21 listopada 2003 r. odbyło się 54. posiedzenie Prezydium Senatu.

Prezydium wstępnie przedyskutowało sprawę przygotowania w Senacie konferencji na temat "Media a polityka". Konferencja ta ma być zorganizowana - z inicjatywy marszałka Longina Pastusiaka i pod jego patronatem - przez Komisję Kultury i Środków Przekazu. Przewodniczący komisji senator Ryszard Sławiński przedstawił ogólny zarys konferencji, zobowiązując się do zaprezentowania prezydium szczegółowego programu w połowie grudnia br. Przyjęto uwagę wicemarszałka Ryszarda Jarzembowskiego, że należałoby inaczej sformułować tytuł konferencji używając zamiast słowa "media" określeń: "środki przekazu" lub "radio, prasa, TV". Wstępnie zaaprobowano termin 24 lutego 2004 r.

Prezydium przeanalizowało - zgłoszony przez przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senatora Jerzego Pieniążka oraz przewodniczącego Parlamentarnego Zespołu Ochrony i Wykorzystania Zasobów Wodnych "Wodnik" senatora Januarego Bienia - projekt międzynarodowej konferencji "Perspektywy rybactwa śródlądowego w jednoczącej się Europie", planowanej 1 marca 2004 r. Konferencja miałaby się przyczynić do poznania zmian w zakresie funkcjonowania polskiego rybactwa śródlądowego w warunkach jednolitego rynku po przystąpieniu Polski do UE i pozwoliłaby na przedstawienie własnych przemyśleń na temat realizacji zadań wspólnej polityki rybackiej z uwzględnieniem różnorodności gospodarowania tymi zasobami w Polsce. Stwierdzono, że konferencja nie musi być zakrojona na tak szeroką skalę, jak przedstawiono to w załączonych materiałach, oraz że należałoby wyraźniej sformułować cel i spodziewane wyniki konferencji. Prezydium zaakceptowało przedstawiony termin, postanawiając wrócić do sprawy z chwilą przedstawienia nowej koncepcji konferencji.

Prezydium zapoznało się z prośbą senatora Andrzeja Wielowieyskiego o udostępnienie sal w Senacie na zorganizowanie Kongresu "Pax Romana" - międzynarodowej federacji intelektualistów katolickich. Organizatorem kongresu, obok samej federacji, ma być Klub Inteligencji Katolickiej w Warszawie, który wraz z innymi podobnymi organizacjami polskimi wchodzi od 40 lat w skład federacji i uczestniczy w jej władzach. Planowany jest udział około 150 osób ze wszystkich kontynentów. Prezydium w drodze wyjątku wyraziło zgodę na udostępnienie sal: 217, 176, 179 i 182, bez ponoszenia przez Kancelarię Senatu innych kosztów, w terminie 24-26 lipca 2004 r. (sobota, niedziela i poniedziałek).

Prezydium rozpatrzyło wniosek przewodniczącej Komisji Ustawodawczej i Praworządności senator Teresy Liszcz, dotyczący wyjaśnienia zasad i trybu usprawiedliwiania nieobecności senatorów na posiedzeniach komisji senackich. Stwierdzono, że - w myśl art. 22 ust. 2 Regulaminu Senatu - senator jest zobowiązany do pisemnego usprawiedliwienia swojej nieobecności w terminie 7 dni od dnia powstania przeszkody uniemożliwiającej udział w posiedzeniu. Nie ma możliwości przywrócenia terminu na usprawiedliwienie nieobecności w wypadku jego niedochowania. Z przepisów tych nie wynika, by marszałek Senatu lub przewodniczący komisji miał obowiązek przypominania senatorom o usprawiedliwianiu nieobecności. Nie ma też przepisów określających, w jakim terminie marszałek Senatu lub przewodniczący komisji powinien podjąć decyzję usprawiedliwiającą, lub nie, nieobecność. Nie ma również przepisów określających szczegółowy tryb usprawiedliwiania nieobecności senatora, ale z przepisów rangi konstytucyjnej, ustawowej oraz regulaminowej wynika, że w szczególny sposób potraktowano w nich obowiązki senatora dotyczące jego obecności i czynnego udziału w posiedzeniach Senatu i jego organów. Z samej roty ślubowania, sformułowanej w art. 104 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, wynika rzetelność i sumienność sprawowania mandatu.

Prezydium zwróciło się do Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich, aby mając na uwadze niejasności w interpretacji przepisów Regulaminu Senatu, komisja przygotowała projekt zmian regulaminu.

Prezydium rozpatrzyło sprawę udzielania odpowiedzi na oświadczenia senatorskie, podniesioną w oświadczeniu senatora Lecha Podkańskiego na 48. posiedzeniu Senatu, 7 listopada br. Stwierdzono, że w ramach uprawnień regulaminowych marszałek Senatu może zwrócić się do odpowiednich organów bądź instytucji lub ich przedstawicieli z żądaniem uzupełnienia przedstawionej odpowiedzi albo jej niezwłocznego przedstawienia - w wypadku uchybienia terminowi, o którym mowa w art. 49 ust. 5 Regulaminu Senatu. Niezależnie od tego marszałek Senatu może poinformować o tym zdarzeniu organ nadzorujący podmiot, do którego zostało skierowane oświadczenie senatorskie, albo organ, któremu ten podmiot podlega. Takie działanie marszałka Senatu może mieć znaczenie w wypadku oświadczeń senatorskich, których przedmiotem są uwagi i wnioski kierowane do ministrów. W wypadku oświadczenia senatora L. Podkańskiego zostanie wystosowane pismo do prezesa Rady Ministrów.

Prezydium rozpatrzyło wnioski polonijne o dotacje z budżetu Kancelarii Senatu na wykonanie zadań państwowych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą, przedłożone przez Zespół Finansów Polonijnych i zaopiniowane przez Komisję Emigracji i Polaków za Granicą.

Wnioski o zlecenie zadań programowych:

1. (nr wniosku 335) wniosek Towarzystwa Porozumienia Polsko-Rosyjsko-Białoruskiego - obóz świąteczny w krainie przodków - 83 055 zł. Przyznano 74 750 zł.

2. (nr wniosku 338) wniosek Warszawskiej Fundacji Kultury - konserwacja dzieł sztuki, rękopisów i dokumentów znajdujących się w zbiorach Biblioteki Polskiej w Paryżu - 103 654 zł. Przyznano tę kwotę w całości.

3. (nr wniosku 344) wniosek Fundacji "Semper Polonia" - wsparcie wydarzenia kulturalnego "Rok 2003 rokiem osób niepełnosprawnych" w Hanowerze, przygotowywanego przez Związek Polaków "Piast", Biuro Łączności Organizacji Polonijnych w Hanowerze - 28 584 zł. Przyznano 14 750 zł.

4. (nr wniosku 343) wniosek Towarzystwa Pomocy Dzieciom i Młodzieży ze Środowisk Polonijnych - pomoc charytatywna dla dzieci i młodzieży z Ukrainy (Rokitno, Kupela), Litwy (Podbrodzie) oraz Białorusi (Iwa) - 15 000 zł. Przyznano postulowaną kwotę w całości.

5. (nr wniosku 346) wniosek Fundacji "Oświata Polska za Granicą" - dofinansowanie pomocy świątecznej dla Polaków na Ukrainie, Białorusi, w Kazachstanie i Rumunii - 100 000 zł. Przyznano tę kwotę w całości.

6. (nr wniosku 347) wniosek Caritas Archidiecezji Wrocławskiej - "Bożonarodzeniowa Gwiazdka z Caritas" (dzieci z polskich rodzin z Ukrainy, Białorusi i Litwy) - 19 500 zł. Przyznano postulowaną kwotę w całości.

W sprawach różnych:

Prezydium zaakceptowało prośbę Zarządu Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie", wyrażając zgodę na:

- przesunięcie środków w ramach umowy nr 38 (Pomoc charytatywna dla osób i organizacji polskich na Wschodzie) - 8120 zł;

- przesunięcie środków w ramach umowy nr 42 (dokumentowanie śladów obecności polskiej na Wschodzie) - 25 555 zł.

Wnioski inwestycyjne, realizowane przez Stowarzyszenie "Wspólnota Polska":

1. (nr wniosku 318) rozbudowa szkoły polskiej w Landwarowie na Litwie - 88 950 zł. Przyznano postulowaną kwotę w całości.

Decyzją prezydium anulowany został termin 6 grudnia br. jako "dzień otwarty" w Senacie. Stwierdzono, że optymalnym terminem będzie I kwartał przyszłego roku.