Druk nr 684
17 kwietnia 2004 r.
SENAT
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
V KADENCJA
MARSZAŁEK SEJMU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Pan
Longin PASTUSIAK
MARSZAŁEK SENATU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Zgodnie z art. 121 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt przekazać Panu Marszałkowi do rozpatrzenia przez Senat uchwaloną przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na 73. posiedzeniu w dniu 16 kwietnia 2004 r. ustawę
o Funduszu Poręczeń Unijnych.
Z poważaniem
(-) Marek Borowski
USTAWA
z dnia 16 kwietnia 2004 r.
1)Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1.
Ustawa reguluje utworzenie Funduszu Poręczeń Unijnych oraz zasady udzielania przez Bank Gospodarstwa Krajowego ze środków tego Funduszu gwarancji lub poręczeń spłaty kredytów bądź pożyczek udzielanych przez banki oraz wykonania zobowiązań wynikających z emisji obl
igacji.
Art. 2.
1. Uz yte w ustawie określenia oznaczają:
1) kredyt - kredyt lub pożyczkę udzielane przez bank będący rezydentem w rozumieniu ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe (Dz.U. Nr 141, poz. 1178 oraz z 2003 r. Nr 228, poz. 2260);
2) przedsięwzięcie - każdy projekt współfinansow
any ze środków Unii Europejskiej, a w szczególności inwestycyjny, szkoleniowy, badawczy, realizowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;3) kredytobiorca - kredytobiorcę, pożyczkobiorcę lub emitenta obligacji realizujących przedsięwzię
cie;4) środki Unii Europejskiej - środki pochodzące z funduszy oraz z pozostałych środków budżetu Wspólnoty, określonych w prz
episach Unii Europejskiej2);5) nakłady podlegające refinansowaniu ze środków Unii Europejskiej - tę część nakładów finansowych ponoszonych przez kredytobiorcę, które są zwracane kredytobiorcy ze środków Unii Europejskiej z tytułu realizacji przez niego przedsięwzięcia;
6) wkład własny - tę część nakładów finansowych ponoszonych przez kredytobiorcę realizującego przedsięwzięcie, które nie podlegają refinansowaniu ze środków Unii Eur
opejskiej;7) portfel kredytowy - zbiór pojedynczych kredytów, udzielonych przez jeden bank, dla którego łączną kwotę limitu gwarancji lub poręczeń na określony czas ustalono umową między tym bankiem a Bankiem Gospodarstwa Krajowego;
8) obligacje - obligacje w rozumieniu ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach (Dz.U. z 2001 r. Nr 120, poz. 1300, z 2002 r. Nr 216, poz. 1824 oraz z 2003 r. Nr 217, poz. 2124) emitowane na sfinansowanie przedsięwzięcia;
9) Rada Nadzorcza - Radę Nadzorczą Banku Gospodarstwa Krajowego.
2. Kwoty wyrażone w ustawie w euro przelicza się na walutę polską według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy roku kalendarzowego poprzedzającego rok udzielenia gwarancji lub poręczenia.
Rozdział 2
Fundusz Poręczeń Unijnych
Art. 3.
1. W Banku Gospodarstwa Krajowego, zwanym dalej "BGK", tworzy się Fundusz Poręczeń Unijnych, zwany dalej "Funduszem".
2. Celem Funduszu jest zwiększenie dostępności kredytu oraz możliwości pozyskiwania środków z emisji obligacji na realizację przedsięwzięć.
3. Środkami Funduszu są:
1) środki pieniężne przekazywane przez Narodowy Bank Polski z tytułu oprocentowania rezerwy obowiązkowej, w części określonej w art. 39 ust. 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 140, poz. 938, z późn. zm.3));
2) wpływy z inwestycji środków Funduszu w papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa albo Narodowy Bank Polski, a także gwarantowane lub poręczane przez Skarb Państwa;
3) otrzymane odsetki od lokat bankowych środków Fund
uszu;4) kwoty odzyskane w drodze dochodzenia należności powstałych w związku z udzielonymi przez BGK gwarancjami lub poręczeniami ze środków Fund
uszu;5) opłaty prowizyjne od udzielonych gwarancji lub poręczeń;
6) darowizny i zapisy;
7) inne wpływy.
4. Środki Funduszu nie są środkami publicznymi w rozumieniu ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2003 r. Nr 15, poz. 148, z późn. zm.4)).
Art. 4.
1. Środki Funduszu są przeznaczane na:
1) wypłaty zrealizowanych przez BGK gwarancji lub poręczeń udzielonych ze środków Funduszu na zabezpieczenie spłaty kredytów;
2) wypłaty kwot należnych z tytułu zobowiązań wynikających z obligacji gwara
3) pokrycie uzasadnionych kosztów i wydatków ponoszonych przez BGK w związku z udzielaniem gwarancji lub poręczeń ze środków Funduszu oraz wypłatę należności, o której mowa w art. 15 ust. 4;
4) wynagrodzenia, o których mowa w art. 9 ust. 3.
2. Środki Funduszu mogą być również przeznaczone na nabywanie papierów wart
ościowych, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 2, oraz na lokaty bankowe, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 3.
Art. 5.
1. BGK wyodrębnia w swoim planie finansowym plan f
inansowy Funduszu.2. Plan finansowy Funduszu określa co najmniej:
1) łączną kwotę, do której przewiduje się udzielenie gwarancji lub poręczeń;
2) przewidywane przychody i koszty;
3) przewidywane wydatki wynikające z udzielonych gw
arancji i poręczeń;4) prognozowaną kwotę należności nieściągalnych zapisywanych w ciężar Fund
uszu.3. Plan finansowy Funduszu zatwierdza minister właściwy do spraw finansów p
ublicznych.4. BGK sporządza dla Funduszu odrębny bilans oraz rachunek zysków i strat.
Art. 6.
1. BGK przekazuje ministrowi właściwemu do spraw fin
ansów publicznych oraz ministrowi właściwemu do spraw gospodarki półroczne sprawozdania Funduszu o:1) liczbie i wartości udzielonych gwarancji i poręczeń;
2) aktualnym stanie należności i zobowiązań z tytułu udzielonych gwarancji i p
3) przebiegu dochodzenia roszczeń z tytułu wierzytelności powstałych w związku z realizacją gwarancji i poręczeń.
2. Sprawozdania, o których mowa w ust. 1, są przekazywane w terminie do końca sierpnia - za pierwsze półrocze oraz do końca lutego - za drugie półrocze.
Art. 7.
1. W BGK tworzy się Komitet Sterujący Funduszu Poręczeń Unijnych, zwany dalej "Komitetem".
2. Do zadań Komitetu należy:
1) opiniowanie projektów planu działalności i planu f
2) okresowe analizowanie wyników finansowych działani
a Funduszu;3) opiniowanie projektów sprawozdań z działalności Funduszu za rok poprzedni wraz z bilansem i rachunkiem z
ysków i strat;4) opiniowanie projektów szczegółowych zasad udzielania gwarancji lub poręczeń przez BGK ze środków Funduszu;
5) opiniowanie projektów zasad i form zabezpieczania zwrotu środków należnych Funduszowi z tytułu realizacji gwarancji lub poręczeń;
6) opiniowanie projektów regulaminów wydawanych przez BGK w związku z udzielaniem gwarancji lub poręczeń ze środków Funduszu;
7) opiniowanie projektu umowy, o której mowa w art. 15 ust. 3;
8) opiniowanie wniosków o ustanowienie limitu gwarancji lub poręczeń portfela kredytowego;
9) opiniowanie wniosków o umorzenie przez BGK środków należnych Fund
uszowi z tytułu zrealizowanych gwarancji lub poręczeń i spisanie należności w ciężar Funduszu.3. Komitet może wystąpić z wnioskiem do Rady Nadzorczej o likwidację Funduszu.
4. Warunkiem zaakceptowania przez Zarząd BGK dokumentów, o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 3-6, jest wyrażenie pozytywnej opini
i w tych kwestiach przez Komitet.
Art. 8.
1. Komitet składa się z 5 członków.
2. Członków Komitetu powołuje i odwołuje:
1) jednego - minister właściwy do spraw finansów public
2) jednego - minister właściwy do spraw gospodarki;
3) trzech - Związek B
anków Polskich.3. Członkowie Komitetu wybierają spośród siebie Prz
ewodniczącego Komitetu.
Art. 9.
1. Komitet opracuje regulamin swojego działania.
2. Regulamin, o którym mowa w ust. 1, podlega zatwierdzeniu przez Radę Nadzo
rczą.3. Członkom Komitetu jest wypłacane wynagrodzenie za udział w posiedzeniu w w
ysokości minimalnego wynagrodzenia określonego na zasadach ustalonych w ustawie z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. Nr 200, poz. 1679). W przypadku gdy w danym miesiącu odbędzie się więcej niż jedno posiedzenie, wynagrodzenie przysługuje za jedno posiedzenie.
Rozdział 3
Zasady udzielania gwarancji lub poręczeń
Art. 10.
1. BGK może udzielić gwarancji lub poręczenia spłaty kredytu lub wykonania zob
owiązań wynikających z obligacji, jeżeli kredyt lub środki z emisji obligacji są przeznaczone na wkład własny lub nakłady podlegające refinansowaniu ze środków Unii Europejskiej.2. Gwarancja lub poręczenie nie mogą być udzielone po uruchomieniu kredytu lub
emisji obligacji.
Art. 11.
BGK może udzielić gwarancji lub poręczenia ze środków Funduszu, jeżeli kwota je
dnostkowej gwarancji lub poręczenia nie przekracza ró wnowartości w złotych 5 000 000 euro.
Art. 12.
1. Warunkiem udzielenia gwarancji lub poręczenia jest złożenie przez kredytobiorcę do BGK wniosku o udzielenie gwarancji lub poręczenia wraz z dokumentami, z
awierającymi dane umożliwiające dokonanie analizy, o której mowa w art. 13 ust. 1.2. Wniosek może być złożony do BGK za pośrednictwem banku udzielającego kred
ytu.
Art. 13.
1. Gwarancja lub poręczenie mogą być udzielone po dokonaniu przez BGK analizy r
yzyka wypłaty zobowiązania z tytułu udzielonej gwarancji lub poręczenia lub analizy formalno-prawnej, z zastrzeżeniem ust. 3.2. Gwarancji lub poręczenia nie udziela się, jeżeli z analizy, o której mowa w ust. 1, wynika, że kredytobiorca, którego zobowiązania mają być objęte gwarancją lub p
oręczeniem nie będzie w stanie wykonać tych zobowiązań.3. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku udzielenia bankom gwarancji
lub poręczenia portfela kredytowego.
Art. 14.
Warunkiem udzielenia gwarancji lub poręczenia jest ustanowienie przez kredytobiorcę zabezpieczenia na rzecz BGK na wypadek roszczeń wynikających z tytułu wykonania obowiązków gwaranta lub poręczyciela. Podstawowym zabezpieczeniem gwarancji lub poręczenia jest w
eksel "in blanco".
Art. 15.
1. Gwarancja lub poręczenie są udzielane po wniesieniu opłaty prowizyjnej od gw
arancji lub poręczenia.2. Opłata prowizyjna jest naliczana jednorazowo od kwoty zobowiązania objętego gwarancją lub poręczeniem.
3. Wysokość, warunki i tryb pobierania opłaty prowizyjnej od gwarancji lub poręcz
enia, uwzględniając w szczególności okres, na jaki została udzielona gwarancja lub poręczenie, określa umowa zawarta między ministrem właściwym do spraw finansów publicznych a BGK.4. Opłata prowizyjna jest wpłacana na rachunek Funduszu w BGK, z tym że 50% tej opłaty jest przekazywane z tego rachunku na dochody wł
asne BGK.
Art. 16.
1. Gwarancja lub poręczenie spłaty kredytu nie obejmuje odsetek ani innych kosztów związanych z udzieleniem kredytu.
2. Gwarancja lub poręczenie mogą być udzielone do w
ysokości:1) 80% kwoty kredytu - w przypadku nakładów podlegających refinansowaniu ze środków Unii Europe
2) 60% kwoty kredytu - w przypadku wkładu własnego.
Art. 17.
1. BGK może udzielać bankom na ich wniosek gwarancji lub poręczenia portfela kr
edytowego.2. Kwota gwarancji lub poręczenia spłaty pojedynczego kredytu w ramach portfela kredytowego nie może przekroczyć ró wnowartości w złotych 100 000 euro. Przepis art. 16 stosuje się o
dpowiednio.
Art. 18.
1. Gwarancja lub poręczenie wykonania zobowiązań wynikających z obligacji obe
jmują spłatę należności głównej bez odsetek i innych kosztów związanych z emisją obligacji.2. Gwarancja lub poręczenie mogą być udzielone do w
ysokości:1) 80% wartości nominalnej emisji obligacji - jeżeli wpływy z tej emisji są prz
2) 60% wartości nominalnej emisji obligacji - jeżeli wpływy z tej emisji są prz
eznaczone na sfinansowanie wkładu własnego.3. Gwarancja lub poręczenie stanowią częściowe zabezpieczenie w rozumieniu ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o obligacjach.
Art. 19.
Gwarancja lub poręczenie wygasają w przypadku wykorzystania środków z kredytu lub emisji obligacji niezgodnie z przeznacz
eniem.
Rozdział 4
Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy dostosowujące i końcowe
Art. 20.
W ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z poźn. zm.5)) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 17 w ust. 1 po pkt 4y dodaje się pkt 4z w brzmieniu:
"4z) dochody Banku Gospodarstwa Krajowego prowadzącego Fundusz Poręczeń Unijnych, stanowiące równowartość dochodu przekazanego na ten Fu
2) po art. 38 dodaje się art. 38a w brzmieniu:
"Art. 38a. 1. W latach 2007-2009 banki są uprawnione do pomniejszenia zob
1) za 2007 r. - 20%,
2) za 2008 r. - 40%,
3) za 2009 r. - 40%
- kwoty 8% łącznej wartości utworzonych i niezaliczonych na dzień 31 grudnia 2002 r. do kosztu uzyskania przychodów, r
ezerw celowych na pokrycie wierzytelności z tytułu kredytów (pożyczek) zakwalifikowanych przez banki do kategorii straconych i wątpliwych oraz należności z tytułu udzielonych przez bank po dniu 1 stycznia 1997 r. gwarancji (poręczeń) spłaty kredytów i pożyczek zakwalifikowanych do kategorii stracone i wątpliwe; pomniejszenie nie dotyczy tych rezerw rozwiązanych lub zmniejszonych albo zaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w 2003 r.2. Rozwiązanie części lub całości rezerw, które stanowiły podstawę pomniejszenia zobowiązania podatkowego (kwoty podatku), o kt
órym mowa w ust. 1, na które utworzono rezerwy celowe, powoduje obowiązek podwyższenia zobowiązania podatkowego (kwoty podatku) o kwotę 8% rozwiązanej rezerwy celowej. Podwyższenie zobowiązania (kwoty podatku) następuje w roku rozwiązania rezerwy celowej, nie wcześniej jednak niż z chwilą pomniejszenia zobowiązania podatkowego (kwoty podatku) zgodnie z ust. 1. Jeżeli podwyższenie zobowiązania podatkowego (kwoty podatku) wynikające z rozwiązania rezerwy celowej przewyższa wartość pomniejszonego zobowiązania podatkowego (kwoty podatku) w roku określonym w ust. 1 pkt 1, wartość ta zostaje uwzględniona w latach następnych.3. Łączna kwota pomniejszenia zobowiązania podatkowego banków (kwota podatku), o której mowa w ust. 1, nie może być wyższa od łącznej kwoty środków pieniężnych przekazanych na zasile
nie Funduszu Poręczeń Unijnych z tytułu oprocentowania rezerwy obowiązkowej w latach 2004-2006, o których mowa w art. 39 ust. 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 140, poz. 938, z późn. zm.6)).".
Art. 21.
W ustawie z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (Dz.U. z 2000 r. Nr 9, poz. 131, z późn. zm.
7)) w art. 14 po ust. 3a dodaje się ust. 3b w brzmieniu:"3b. Nie nalicza się obowiązkowej opłaty rocznej od aktywów Funduszu Poręczeń Unijnych utworzonego w Banku Gospodarstwa Krajowego oraz od zobowiązań pozabilansowych wynikających z udzielania gwarancji lub poręczeń ze śro
Art. 22.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz.U. Nr 140, poz. 938, z późn. zm.8)) w art. 39:
1) ust. 5 otrzymuje brzmienie:
"5. Na wyodrębniony rachunek w NBP przekazuje się:
1) 80% środków pieniężnych z tytułu oprocentowania rezerwy ob
2) 60% środków pieniężnych z tytułu oprocentowania rezerwy ob
owiązkowej utrzymywanej w 2005 r.,3) 50% środków pieniężnych z tytułu oprocentowania rezerwy ob
owiązkowej utrzymywanej w 2006 r.- z przeznaczeniem na zasilenie Funduszu Poręczeń Unijnych, utworzonego na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o Funduszu Poręczeń Unijnych (Dz.U. Nr ..., poz. ...).";
2) po ust. 5 dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
"6. Szczegó łowy tryb i sposó b przekazywania środkó w pienięz nych z tytułu oprocentowania rezerwy obowiązkowej określi umowa zawarta pomiędzy Bankiem Gospodarstwa Krajowego a Narodowym Bankiem Polskim.".
Art. 23.
Środki pieniężne z tytułu oprocentowania rezerwy obowiązkowej utrzymywanej w
2004 r., pozostające na wyodrębnionym rachunku w Narodowym Banku Polskim, z przeznaczeniem na cele związane z prefinansowaniem oraz współfinansowaniem z
Art. 24.
1. Fundusz ulega likwidacji, jeżeli poziom środków jest zbyt mały, a poziom zobowiązań Funduszu zbyt wysoki z punktu widzenia bezpieczeństwa kontynuowania
udzielania gwarancji lub poręczeń ze środków Funduszu, nie później niż z dniem 1 maja 2010 r.2. BGK dokonuje oceny bezpieczeństwa kontynuowania udzielania gwarancji lub p
oręczeń ze środków Funduszu.3. W przypadku negatywnej oceny, o której mowa w ust. 2, Rada Nadzorcza na wniosek Zarządu BGK lub na wniosek Komitetu postanawia o likwidacji Funduszu.
4. Zarząd BGK ogłasza w Monitorze Sądowym i Gospodarczym likwidację Funduszu co najmniej na trzy miesiące przed terminem likwidacji.
5. Z dniem likwidacji Funduszu środki oraz należności i zobowiązania Funduszu, p
owstałe z tytułu udzielenia gwarancji lub poręczeń ze środków Funduszu, stają się środkami, należnościami i zobowiązaniami Krajowego Funduszu Poręczeń Kredytowych, o którym mowa w art. 35 ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz.U. z 2003 r. Nr 174, poz. 1689).
Art. 25.
Członkowie Komitetu zostaną powołani nie później niż w terminie 6 tygodni od dnia wejścia w życie ustawy.
Art. 26.
Ustawa traci moc z dniem 1 maja 2010 r.
Art. 27.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
MARSZAŁEK SEJMU
(-) Marek BOROWSKI