1. Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa lub własność jednostki samorządu terytorialnego, przeznaczone w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego pod rodzinne ogrody działkowe, przekazuje się nieodpłatnie w użytkowanie Polskiemu Związkowi Działkowców.

2. Grunty, o których mowa w ust. 1, mogą być oddawane nieodpłatnie Polskiemu Związkowi Działkowców w użytkowanie wieczyste.

1. Grunty przeznaczone pod rodzinne ogrody działkowe powinny być zrekultywowane i zmeliorowane przez właściciela gruntu, na zasadach przewidzianych w przepisach odrębnych.

2. Gmina obowiązana jest do doprowadzenia do rodzinnych ogrodów działkowych dróg dojazdowych, energii elektrycznej, zaopatrzenia w wodę oraz zapewnienia, w ramach komunikacji publicznej, potrzeb rodzinnych ogrodów działkowych.

3. Utrzymanie porządku i czystości na terenach przylegających do rodzinnych ogrodów działkowych należy do gminy, chyba że obowiązek ten na mocy przepisów szczególnych ciąży na osobach fizycznych lub jednostkach organizacyjnych innych niż rodzinne ogrody działkowe.

1. Podział gruntu na tereny ogólne i działki oraz zagospodarowanie rodzinnego ogrodu działkowego należy do Polskiego Związku Działkowców.

2. Rodzinny ogród działkowy powinien obejmować co najmniej 50 działek.

3. Działka w rodzinnym ogrodzie działkowym jest podstawową jednostką przestrzenną ogrodu, której powierzchnię ustala się w granicach od 300 do 500 m ².

4. Działka w rodzinnym ogrodzie działkowym przeznaczona jest do zaspokajania potrzeb użytkownika i jego rodziny w zakresie wypoczynku i rekreacji oraz prowadzenia upraw ogrodniczych, z wyłączeniem potrzeb mieszkaniowych i wykonywania działalności gospodarczej.

1. Polski Związek Działkowców ustanawia w drodze uchwały na rzecz swojego członka bezpłatne i bezterminowe prawo używania działki i pobierania z niej pożytków (użytkowanie działki).

2. Na wniosek osoby wymienionej w ust. 1, Polski Związek Działkowców ustanawia na jej rzecz prawo użytkowania działki - w rozumieniu Kodeksu cywilnego - w drodze umowy cywilnoprawnej zawartej w formie aktu notarialnego, jeżeli grunty wchodzące w skład rodzinnego ogrodu działkowego znajdują się w użytkowaniu wieczystym Polskiego Związku Działkowców lub stanowią jego własność.

3. Na zasadach określonych w statucie, Polski Związek Działkowców może oddać działkę w bezpłatne użytkowanie instytucjom prowadzącym działalność społeczną, oświatową, kulturalną, wychowawczą, rehabilitacyjną, dobroczynną lub opieki społecznej.

4. Prawa ustanowione w sposób określony w ust. 1 i 2 podlegają ujawnieniu w księdze wieczystej, na wniosek członka Polskiego Związku Działkowców.

1. Urządzenia, budynki i budowle rodzinnego ogrodu działkowego przeznaczone do wspólnego korzystania przez użytkujących działki i służące do zapewnienia funkcjonowania ogrodu stanowią własność Polskiego Związku Działkowców.

2. Nasadzenia, urządzenia i obiekty znajdujące się na działce, wykonane lub nabyte ze środków finansowych użytkownika działki, stanowią jego własność.

1. Likwidacja rodzinnego ogrodu działkowego w każdym przypadku następuje na warunkach niniejszej ustawy.

2. Likwidacja rodzinnego ogrodu działkowego odbywa się za zgodą Polskiego Związku Działkowców.

3. Do likwidacji rodzinnego ogrodu działkowego na cel publiczny w rozumieniu ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 i Nr 281, poz. 2782), przepisy tej ustawy dotyczące wywłaszczenia stosuje się odpowiednio z zachowaniem warunków określonych w ust. 1 i 2 oraz w art. 18-20 niniejszej ustawy.

1. Podmiot, w interesie którego nastąpi likwidacja rodzinnego ogrodu działkowego zobowiązany jest do:

1) zapewnienia nieruchomości zamiennej o uregulowanej sytuacji prawnej, nie mniejszej od dotychczasowej, w miejscu odpowiednim do potrzeb i funkcjonowania nowego rodzinnego ogrodu działkowego, na której można założyć rodzinny ogród działkowy zgodnie z przepisami prawa;

2) założenia nowego ogrodu i odtworzenia urządzeń i budynków odpowiadających rodzajem urządzeniom i budynkom zlikwidowanego ogrodu.

2. Za zgodą stron realizację obowiązków, określonych w ust. 1, może przejąć Polski Związek Działkowców. W takim przypadku podmiot, o którym mowa w ust. 1, zobowiązany jest wypłacić na rzecz Polskiego Związku Działkowców uzgodnioną kwotę stanowiącą równowartość szacunkowych kosztów realizacji obowiązków.

1. Podmiot, w którego interesie nastąpi likwidacja rodzinnego ogrodu działkowego zobowiązany jest wypłacić:

1) członkom Polskiego Związku Działkowców - odszkodowanie za składniki majątkowe znajdujące się na działkach, a stanowiące ich własność;

2) Polskiemu Związkowi Działkowców - odszkodowanie, według kosztów odtworzenia, za składniki majątkowe stanowiące jego własność a nie podlegające odtworzeniu.

2. Ustalenie wysokości odszkodowań następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego w formie operatu szacunkowego.

3. Podmiot, o którym mowa w ust. 1, zobowiązany jest zrekompensować koszty i straty poniesione przez Polski Związek Działkowców w związku z likwidacją.

4. W przypadku likwidacji rodzinnego ogrodu działkowego w okresie wegetacji roślin członkom Polskiego Związku Działkowców przysługuje od podmiotu, o którym mowa w ust. 1, dodatkowe odszkodowanie w wysokości wartości przewidywanych plonów, według cen kształtujących się w obrocie rynkowym.

1. Wydanie przez Polski Związek Działkowców nieruchomości zajmowanej przez zlikwidowany rodzinny ogród działkowy następuje najwcześniej po ustanowieniu na jego rzecz tytułu prawnego do nieruchomości zamiennej oraz odtworzeniu urządzeń i budynków, o których mowa w art. 19 ust. 1, a także spełnieniu warunków, o których mowa w art. 20 ust. 1 i 3.

2. W przypadku, o którym mowa w art. 19 ust. 2, postanowienia ust. 1 stosuje się odpowiednio.

1. Zasadne roszczenia osoby trzeciej do nieruchomości zajętej przez rodzinny ogród działkowy podlegają zaspokojeniu wyłącznie poprzez wypłatę odszkodowania lub zapewnienie nieruchomości zamiennej.

2. Skutki roszczeń, o których mowa w ust. 1, obciążają właściciela nieruchomości.

1. Polski Związek Działkowców, zwany dalej "PZD", jest ogólnopolską, samodzielną i samorządną organizacją społeczną powołaną do reprezentowania i obrony praw i interesów swych członków wynikających z użytkowania działek w rodzinnych ogrodach działkowych.

2. PZD jest niezależny w wykonywaniu swych zadań i podlega tylko ustawom. Samodzielność PZD podlega ochronie sądowej.

3. PZD podlega obowiązkowi rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym.

4. PZD może być członkiem innych organizacji krajowych i zagranicznych.

1. Do zadań PZD należy w szczególności:

1) propagowanie idei ogrodnictwa działkowego w społeczeństwie, a szczególnie wszechstronnego znaczenia rodzinnych ogrodów działkowych dla rodzin działkowców i mieszkańców miast oraz racjonalnego wykorzystania gruntów miejskich,

2) działanie na rzecz wszechstronnego rozwoju ogrodnictwa działkowego,

3) zakładanie i zagospodarowywanie rodzinnych ogrodów działkowych,

4) inicjowanie i współdziałanie w prowadzeniu badań z zakresu ogrodnictwa i wdrażanie ich wyników w rodzinnych ogrodach działkowych i ogrodnictwie amatorskim,

5) wszechstronne działanie na rzecz ochrony przyrody i środowiska,

6) organizowanie i udzielanie pomocy oraz poradnictwa w zagospodarowaniu działek i prowadzeniu upraw ogrodniczych,

7) propagowanie wiedzy ogrodniczej, zwłaszcza poprzez szkolenia i prowadzenie działalności wydawniczej,

8) prowadzenie działalności społecznej, wychowawczej, wypoczynkowej, rekreacyjnej i innej na rzecz członków PZD, ich rodzin oraz społeczności lokalnych.

2. Realizację zadań PZD wspierają organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego.

1. PZD posiada osobowość prawną.

2. PZD działa poprzez swoje organy ustanowione ustawą oraz statutem.

3. Jednostki organizacyjne PZD korzystają z osobowości prawnej PZD w ramach uprawnień i odpowiedzialności określonej statutem.

1. Jednostkami organizacyjnymi PZD są:

1) rodzinny ogród działkowy jako podstawowa jednostka organizacyjna,

2) jednostki terenowe,

3) jednostka krajowa.

2. Organami samorządu PZD są:

1) w rodzinnych ogrodach działkowych - walne zebranie (konferencja delegatów), zarząd, komisja rewizyjna i komisja rozjemcza,

2) w jednostkach terenowych - zjazd delegatów, zarząd, komisja rewizyjna i komisja rozjemcza,

3) w jednostce krajowej - Krajowy Zjazd Delegatów, Krajowa Rada, Krajowa Komisja Rewizyjna i Krajowa Komisja Rozjemcza.

3. Statut może przewidywać powoływanie innych jednostek organizacyjnych oraz ich organów.

1. PZD działa na podstawie ustawy oraz statutu uchwalonego przez Krajowy Zjazd Delegatów.

2. Statut określa w szczególności:

1) teren działania i siedzibę PZD;

2) sposób reprezentowania PZD;

3) prawa i obowiązki członków;

4) sposób nabywania i utraty członkostwa w PZD oraz przyczyny utraty członkostwa;

5) zasady i tryb przydziału działek w rodzinnych ogrodach działkowych;

6) organy PZD, ich kompetencje, tryb powoływania i odwoływania;

7) zakres korzystania przez jednostki organizacyjne PZD z jego osobowości prawnej, sposób i zakres ich reprezentacji oraz zakres zdolności do czynności sądowych;

8) zadania rodzinnego ogrodu działkowego i sposób ich realizacji;

9) fundusze i majątek PZD; sposób tworzenia funduszy oraz nabywania i zbywania majątku;

1. Członkami PZD są osoby fizyczne użytkujące działki w rodzinnych ogrodach działkowych.

2. PZD może zrzeszać inne niż określone w ust. 1 osoby fizyczne amatorsko zajmujące się ogrodnictwem, na zasadach określonych w statucie.

3. Statut może określać zasady zrzeszania członków wspierających. Członkami wspierającymi mogą być osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej.

1. Przydział działek w rodzinnych ogrodach działkowych należy do PZD.

2. Zasady przydziału działek w rodzinnych ogrodach działkowych określa statut.

3. Przy przydziale działek właściwy organ PZD uwzględnia przede wszystkim statutowe zadania PZD w zakresie pomocy rodzinie, warunki bytowe, miejsce zamieszkania i warunki pracy osób ubiegających się o działki.

4. W razie wygaśnięcia prawa użytkowania działki na skutek śmierci członka, przy przydziale użytkowanej przez niego działki pierwszeństwo mają jego osoby bliskie użytkujące z nim wspólnie działkę; w wypadku ubiegania się o przydział działki więcej niż jednej osoby bliskiej - wybór należy do PZD.

1. PZD prowadzi rejestry: rodzinnych ogrodów działkowych oraz członków organów PZD.

2. Zasady prowadzenia rejestrów, o których mowa w ust. 1, określa statut, z tym że rejestr rodzinnych ogrodów działkowych powinien zawierać w szczególności: nazwę, położenie i obszar rodzinnego ogrodu działkowego oraz liczbę działek.

1. Majątek PZD powstaje ze składek członkowskich, wpisowego, wpłat członków, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z własnej działalności, dochodów z majątku PZD oraz z ofiarności publicznej.

2. Majątek PZD nie podlega podziałowi między jego członków.

1. PZD może prowadzić działalność gospodarczą mającą na celu realizację jego zadań w zakresie i na zasadach określonych w statucie.

2. Dochód z działalności gospodarczej PZD służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków.

1. PZD tworzy Fundusz Rozwoju Rodzinnych Ogrodów Działkowych, zwany dalej "Funduszem".

2. Fundusz tworzy się z:

1) dotacji z budżetu Państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego na zasadach określonych w ustawie o finansach publicznych,

2) dotacji z funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej,

3) środków pomocowych Unii Europejskiej,

4) wpłat z odszkodowań, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 2,

5) wpłat z zakładowych funduszy świadczeń socjalnych,

6) wpłat fundacji,

7) darowizn, spadków i zapisów,

8) innych przychodów.

3. Środki Funduszu przeznacza się na zakładanie i zagospodarowywanie rodzinnych ogrodów działkowych, w tym finansowanie budowy, modernizacji i remontów budynków, budowli i infrastruktury służącej do wspólnego użytkowania przez użytkowników działek oraz odtwarzanie likwidowanych rodzinnych ogrodów działkowych.

4. Statut określi zasady funkcjonowania Funduszu, szczegółowe cele, warunki jego wykorzystania oraz sposób zarządzania Funduszem i jego kontroli.

5. Środki Funduszu nie podlegają egzekucji, z wyjątkiem przypadków gdy egzekucja jest prowadzona w związku z zobowiązaniami Funduszu.

1. Jednostki organizacyjne PZD realizując inwestycje mogą korzystać z dotacji z funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

2. Minister właściwy do spraw środowiska, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady udzielania dotacji, o których mowa w ust. 1.

1. Polski Związek Działkowców utworzony na podstawie ustawy z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych (Dz.U. z 1996 r. Nr 85 poz. 390, z późn. zm.²⁾) staje się Polskim Związkiem Działkowców w rozumieniu niniejszej ustawy.

2. PZD zachowuje prawa i obowiązki nabyte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy; dotyczy to w szczególności praw i obowiązków wynikających z użytkowania lub użytkowania wieczystego.

1. W terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy PZD uchwali, na Krajowym Zjeździe Delegatów, statut odpowiadający wymogom niniejszej ustawy, a następnie zgłosi organizację do Krajowego Rejestru Sądowego.

2. Do czasu uchwalenia nowego statutu, statut PZD obowiązujący w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy zachowuje swą moc z wyjątkiem postanowień sprzecznych z niniejszą ustawą.

1. Pracownicze ogrody działkowe istniejące w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy stają się rodzinnymi ogrodami działkowymi w jej rozumieniu.

2. Pracownicze ogrody działkowe o nieuregulowanym stanie prawnym, a zarejestrowane w rejestrze pracowniczych ogrodów działkowych prowadzonym na podstawie art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych stają się rodzinnymi ogrodami działkowymi w rozumieniu niniejszej ustawy.

1. Rejestr pracowniczych ogrodów działkowych utworzony na podstawie art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 6 maja 1981 r. o pracowniczych ogrodach działkowych staje się rejestrem rodzinnych ogrodów działkowych w rozumieniu niniejszej ustawy.

2. PZD w ciągu trzech miesięcy od wejścia w życie niniejszej ustawy powiadomi właściwą terytorialnie gminę o funkcjonujących na jej terenie rodzinnych ogrodach działkowych.

1. Środki zgromadzone na dotychczas istniejącym Funduszu Rozwoju Pracowniczych Ogrodów Działkowych przechodzą na stan Funduszu utworzonego przez PZD na podstawie art. 36 ust. 1.

2. Fundusz utworzony na podstawie niniejszej ustawy przejmuje należności oraz zobowiązania dotychczasowego Funduszu Rozwoju Pracowniczych Ogrodów Działkowych.

1) uchyla się art. 1-10, art. 11 ust. 1 oraz art. 12-36;

2) w art. 11 ust. 3 otrzymuje brzmienie: