Dziękuję, Pani Marszałek.
Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!
Swoje oświadczenie kieruję do ministra kultury.
2 lipca 1947 r. Sejm podjął uchwałę o upamiętnieniu największego miejsca zagłady Żydów w Europie w byłym obozie zagłady w Treblince - powiat Sokołów Podlaski, województwo mazowieckie.
W latach 1953-1959 tereny po byłych hitlerowskich obozach: niewolniczej pracy Polaków, Treblinka I, i zagłady Żydów, Treblinka II, zostały uporządkowane i upamiętnione według projektu profesora Haupta, Duszenki i Strynkiewicza. Całość upamiętnienia, opartego na symbolicznych elementach bramy, torów kolejowych, ogrodzenia i byłego krematorium, wzbogacono o pomnik główny. Pomnik jest symbolicznym grobowcem dla ośmiuset tysięcy Żydów z dziewięciu krajów Europy, którzy zostali tu bestialsko zamordowani.
Oszczędzę państwu opisu technologii śmierci, jaką zgotowali tym ludziom ich oprawcy.
W 1986 r. powołano Muzeum Walki i Męczeństwa w Treblince jako oddział Muzeum Regionalnego w Siedlcach. Obszar, którym zarządza muzeum, to 133 ha, a w jego skład wchodzą: były hitlerowski obóz zagłady; były hitlerowski obóz pracy, w którym zginęło dziesięć tysięcy Polaków; miejsce straceń - pierwotnie był to cmentarz przyobozowy dla obozu pra
cy, a później miejsce egzekucji Polaków i Romów; żwirownia, miejsce niewolniczej pracy polskich więźniów; oraz "Czarna Droga", droga wybudowana przez więźniów, łącząca obóz pracy z obozem zagłady.Muzeum w Treblince wpisane jest do rejestru zabytków i podlega ochronie prawnej.
Od kilku lat frekwencja zwiedzających utrzymuje się na poziomie około czterdziestu tysięcy osób rocznie. Są to głównie obywatele Polski, Izraela, USA, Niemiec, Szwecji, Francji i Anglii.
W 2003 r. uporządkowano teren miejsca straceń oraz wokół budynku. Poprawiono także stan sanitarny, jest on jednak nadal niezadowalający.
W przeszłości wielokrotnie były różne zamierzenia, by zbudować budynek muzealny, ale inicjatyw nie zrealizowano. Dyrekcja muzeum doszła do wniosku, że optymalnym rozwiązaniem, z uwagi na mniejsze koszty i stosunkowo krótki czas inwestycji, byłoby bazowanie na obecnym budynku tak zwanej dozorcówki, jego remont, przebudowa i rozbudowa. Pewne środki zostały już zadeklarowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego. Obecnie przygotowany został koncepcyjny projekt architektoniczno-budowlany obiektu.
Ranga, powaga miejsca i jego obecny stan, a zarazem oczekiwania opinii publicznej wymagają, by dostosować obiekt do wymogów muzealnych w możliwie najkrótszym czasie.
Bardzo proszę pana ministra o zainteresowanie się problemami muzeum w Treblince. Wymagają tego pamięć ludzi tam pomordowanych oraz polska racja stanu.
Z poważaniem senator RP, Andrzej Anulewicz. Dziękuję.