Warszawa, dnia 26 stycznia 2005 r.
KANCELARIA SENATU
BIURO LEGISLACYJNE
Uwagi do ustawy o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz ustawy - Prawo ochrony środowiska
I. Uchwalona ustawa o zmianie ustawy - Prawo energetyczne oraz ustawy - Prawo ochrony środowiska nowelizuje 38 i uchyla 3 artykuły spośród 64 funkcjonujących przepisów oraz dodaje 18 nowy przepisów. Ze względu na obszerność i zakres nowelizacji, zgodnie z § 84 Zasad techniki prawodawczej, powinna ona mieć charakter kompleksowy i powinna polegać na uchwaleniu zupełnie nowej ustawy regulującej prawo energetyczne.
II. W art. 9i w przepisach dotyczących wyłonienia tzw. sprzedawcy z urzędu, w ust. 1 zamieszczono przepis, który powoduje istotne ograniczenie swobody działalności gospodarczej przedsiębiorstw energetycznych oraz ogranicza przejrzystość systemu wyłaniania sprzedawcy z urzędu. Zgodnie z tym przepisem wyznaczonym do pełnienia roli sprzedawcy z urzędu może być wyłącznie przedsiębiorstwo, które było w strukturze przedsiębiorstwa zintegrowanego pionowo, co wyklucza przedsiębiorstwa niezależne od takich struktur. Po drugie przepis ten uprawiania Prezesa URE do wyznaczenia sprzedawcy z urzędu przed ogłoszeniem przetargu. Ustawodawca nie przewiduje terminu do jakiego mają zgłaszać się przedsiębiorstwa energetyczne ani też nie określa sytuacji, gdy sprzedawcą z urzędu, na tym samym obszarze, chce być więcej niż jeden przedsiębiorca (przetarg można ogłosić wyłącznie w sytuacji gdy nikt się nie zgłosi). Przepis ten należy tak zmodyfikować aby stanowił alternatywę dla przetargu do którego zgłosił się wyłącznie jeden oferent, a przetarg powinien być podstawową formą wyłaniania sprzedawcy z urzędu.
III. W przepisach art. 9i ust. 1 ustawy nowelizowanej oraz przepisach przejściowych: art. 9 ust. 1 pkt 1, art. 10 ust. 1 pkt 1 nakłada się na przedsiębiorstwa energetyczne obowiązek spełniania kryterium niezależności pod względem formy prawnej. Obowiązek ten dotyczy przedsiębiorców będących w strukturze przedsiębiorstw zintegrowanych pionowo. Zapewnienie wyodrębnienia w celu uzyskania niezależności pod względem formy prawnej powoduje jedynie konieczność wyodrębnienia innego podmiotu (przedsiębiorcy) bez konieczności zapewnienia odrębności członków zarządów oraz niezależności podejmowania decyzji. Mające miejsce w tych przepisach odesłanie w postaci "w rozumieniu art. 9d ust. 1" należy uznać za niewystarczające, ponieważ przepis ten nie wyjaśnia w sposób szczególny pojęcia niezależności pod względem formy prawnej, a jedynie, na postawie ust. 2, wyjaśnia "rozumienie" niezależności organizacyjnej oraz decyzyjnej.
W przypadku gdyby celem tych przepisów było w istocie wyodrębnienie, pod względem formy prawnej, na przykład w celu nałożenia obowiązku prowadzenia odrębnej księgowości i sprawozdawczości - należy zrezygnować z odesłania do art. 9d ust. 1 i posługiwać się tym pojęciem w znaczeniu literalnym.
Niewystarczająco wyjaśnionym pojęciem "niezależności, pod względem formy prawnej" posługuje się również art. 20 pkt. 2.
IV. Art. 15 stanowi, iż przygotowywane przez Ministra Gospodarki założenia polityki energetycznej państwa stają się polityka energetyczną państwa (w przepisie brakuje określenia "projektem") w rozumieniu nowych przepisów, jednakże przepis ten nic nie mówi na temat przyjętych i ogłoszonych przez Radę Ministrów założeń polityki energetycznej państwa, co za tym idzie do czasu realizacji obowiązku, o którym mowa w ust. 2 art. 15, w Polsce nie będą obwiązywały ani założenia polityki energetycznej ani polityka energetyczna w rozumieniu nowych przepisów.
Sporządził:
A. Niemczewski