UE i że dopełniono właściwych procedur oceny zgodności.
Oznakowanie CE jest obowiązkowe i musi być umieszczone zanim wyrób objęty dyrektywami nowego podejścia lub innymi dyrektywami przewidującymi jego umieszczenie, zostanie wprowadzony na rynek lub przekazany do użytku, chyba, że konkretne dyrektywy stanowią inaczej.
Jeśli wyroby przemysłowe są objęte kilkoma dyrektywami, z których wszystkie wymagają umieszczenia znaku CE, znak ten oznacza, że wyrób uznaje się za zgodny z wymaganiami wszystkich tych dyrektyw.
Wyrób nie może być oznakowany znakiem CE jeśli nie jest objęty dyrektywą wymagającą umieszczenia takiego oznaczenia.
Przestrzeganie procedur, o których mowa wyżej obowiązuje wszystkich producentów (w tym także polskich) chcących wprowadzić swoje wyroby na rynek lub do użytku na rynku unijnym, a które to wyroby objęte są dyrektywami nowego podejścia.
Podstawą prawną wprowadzania do gospodarki krajowej unijnego systemu oceny zgodności jest ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz.U. Nr 166, poz. 1360 ze zm.).
A pytania - czy nie ma potrzeby podjęcia nowej inicjatywy legislacyjnej - na przykład przez rząd - w celu stymulowania starań polskich firm o certyfikaty Unii Europejskiej w oparciu o środki pomocowe z Unii oraz środki budżetu państwa?
Zdaniem Ministerstwa Gospodarki, Pracy i Polityki Przemysłowej podjęte środki mające na celu stymulowanie starań o certyfikaty UE są wystarczające. W przypadku wzrostu zainteresowania ze strony firm problematyką związaną z certyfikacją, w tym także dofinansowaniem w tym zakresie, Ministerstwo podejmie stosowne działania. Zaznacza się, że korzystanie ze środków pomocowych UE będzie możliwe do dnia akcesji Polski do Unii Europejskiej.
Podając powyższe wyjaśnienia wyrażam przekonanie, że zawierają one wyczerpującą odpowiedź na postawione pytania przez Pana Senatora Adama Bielę.
Z wyrazami szacunku
Jerzy Hausner