Warszawa, dnia 21 lipca 2004 r.

KANCELARIA SENATU

BIURO LEGISLACYJNE

Opinia

do ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 757)

Projekt ustawy przyjętej przez Sejm 16 lipca 2004 r. został wniesiony przez Rząd.

Nowelizacja zmienia zasady waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych. Obecnie obowiązujące przepisy przewidują waloryzację coroczną, a jej wysokość ustalają w oparciu o wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych, powiększony o co najmniej 20 % realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym, przy czym (wskaźnik waloryzacji stanowił przedmiot negocjacji w Trójstronnej Komisji do spraw Społeczno-Gospodarczych). Nowelizacja odchodzi od obecnych uregulowań i stanowi, że waloryzacja świadczeń ma miejsce okresowo tj. w latach, w których wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych wynosi co najmniej 105 % (jeżeli jednak tak się nie stanie przez 2 lata następujące po roku, w którym odbyła się waloryzacja, ustawa przewiduje przeprowadzenie waloryzacji). Jeżeli stan budżetu państwa na to pozwoli, ustawa przewiduje możliwość waloryzacji dodatkowej.

Ustawa odchodzi także od ścisłego powiązania kwota bazowej z waloryzacją - kwota bazowa będzie ustalana corocznie dla każdego nowego świadczenia, przyznawanego od 1 marca. Inne zmiany stanowią konsekwencje przyjętych wyżej zasad dla innych grup świadczeniobiorców.

Ponadto ustawa wprowadza uregulowanie, na podstawie którego podwyższa się kwotę bazową dla rencistów i emerytów urodzonych przed 1 stycznia 1930 r oraz urodzonych po 31 grudnia 1929 r.

Można zauważyć, że obecnie obowiązujące zasady waloryzacji świadczeń weszły w życie od 1 stycznia 2004 r. (wprowadzono je ustawą z dnia 27 marca 2003 r., Dz. U. Nr 56, poz. 498). W ustawie z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zasady waloryzacji podlegały niejednokrotnie zmianom. Obecna nowelizacja ma wejść w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, niespełna półtora roku po przyjęciu poprzedniej zmiany. Mimo że wszystkie nowelizacje znajdują uzasadnienie, tak częste nowelizowanie przepisów nie sprzyja pewności prawa.

sporządziła: Bożena Langner