Druk nr 138
11 czerwca 2002 r.
SENAT
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
V KADENCJA
MARSZAŁEK SEJMU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Pan
Longin PASTUSIAK
MARSZAŁEK SENATU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Zgodnie z art. 121 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszc
zyt przesłać Panu Marszałkowi do rozpatrzenia przez Senat uchwaloną przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na 23. posiedzeniu w dniu 7 czerwca 2002 r. ustawę o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.Z poważaniem
(-) wz. Janusz Wojciechowski
Wicemarszałek Sejmu
USTAWA
z dnia 7 czerwca 2002 r.
o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw
Art. 1.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz.U. Nr 140, poz. 940, z 1998 r. Nr 107, poz. 669, z 2000 r. Nr 6, poz. 70, Nr 60, poz. 702 oraz z 2001 r. Nr 15, poz. 148 i Nr 39, poz. 459) wprowadza się następujące zmiany:
1) w art. 1 w pkt 2 wyrazy "nadzorowania banków hipotecznych" zastępuje się wyrazami "szczególnego nadzoru nad bankami hipotecznymi";
2) w art. 2 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
"1) bankowo - hipotecznej wartości nieruchomości - należy przez to rozumieć ustaloną zgodnie z przepisami ustawy wartość, która w o
cenie banku hipotecznego odzwierciedla poziom ryzyka związanego z nieruchomością jako przedmiotem zabezpieczenia kredytów udzielanych przez bank hipoteczny,";3) w art. 3:
a) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Publiczny list zastawny jest papierem wartościowym imiennym lub na okaziciela, którego podstawę emisji stanowią wierzytelności banku h
ipotecznego z tytułu:1) kredytów w części zabezpieczonej wraz z należnymi odsetkami, gwarancją lub poręczeniem Narodowego Banku Polskiego, Europe
2) kredytów udzielonych podmiotom wymienionym w pkt 1, albo
3) kredytów w części zabezpieczonej wraz z należnymi odsetkami, gwarancją lub poręczeniem jednostek samorządu terytorialnego
oraz kredytów udzielonych jednostkom samorządu terytorialnego.",b) po ust. 2 dodaje się ust. 3 i 4 w brzmieniu:
"3. Do publicznych listów zastawnych stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące hipotecznych listów zastawnych, z wyłączeniem przepisów ustawy w zakresie zabezpieczenia hipoteką.
4. Bank hipoteczny, udzielając kredytu jednostce samorządu terytorialnego, jak również nabywając papiery wartościowe emitowane przez jednostkę samorządu terytorialnego, jest obowiązany uzyskać pozytywną, na dzień przyznania kredytu lub nabycia zakupu papierów wartościowych, opinię regionalnej izby obrachunkowej o możliwości spłaty kredytu lub wykupu papierów wartościowych, o której mowa w art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 155, poz. 1014, z 1999 r. Nr 38, poz. 360, Nr 49, poz. 485, Nr 70, poz. 778 i Nr 110, poz. 1255, z 2000 r. Nr 6, poz. 69, Nr 12, poz. 136, Nr 48, poz. 550, Nr 95, poz. 1041, Nr 119, poz. 1251 i Nr 122, poz. 1315, z 2001 r. Nr 45, poz. 497, Nr 46, poz. 499, Nr 88, poz. 961, Nr 98, poz. 1070, Nr 100, poz. 1082, Nr 102, poz. 1116, Nr 125, poz. 1368 i Nr 145, poz. 1623 oraz z 2002 r. Nr 41, poz. 363 i 365).";
4) w art. 5 wyrazy "ustawy z dnia 2 grudnia 1994 r. - Prawo dewizowe (Dz.U. Nr 136, poz. 703, z 1995 r. Nr 132, poz. 641, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 oraz z 1997 r. Nr 71, poz. 449)" zastępuje się wyrazami "Prawa dewizowego.";
5) w art. 7 w ust. 2 skreśla się wyrazy "przez bank hipoteczny";
6) w art. 8 w ust. 1:
a) w pkt 1 skreśla się wyrazy "i funduszach
powierniczych",b) w pkt 2 wyrazy "(Dz.U. Nr 83, poz. 420 i Nr 118, poz. 574, z 1997 r. Nr 88, poz. 554 i Nr 118, poz. 754, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 oraz z 2000 r. Nr 60, poz. 702)" zastępuje się wyrazami "(Dz.U. z 2001 r. Nr 120, poz. 1300)";
7) po art
. 11, w rozdziale 2, dodaje się art. 11a w brzmieniu:"Art. 11a. Bank hipoteczny może wykonywać wyłącznie czynności określone w niniejszej ustawie.";
8) w art. 12:
a) pkt 2 otrzymuje brzmienie:
"2) udzielanie kredytów niezabezpieczonych hipoteką, o któryc
h mowa w art. 3 ust. 2, ",b) pkt 5 otrzymuje brzmienie:
"5) emitowanie publicznych listów zastawnych, których podstawę stan
owią:a) wierzytelności banku hipotecznego z tytułu udzielonych kredytów ni
b)
nabyte przez bank hipoteczny wierzytelności innych banków z tytułu udzielonych przez nie kredytów niezabezpieczonych hipoteką, o których mowa w pkt 2- w przypadku kredytów poręczanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa podstawę emisji publicznych list
ów zastawnych stanowią wierzytelności banku hipotecznego w części poręczanej lub gwarantowanej przez Skarb Państwa.";9) art. 13 otrzymuje brzmienie:
"Art. 13. 1. Ogólna kwota wierzytelności z tytułu czynności, o których mowa w art. 12 pkt 1 i 3, w części przekraczającej 60% bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości nie może przekroczyć 30% ogólnej kwoty wierzytelności banku hipotecznego zabezpieczonych hipoteką.
2. Wysokość pojedynczego kredytu zabezpieczonego hipoteką nie może przekroczyć bankowo-hipotecznej wartości nieruchom
ości.";10) art. 15 otrzymuje brzmienie:
"Art. 15. 1. Poza czynnościami, o których mowa w art. 12, banki hipoteczne mogą wykonywać następujące czynności:
1) przyjmowanie lokat terminowych,
2) zaciąganie kredytów i pożyczek,
3) emitowanie obligacji,
4) przechowywanie papierów wartościowych,
5) nabywanie i obejmowanie akcji lub udziałów innych podmi
otów, których forma prawna zapewnia ograniczenie odpowiedzialności banku hipotecznego do wysokości zainwestowanych środków, o ile służy to wykonywaniu czynności banku hipotecznego, przy czym ogólna wartość nabytych i objętych akcji i udziałów nie może przekroczyć 10% wysokości funduszy własnych banku hipotecznego,6) prowadzenie rachunków bankowych służących obsłudze pr
ojektów inwestycyjnych realizowanych z wykorzystaniem kredytów udzielonych przez bank hipoteczny,7) świadczenie usług konsultacyjno-doradczych związanych z rynkiem nieruchomości, w tym także w zakresie ustalania ba
nkowo-hipotecznej wartości nieruchomości,8) zarządzanie wierzytelnościami banku hipotecznego oraz i
nnych banków, z tytułu kredytów, o których mowa w art. 12, jak również udzielanie tych kredytów w imieniu innych banków na podstawie zawartych z nimi umów.2. Wysokość zobowiązań wynikających z czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, nie może przekroczyć łącznie:
1) w okresie pięciu lat od dnia rozpoczęcia działalności operacy
2) po upływie okresu, o którym mowa w pkt 1 - sześciokrotnej wysokości funduszy własnych banku hip
otecznego.3. Środki uzyskane z wykonywania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1-3, mogą być przeznaczone wyłącznie na refinansowanie czynn
ości, o których mowa w art. 12.";11) po art. 15 dodaje
się art. 15a w brzmieniu:"Art. 15a. Banki hipoteczne mogą podejmować działania służące wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 12 i art. 15 ust. 1 pkt 1-3 i 5, a w szczególności:
1) wykonywać czynności obrotu dewizowego,
2) wykonywać czynności ograniczające ryzyko walutowe i ryz
12) w art. 16 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. Wolne środki pieniężne bank hipoteczny może przeznaczyć na:
1) lokaty w bankach posiadających fundusze własne w wysokości nie mniejszej niż równowartość w złotych kwoty 10 000 000 euro przelicz
2) nabycie wyemitowanych przez siebie listów zastawnych w celu ich zdeponowania pod nadzorem powiernika, o ile jest to
związane z wypełnieniem przez bank hipoteczny wymogu, o którym mowa w art. 18 ustawy, lub w celu umorzenia,3) nabycie papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 1,
4) nabycie papierów wartościowych emitowanych przez jednostki samorzą
du terytorialnego,5) nabycie listów zastawnych emitowanych przez inne banki hipoteczne.";
13) w art. 17:
a) w ust. 1 po wyrazach "jego funduszy własnych" dodaje się przecinek i wyrazy "z zastrzeżeniem ust. 2 ",
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Na potrzeby ustalenia limitu, o którym mowa w ust. 1, do funduszy własnych dolicza się kwotę rezerwy na ryzyko ogólne, o której mowa w art. 130 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. Nr 140, poz. 939,
z 1998 r. Nr 160, poz. 1063 i Nr 162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 40, poz. 399, z 2000 r. Nr 93, poz. 1027, Nr 94, poz. 1037, Nr 114, poz. 1191, Nr 116, poz. 1216, Nr 119, poz. 1252 i Nr 122, poz. 1316, z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 100, poz. 1084, Nr 111, poz. 1195 i Nr 130, poz. 1450 i 1452 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253).",c) skreśla się ust. 3;
14) w art. 18:
a) w ust. 2 wyrazy "sumy zobowiązań banku" zastępuje się wyrazem "kosztów",
b) dodaje się ust. 4 w brzmieniu:
"4. Przy określaniu kwot, o których mowa w ust. 1-3, uwzględnia się wa
15) w art. 20 dodaje się ust. 4 i 5 w brzmieniu:
"4. Bank hipoteczny przed zabezpieczeniem hipo
teką wierzytelności z tytułu udzielonego kredytu może oddać do dyspozycji kredytobiorcy określoną w umowie kredytowej kwotę środków pieniężnych, jeżeli do sądu został złożony wniosek o wpis hipoteki zabezpieczającej tę wierzytelność i ustanowione zostało, do czasu powstania hipoteki, dodatkowe zabezpieczenie udzielonego kredytu, w szczególności:a) gwarancja lub poręczenie podmiotów, o których mowa w art. 3 ust. 2 pkt 1,
b) gwarancja lub poręczenie banków spełniających warunek, o którym m
c) ubezpieczenie kredytu.
5. Bank hipoteczny może również oddać do dyspozycji kredytobiorcy określoną w umowie kredytowej kwotę środków pieniężnych przed zabezpieczeniem hipoteką wierzytelności z tytułu udzielonego kredytu, pod warunkiem ust
anowienia zabezpieczenia, o którym mowa w ust. 4, jeżeli w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, na której realizowane jest przedsięwzięcie budowlane, ujawnione zostało roszczenie banku hipotecznego o ustanowienie na jego rzecz hipoteki, dla zabezpieczenia spłaty kredytu, na nieruchomości lokalowej jednocześnie z wyodrębnieniem lokalu. Wykreślenie roszczenia z księgi wieczystej wymaga zgody banku hipotecznego, na rzecz którego ma być ustanowiona hipoteka.";16) art. 22 otrzymuje brzmienie:
"Art. 22
2. Bankowo-hipoteczną wartość nieruchomości ustala bank hipotec
zny na podstawie ekspertyzy.3. Ekspertyzę bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości, o której mowa w ust. 2, wykonują zgodnie z przepisami ustawy oraz reg
ulaminem banku hipotecznego:1) bank hipoteczny albo
2) inne podmioty, na zlecenie banku hipotecznego, po uzgodnie
4. Ekspertyza, o której mowa w ust. 2, sporządzana jest na piśmie i opatrzona podpisem osoby ją sporządzającej. Ekspertyza ta powi
nna umożliwiać należytą kontrolę, przez Komisję Nadzoru Bankowego i powiernika, podejmowanego przez bank hipoteczny ryzyka związanego z nieruchomością jako przedmiotem zabezpieczenia kredytów udzielanych przez bank hipoteczny.5.
Szczegółowe zasady ustalania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości określa regulamin wydawany przez bank hipoteczny. Regulamin, a także każda jego zmiana, wymagają zatwierdzenia przez Komisję Nadzoru Bankowego." ;17) w art. 24:
a) w ust. 1 wyrazy "or
b) skreśla się ust. 5;
18) art. 25 otrzymuje brzmienie:
"Art. 25. Bank hipoteczny prowadzi rachunek zabezpieczenia listów zastawn
19) w art. 26 w zdaniu wstępnym wyrazy "do dnia 31 marca każdego roku kalend
arzowego" zastępuje się wyrazami "przed upływem trzech miesięcy od zakończenia roku obrotowego";20) w art. 27 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Powiernika i jego zastępcę powołuje na okres 6 lat, na wniosek rady nadzo
rczej banku hipotecznego, Komisja Nadzoru Bankowego. Ta sama osoba może być ponownie powołana na powiernika lub jego zastępcę tylko raz .";21) w art. 30:
a) w pkt 1 skreśla się wyrazy "w każdym czasie",
b) w pkt 2 wyraz "określona" zastępuje się wyrazem "ustalona",
c) pkt 3 otrzymuje brzmienie:
"3) bank hipoteczny przestrzega limitów określonych w art. 18; w przypadku stwierdzenia nieprzestrzegania przez bank tych limitów, powiernik niezwłocznie zawiadamia o tym Komisję Nadzoru Bankow
ego,";22) w art. 31 w ust. 2 zdanie drugie otrzymuje brzmienie: "Komisja Nadzoru Bankowego przechowuje odpisy co najmniej przez 10 lat.";
23) w art. 32 po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu:
"1a. Powiernikowi i jego zastępcy, w związku z wykonywaniem ich zadań, bank hipoteczny, w zakresie określonym w ust. 1, udziela informacji stanowią
1b. Powiernik i jeg
o zastępca są obowiązani do nieujawniania informacji, które uzyskali w czasie pełnienia przez nich funkcji.";24) art. 33 otrzymuje brzmienie:
"Art. 33. 1. Powiernik i jego zastępca otrzymują wynagrodzenie, którego w
ysokość ustala Komisja Nadzoru Bankowego w akcie powołania. Koszty związane z wykonywaniem funkcji powiernika i jego zastępcy, w tym wynagrodzenie, stanowią koszt działalności banku.2. Bank hipoteczny zapewnia powiernikowi i jego zastępcy warunki pr
acy odpowiednie do wykonywanych przez nich zadań.3. Powiernikowi i jego zastępcy przysługuje prawo do urlopu wyp
oczynkowego na zasadach określonych w Kodeksie pracy, w terminie uzgodnionym z bankiem hipotecznym.4. Okres pełnienia funkcji powiernika i jego zastępcy zalicza się do okresów pracy oraz innych okresów, od których zależy nabycie uprawnień pracowniczych. Do osób pełniących funkcję powiernika i jego zastępcy mają zastosowanie przepisy o ubezpieczeniu sp
ołecznym i zdrowotnym, o ile osoby te nie są objęte tymi ubezpieczeniami z innych tytułów.";25) w art. 34:
a) skreśla się ust. 2,
b) ust. 3 otrzymuje brzmienie:
"3. Sprawdzanie prawidłowości dokonywanych przez bank hipoteczny wpisów do rejestru zabezpieczenia listów zastawnych, w tym również zgodność ustalania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości z zasadami, o których mowa w regulaminie wydanym na podstawie art. 22 ust. 2, Komisja Nadzoru Bankowego może zlecić niezależnemu bi
egłemu na koszt kontrolowanego banku.";26) w art. 35 ust. 1 otrzymuje brzmienie:
"1. W razie ogłoszenia upadłości banku hipotecznego, wierzytelności, prawa i środki, o których mowa w art. 18 ust. 3 i 4, wpisane do rejestru zabezpiecz
enia listów zastawnych, tworzą odrębną masę, która służy przede wszystkim zaspokojeniu roszczeń wierzycieli z listów zastawnych; po zaspokojeniu roszczeń wierzycieli z listów zastawnych nadwyżkę środków z odrębnej masy zalicza się do masy upadłości banku.".Art. 2.
W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296, z 1965 r. Nr 15, poz. 113, z 1974 r. Nr 27, poz.
157 i Nr 39, poz. 231, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 11, poz. 82 i Nr 30, poz. 210, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1984 r. Nr 45, poz. 241 i 242, z 1985 r. Nr 20, poz. 86, z 1987 r. Nr 21, poz. 123, z 1988 r. Nr 41, poz. 324, z 1989 r. Nr 4, poz. 21 i Nr 33, poz. 175, z 1990 r. Nr 14, poz. 88, Nr 34, poz. 198, Nr 53, poz. 306, Nr 55, poz. 318 i Nr 79, poz. 464, z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 22, poz. 92 i Nr 115, poz. 496, z 1993 r. Nr 12, poz. 53, z 1994 r. Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 83, poz. 417, z 1996 r. Nr 24, poz. 110, Nr 43, poz. 189, Nr 73, poz. 350 i Nr 149, poz. 703, z 1997 r. Nr 43, poz. 270, Nr 54, poz. 348, Nr 75, poz. 471, Nr 102, poz. 643, Nr 117, poz. 752, Nr 121, poz. 769 i 770, Nr 133, poz. 882, Nr 139, poz. 934, Nr 140, poz. 940 i Nr 141, poz. 944, z 1998 r. Nr 106, poz. 668 i Nr 117, poz. 757, z 1999 r. Nr 52, poz. 532, z 2000 r. Nr 22, poz. 269 i 271, Nr 48, poz. 552 i 554, Nr 55, poz. 665, Nr 73, poz. 852, Nr 94, poz. 1037, Nr 114, poz. 1191 i 1193 i Nr 122, poz. 1314, 1319 i 1322, z 2001 r. Nr 4, poz. 27, Nr 49, poz. 508, Nr 63, poz. 635, Nr 98, poz. 1069, 1070 i 1071, Nr 123, poz. 1353, Nr 125, poz. 1368 i Nr 138, poz. 1546 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253 i Nr 26, poz. 265) wprowadza się następujące zmiany:1) w art. 1025 w § 1 pkt 4 otrzymuje brzmienie:
"4) należności wynikające z wierzytelności zabezpieczonych hipoteką mo
rską,";2) w art. 1026 w § 1 po wyr
azach "do kategorii" skreśla się wyraz "czwartej".Art. 3.
W ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2000 r. Nr 46 poz. 543 oraz z 2001 r. Nr 129, poz. 1447 i Nr 154, poz. 1800) w art. 150:
1) w ust. 1 skreśla się pkt 4;
2) skreśla się ust. 6.
Art. 4.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz.U. Nr 140, poz. 938, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063, z 2000 r. Nr 53, poz. 648, Nr 62, poz. 718 i Nr 119, poz. 1252 oraz z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 110, poz. 1189 i Nr 154, poz. 1784 i 1800) w art. 38 w ust. 2 po wyrazach "ze sprzedaży papierów wartościowych" dodaje się wyrazy " , z wyjątkiem papierów wartościowych zabezpieczonych hipotecznie o okresie wykupu powyżej pięciu lat oraz listów zastawnych o okresie wykupu powyżej pięciu lat,".
Art. 5.
W ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. Nr 140, poz. 939, z 1998 r. Nr 160, poz. 1063 i Nr 162, poz. 1118, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 40, poz. 399, z 2000 r. Nr 93, poz. 1027, Nr 94, poz. 1037, Nr 114, poz. 1191, Nr 116, poz. 1216, Nr 119, poz. 1252 i Nr 122, poz. 1316, z 2001 r. Nr 8, poz. 64, Nr 100, poz. 1084, Nr 111, poz. 1195 i Nr 130, poz. 1450 i 1452 oraz z 2002 r. Nr 25, poz. 253) w art.105 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
"2. Zakres oraz zasady udzielania informacji przez banki organom podatkowym, Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej, organom kontroli skarbowej oraz powiernikowi i jego zastępcy w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o listach zastawnych i bankach hipotecznych (Dz.U. Nr 140, poz. 940, z 1998 r. Nr 107, poz. 669, z 2000 r. Nr 6, poz. 70, Nr 60, poz. 702, z 2001 r. Nr 15, poz. 148 i Nr 39, poz. 459 oraz z 2002 r. Nr ..., poz. ...), regulują odrębne ustawy.".
Art. 6.
W stosunku do osób, które zostały powołane na powiernika lub jego zastępcę na po
dstawie przepisów ustawy, o której mowa w art. 1, uznaje się, że okres sześcioletni pełnienia przez te osoby funkcji powiernika lub jego zastępcy, rozpoczyna się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.Art. 7.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.
MARSZAŁEK SEJMU
/ -/ wz. Janusz Wojciechowski
Wicemarszałek Sejmu