Minister Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Janusza Bargieła, złożonym na 37. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 36):
Warszawa, 2003-04-25
Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Marszałku!
W nawiązaniu do pisma BPS/OSK-043-142-03, z załączonym tekstem oświadczenia złożonego przez Pana Senatora Janusza Bargieła podczas 37. posiedzenia Senatu RP w dniu 3 kwietnia 2003 roku, uprzejmie wyjaśniam.
Zawarte w tym oświadczeniu pytanie do Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Socjalnej o treści: "czy w pracach rządu zostały podjęte działania mające na celu stworzenie programu pomocowego dla branży cynku i ołowiu oraz metali kolorowych", którego treść oparta jest o liczne sygnały dotyczące trudnej sytuacji, w jakiej znajduje się obecnie branża cynku i ołowiu, można rozpatrywać tylko z uwzględnieniem struktury organizacyjnej tego przemysłu.
Producenci cynku i ołowiu stanowią stosunkowo niewielką grupę przedsiębiorstw branży przemysłu metali nieżelaznych, których znaczenie, chociaż istotne dla gospodarki narodowej, nie może stanowić podstawy do stworzenia specjalnego programu pomocowego. Dotyczy to także innych grup przedsiębiorstw z przemysłu metali nieżelaznych. Wobec równości podmiotów z różnych sektorów gospodarki Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej nie ma możliwości tworzenia programów pomocowych dla wybranych grup podmiotów.
W skład przemysłu metali nieżelaznych wchodzą przedsiębiorstwa obejmujące całą strukturę wytwórczą od górnictwa poprzez przeróbkę rud i hutnictwo do szerokiego przetwórstwa, w znacznym stopniu zrestrukturyzowane. Restrukturyzacja ta przebiegała w oparciu o indywidualne ścieżki restrukturyzacyjne i własne programy z uwzględnieniem zasad rynkowych. Procesy przekształceń objęły także zmiany własnościowe, w wyniku czego zdecydowana większość przedsiębiorstw to spółki prawa handlowego o kapitale mieszanym. W większości tych przedsiębiorstw skarb państwa posiada udziały mniejszościowe. Cztery z tych przedsiębiorstw funkcjonują również na rynku giełdowym.
Specyfika przemysłu metali nieżelaznych, w dużym stopniu powiązanego z gospodarką światową i mającego znaczny udział eksportu w sprzedaży, mocno uzależnia jego sytuację ekonomiczną od wahań koniunktury na rynku światowym i kształtowania się kursu walut. Czynniki te działają mobilizująco na przedsiębiorstwa zmuszając je do restrukturyzacji obejmującej zatrudnienie oraz modernizację procesów wytwórczych dla podniesienia jakości wyrobów i sprostania konkurencji.
Przedstawiona sytuacja powoduje, że tylko inicjatywa oddolna samych przedsiębiorstw mogłaby doprowadzić do poprawy ich powiązań technologicznych i kooperacyjnych, celem wzmocnienia pozycji w warunkach zaostrzającej się konkurencji na międzynarodowym rynku metali nieżelaznych. Wydaje się, że uzasadnione byłoby zgrupowanie zakładów w organizacjach skupiających zakłady w orientacji produktowej obejmującej przemysły: miedziowy, aluminium oraz cynkowo-ołowiowy. Dotychczas nawet producenci cynku i ołowiu nie wypracowali wspólnego dla branży programu restrukturyzacji mogącego wyeliminować wzajemną konkurencję poszczególnych podmiotów.
Przedstawiając powyższe pragnę poinformować Pana Marszałka, że niezależnie od przedstawionego wyjaśnienia powodów, dla których MGPiPS nie stworzyło i nie ma w planie tworzenia programu pomocowego dla przemysłu metali nieżelaznych, branża ta korzysta z innych dostępnych form wspierania bieżącej działalności. Zaliczyć do nich należy przede wszystkim modyfikację ochrony celnej, która w znacznym stopniu zwiększa dostępność przedsiębiorstw do tańszych surowców i półproduktów do dalszego przetwórstwa. Nie ma jednak uzasadnienia dla ewentualnego stosowania form wspierania działalności tego przemysłu, które wybiegałyby poza ogólnie obowiązujące reguły gospodarki rynkowej.
Z poważaniem
MINISTER
z up.
Marek Kossowski
Podsekretarz Stanu