Warszawa, 05.07.2004 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (tj.: Dz.U. z 2001 r., Nr 120, poz. 1298 z późn. zm.) w rozdziale 3 reguluje kwestie związane z odpowiedzialnością za szkodę i kosztami zabezpieczenia imprez masowych. Zgodnie z art. 19 ust. 1 cytowanej ustawy, organizator imprezy masowej odpowiada za rzeczywiste szkody, które poniosła Policja, Żandarmeria Wojskowa, Państwowa Straż Pożarna i inne jednostki ochrony przeciwpożarowej oraz służba zdrowia w związku z ich działaniami w miejscu i w czasie odbywania się imprezy. Należy podkreślić, że w katalog podmiotów, które mogą dochodzić swoich roszczeń od organizatora imprezy, planuje się włączyć również straż gminną (miejską). Stosowne propozycje zmian zawarte są w ustawie z dnia 18 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, przyjętej przez Sejm RP i skierowanej do rozpatrzenia przez Senat RP. Szczegółowe zasady ustalania szkód i tryb wypłaty odszkodowań określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 sierpnia 2002 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania szkód poniesionych w związku z zabezpieczaniem imprez masowych oraz trybu wypłaty należnych z tego tytułu odszkodowań (Dz.U. Nr 136, poz. 1148).

Odpowiedzialność za szkody oraz regulacje dotyczące kosztów zabezpieczenia imprez masowych określone w ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych odnoszą się jednak jedynie do miejsca i czasu trwania imprezy. Szkody powstające w związku z organizacją imprez sportowych poza samym miejscem ich odbywania się i poza czasem, w którym odbywa się impreza, są niewątpliwie dużym problemem jednostek samorządu terytorialnego, w szczególności gmin, ale również powiatów. Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) wskazuje wyraźnie, że sprawy dotyczące gminnych dróg, ulic, mostów i placów, sprawy utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych, a także sprawy porządku publicznego należą do zadań własnych gminy (art. 7 ust. 1 pkt 2, 14, 15 ustawy o samorządzie gminnym). Z kolei art. 4 ust. 1 pkt 6, 15, 19 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tj.: Dz.U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1592 z późn. zm.) stanowi, że do zadań własnych powiatu należą zadania w zakresie porządku publicznego a także w zakresie dróg publicznych i utrzymania powiatowych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych. Realizacja tych zadań jest związana z koniecznością utrzymania mienia, za które odpowiada jednostka samorządu terytorialnego w odpowiednim stanie (a zatem usuwania wszystkich powstałych szkód) oraz z koniecznością zapewnienia porządku publicznego w miejscowościach, w których odbywają się imprezy sportowe. Realizacja tych zadań niewątpliwie generuje koszty. MSWiA nie dysponuje całościowym zestawieniem ww. kosztów ponoszonych przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego. Z zapytaniem w przedmiotowym zakresie należałoby zwrócić się wprost do danej jednostki samorządu terytorialnego.

Podkreślić należy, że jednostki samorządu terytorialnego mogą dochodzić swoich roszczeń z tytułu powstałych szkód od ich sprawców na drodze sądowej. Ogólną zasadą wynikającą z przepisów prawa cywilnego jest, że kto ze swoje winy wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Kodeks wykroczeń określa m.in. kwestie dotyczące wykroczeń przeciwko mieniu i przeciwko urządzeniom użytku publicznego, w wielu przypadkach wskazując, że w razie popełnienia konkretnego wykroczenia można orzec obowiązek zapłaty równowartości wyrządzonej szkody lub obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego. Jeżeli mamy do czynienia z przestępstwem przeciwko mieniu również Kodeks karny w art. 46 stanowi, że w razie wskazania za takie przestępstwo, sąd - na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej - orzeka obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody w całości lub części. W zakresie dochodzenia roszczeń przez jednostki samorządu terytorialnego problemem pozostaje jednak ujęcie sprawców powstałych szkód.

Zachowanie kontroli nad wydarzeniami mającymi związek z imprezami sportowymi (szczególnie meczami piłki nożnej) musi wiązać się ze stanowczym egzekwowaniem przez policję oraz organy wydające zezwolenia na organizowanie imprez masowych realizacji przez organizatorów imprez sportowych nałożonych na nich ustawowych obowiązków w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa.

MINISTER

Sekretarz Stanu