Szanowny Panie Marszałku,

Stosownie do postanowienia art. 49 ust. 5 Regulaminu Senatu Rzeczypospolitej Polskiej uprzejmie przesyłam na ręce Pana Marszałka odpowiedź na skierowane do mnie przez Pana Adama Bielę oświadczenie złożone podczas 5 posiedzenia Senatu w dniu 13 grudnia 2001 r. dotyczące opóźnień w realizacji płatności ryczałtów należnych kuratorom sądowym za sprawowane przez nich dozory lub nadzory.

Przed przystąpieniem do odpowiedzi chcę podkreślić, iż przedstawiona przez Pana Senatora sytuacja zaistnienia opóźnień w terminach płatności jest faktem bezspornym, występującym w 2001 r. we wszystkich jednostkach sądownictwa.

Pragnę jednak zauważyć, iż powyższy stan nie został spowodowany złą wolą czy zaniedbaniem osób dysponujących środkami finansowymi resortu sprawiedliwości, lecz był ściśle związany ze słabą kondycją finansów publicznych.

Równocześnie dla pełnego przedstawienia sytuacji finansowej resortu za zasadne uważam krótkie zaprezentowanie procesu tworzenia budżetu sądownictwa na rok 2001.

Przyjęta przez Sejm w dniu 1 marca 2001 r. ustawa budżetowa (Dz.U. Nr 21, poz. 246 ze zm.) ostatecznie zdecydowała o wysokości środków przeznaczonych na potrzeby wymiaru sprawiedliwości.

Niestety wielkość budżetu w części 37 - "Sprawiedliwość" (czyli także każdej jednostki organizacyjnej wchodzącej w jej skład) zakładała znaczne ograniczenia w porównaniu do roku ubiegłego.

Określone ustawą budżetową wydatki w zakresie pozapłacowych wydatków bieżących - do których zaliczają się również ryczałty kuratorskie - kształtowały się w 2001 r. realnie na poziomie 96,1% wykonania roku 2000, natomiast środki na ich realizację zostały ograniczone o 5,71% w stosunku do wielkości budżetu na cały 2001 rok.

Widoczne jest więc, iż sytuacja finansowa wymiaru sprawiedliwości w ubiegłym roku budżetowym w zakresie pozapłacowych wydatków bieżących była szczególnie niekorzystna.

Kolejna decyzja podjęta w 2001 r. - rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 23 października br. w sprawie blokowania niektórych wydatków w budżecie państwa na rok 2001 (Dz.U. Nr 125, poz. 1373 ze zm.) - spowodowała zablokowanie wydatków w części 37 - "Sprawiedliwość" na kwotę 308.616 tys. złotych.

Wszystkie kwoty, które Ministerstwo Sprawiedliwości otrzymuje z budżetu państwa były - i są nadal - rozdzielane proporcjonalnie do planów finansowych jednostek i natychmiast do nich przekazywane. Jednak po przekazaniu środków finansowych do sądu, jedynie od decyzji jego kierownika zależy, które ze zobowiązań będą uregulowane w pierwszej kolejności.

Stan zobowiązań z tytułu ryczałtów kuratorskich w dziale 755 - "Wymiar sprawiedliwości", rozdziale 75502 - "Jednostki sądownictwa powszechnego" w § 3020 - "Nagrody i wydatki osobowe nie zaliczane do wynagrodzeń" na dzień 31 października br. wyniósł 36.444.741 złotych.

Trudnej sytuacji finansowej resortu w 2001 r. nie mógł w istotny sposób poprawić rygorystyczny program oszczędnościowy realizowany we wszystkich jednostkach.

Również kolejne działania podejmowane w celu pozyskania dodatkowych środków finansowych niezbędnych dla sprawnego przebiegu postępowań w świetle istniejących uwarunkowań makroekonomicznych nie mogły przynieść pożądanych rezultatów.

Mam świadomość tego, że opóźnienia w terminach płatności stanowią dla Kuratorów duże utrudnienie, lecz nieterminowość w realizacji roszczeń z tytułu sprawowanych dozorów i nadzorów nie jest dowodem zamiaru nie wywiązania się przez resort sprawiedliwości ze zobowiązań.

Zdaję sobie również sprawę z faktu, iż trudna sytuacja finansów publicznych wymaga od wszystkich, których dotyczy wielu wyrzeczeń oraz ogromnej cierpliwości.

Ze swej strony dołożymy wszelkich starań, by roszczenia Kuratorów były uregulowane w bieżącym roku budżetowym w możliwie najkrótszym terminie,

Przedstawiając powyższe wyjaśnienia wyrażam nadzieję, iż dostarczyły one Panu Senatorowi wyczerpującej i zadowalającej odpowiedzi odnośnie kwestii poruszonych w oświadczeniu.

z upoważnienia

MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI

Jerzy Łankiewicz