Oświadczenie złożone
przez senatora Andrzeja Anulewicza
Oświadczenie skierowane do ministra sprawiedliwości Grzegorza Kurczuka
Oświadczenie moje dotyczy rozbieżnej praktyki stosowanej przez sądy rejonowe - wydziały gospodarcze Krajowego Rejestru Sądowego - w zakresie wpisu do rejestrów spółdzielczych związków rewizyjnych.
Na mocy art. 240-257 ustawy - Prawo spółdzielcze powstały związki rewizyjne spółdzielni, których celem, obok działalności rewizyjnej czy lustracyjnej, jest zapewnienie zrzeszonym spółdzielniom pomocy w ich działalności statutowej. Jako osoby prawne zostały one wpisane do rejestrów spółdzielni prowadzonych przez wydziały gospodarcze sądów rejonowych.
Obecnie zachodzi konieczność przerejestrowania tych związków spółdzielczych do Krajowego Rejestru Sądowego. Rodzi to poważne problemy, gdyż ustawa o KRS w art. 36 pkt 8 wśród podmiotów uprawnionych do wpisania do rejestru przedsiębiorców wymienia tylko spółdzielnie.
Sądy rejonowe, na przykład w Warszawie, uznając, że katalog podmiotów podlegających wpisowi do rejestru przedsiębiorców w KRS ma charakter zamknięty, odmawia wpisu związków rewizyjnych spółdzielni do tego rejestru i wskazuje na to, że związek rewizyjny nie może prowadzić działalności gospodarczej, więc powinien być wpisany do rejestru stowarzyszeń. Ale nie ma w tym wypadku jednolitości, bo na przykład sąd rejonowy we Wrocławiu wpisał związek rewizyjny spółdzielni do rejestru przedsiębiorców.
Na uwagę zasługuje fakt, że związki rewizyjne, wykonując swoje czynności statutowe, prowadzą działalność na rzecz spółdzielni, ale nie ma ona charakteru działalności zarobkowej, bo statuty tych związków stanowią, że zadania statutowe związku finansowane są między innymi z dochodów z majątku związku oraz z dochodów z działalności statutowej. Dochodem związku będzie wynajem własnych lokali, sprzedaż publikacji zawodowych, świadczenie usług szkoleniowych i instruktażowych itp., a uzyskane środki z majątku i z działalności przeznaczane są wyłącznie na cele statutowe. Działalność gospodarcza związków rewizyjnych, aczkolwiek istnieje, pozbawiona jest charakteru działalności w celu osiągnięcia zysku - jest to działalność gospodarcza niezarobkowa.
Zagadnienie to z punktu widzenia przepisów o KRS ma istotne znaczenie dla zaklasyfikowania związków rewizyjnych do kategorii przedsiębiorców lub do innych organizacji podlegających wpisowi do rejestru stowarzyszeń oraz innych organizacji społecznych i zawodowych nieprowadzących działalności gospodarczej, co w konsekwencji będzie przesądzać o wpisie do właściwego rejestru.
Wobec tego zadaję ministrowi sprawiedliwości pytanie: czy przewiduje się wydanie wykładni prawnej, aby przerejestrowywanie związków rewizyjnych do KRS odbywało się w całym kraju jednolicie? Czy jak dotychczas związki rewizyjne, działające na podstawie prawa spółdzielczego i ściśle współpracujące ze spółdzielniami, będą mogły być wpisane do jednego rejestru - rejestru przedsiębiorców, tak jak spółdzielnie?
Andrzej Anulewicz
senator RP