Warszawa, dnia 5 lipca 2005 r.

KANCELARIA SENATU
BIURO LEGISLACYJNE

Opinia do ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy o drogach publicznych

(druk senacki nr 981)

Przedmiotowa ustawa została uchwalona w oparciu o projekt poselski, którego celem jest stworzenie rozwiązań prawnych umożliwiających radom gmin nadawanie nazw drogom wewnętrznym w rozumieniu ustawy o drogach publicznych. Wprowadzenie takiego rozwiązania, jak wskazano w uzasadnieniu do projektu ustawy, wynika z postulatów środowisk samorządowych. Dla realizacji tego celu, niniejsza nowelizacja zmienia ustawę o samorządzie gminnym i ustawę o drogach publicznych.

Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 18 ust. 2 pkt 13 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), do wyłącznej kompetencji rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach: herbu gminy, nazw ulic i placów publicznych oraz wznoszenia pomników. Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2086 z późn. zm.) definiuje pojęcie "drogi publicznej" oraz pojęcie "ulicy". Przez drogę publiczną należy rozumieć drogę zaliczoną, na podstawie ustawy o drogach publicznych, do jednej z kategorii dróg tj. dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych albo gminnych. Ulice leżące w ciągu dróg należą do tej samej kategorii co te drogi (art. 1 oraz art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o drogach publicznych).

Nowelizacja przyznaje uprawnienia radom gmin do nadawania nazw nie tylko ulicom i placom będącym drogami publicznymi, ale również ulicom i placom będącym drogami wewnętrznymi w rozumieniu przywołanej powyższej ustawy. Podjęcie uchwały w sprawie nadania nazwy ulicy lub placowi wewnętrznemu wymagać będzie zgody właścicieli terenów, na których są one zlokalizowane.

Uwagi szczegółowe:

  1. Określenie "Rada Gminy", użyte w art. 2, nie wskazuje na nazwę własną organu stanowiącego danej gminy, lecz dotyczy organów stanowiących wszystkich gmin i powinno być napisane małymi literami.
    ...) w art. 2, w ust. 1a wyrazy "Radę Gminy" zastępuje się wyrazami "radę gminy";
  2. Dodany w ustawie o drogach publicznych w art. 8 ust. 1a w zakresie, w jakim posługuje się pojęciem "ulicy lub placu wewnętrznego", jest niezrozumiały i niejednoznaczny na gruncie terminologii przyjętej w ustawie. Należy zauważyć, iż ustawa określa jako drogi wewnętrzne drogi nie zaliczone do żadnej kategorii dróg publicznych, w szczególności drogi w osiedlach mieszkaniowych, dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych, dojazdowe do obiektów użytkowanych przez przedsiębiorców, place przed dworcami kolejowymi, autobusowymi i portami oraz pętle autobusowe (art. 8 ust. 1). Biorąc pod uwagę fakt, iż definicja "drogi wewnętrznej" ma charakter otwarty, można przyjęć, iż drogą wewnętrzną będzie również ulica, która nie leży w ciągu żadnej z kategorii dróg publicznych (patrz: art. 2 ust. 2 ustawy o drogach publicznych) oraz, w ciągu której może być zlokalizowane torowisko tramwajowe (patrz: art. 4 pkt 3 ustawy o drogach publicznych).
    Ustawa posługuje się natomiast niezdefiniowanym - w odróżnieniu od drogi wewnętrznej, pojęciem "ulicy lub placu wewnętrznego", co utrudnia ustalenie, czy intencją ustawodawcy było przyznanie radzie gminy uprawnienia do nadawania nazw wszystkim drogom i placom będącym drogami wewnętrznymi, czy też zawężenie tego uprawnienia wyłącznie do dróg wewnętrznych będących ulicami albo placami. W tym drugim przypadku należałoby również wyraźnie odnieść się w przepisie do określenia "droga wewnętrzna".
    ...) w art. 2, w ust. 1a wyraz "wewnętrznemu" zastępuje się wyrazami "będącemu drogą wewnętrzną w rozumieniu ust. 1".

Oprac. Renata Bronowska