Druk nr 109
9 maja 2002 r.
SENAT
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
V KADENCJA
MARSZAŁEK SEJMU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Pan
Longin PASTUSIAK
MARSZAŁEK SENATU
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Zgodnie z art. 121 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mam zaszczyt
przekazać Panu Marszałkowi do rozpatrzenia przez Senat uchwaloną przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej na 21. posiedzeniu w dniu 8 maja 2002 r. ustawę o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu.Z poważaniem
(-) Marek Borowski
USTAWA
z dnia 8 maja 2002 r.
o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu
Rozdział 1
Postanowienia ogólne
Art. 1.
Tworzy się Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, zwaną dalej "ABW", właściwą w sprawach ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucy
jnego.Art. 2.
Tworzy się Agencję Wywiadu, zwaną dalej "AW", właściwą w sprawach ochrony be
zpieczeństwa zewnętrznego państwa.Art. 3.
1. Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, zwany dalej "Szefem ABW", i Szef Agencji Wywiadu, zwany dalej "Szefem AW", są centralnymi organami admin
istracji rządowej, działającymi odpowiednio przy pomocy ABW i AW, będącymi urzędami administracji rządowej.2. Szef ABW i Szef AW podlegają bezp
ośrednio Prezesowi Rady Ministrów.3. Działalność Szefa ABW, Szefa AW oraz Szefa Wojskowych Służb Informacyjnych podlega kontroli Sejmu.
Art. 4.
1. Nazwy: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencja Wywiadu oraz ich skr
óty: "ABW" i "AW" przysługują wyłącznie Agencjom, o których mowa w art. 1 i 2.2. Ilekroć w ustawie jest mowa o "Agencjach", należy przez to rozumieć łącznie ABW i AW.
Art. 5.
1. Do zadań ABW należy:
1) rozpoznawanie, zapobieganie i zwalczanie zagrożeń godzących w bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz jego porządek konstytucyjny, a w szczególności w suwerenność i międzynarodową pozycję, niepodległość i nienaruszalność jego terytorium, a także
2) rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw:
a) szpiegostwa, terroryzmu, naruszenia tajemnicy państwowej i innych prz
b) godzących w podstawy ekonomiczne państwa,
c) korupcji osób pełniących funkcje publiczne, o których mowa w art. 1 i 2
ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz.U. Nr 88, poz. 554 i Nr 106, poz. 679, z 1998 r. Nr 162, poz. 1126, z 1999 r. Nr 49, poz. 483 oraz z 2000 r. Nr 26, poz. 306), jeśli może to godzić w bezpieczeństwo państwa,d) w zakresie produkcji i obrotu towarami, technologia
mi i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa,e) nielegalnego wytwarzania, posiadania i obrotu bronią, amunicją i materi
ałami wybuchowymi, bronią masowej zagłady oraz środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi, w obrocie międzynarodowym- oraz ściganie ich sprawców,
3) realizowanie, w granicach swojej właściwości, zadań służby ochrony państwa
oraz wykonywanie funkcji krajowej władzy bezpieczeństwa w zakresie ochrony informacji niejawnych w stosunkach międzynarodowych,4) uz
yskiwanie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego,5) podejmowanie innych działań określonych w odrębnych ust
awach i umowach międzynarodowych.2. Działalność ABW poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej może być prowadzona w związku z jej działalnością na terytorium państwa wyłącznie w zakresie realizacji zadań określonych w ust. 1 pkt 2.
Art. 6.
1. Do zadań AW należy:
1) uzyskiwanie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i międzynar
2) rozpoz
nawanie i przeciwdziałanie zagrożeniom zewnętrznym godzącym w bezpieczeństwo, obronność, niepodległość i nienaruszalność terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,3) ochrona zagranicznych przedstawicielstw Rzeczypospolitej Polskiej i ich pracowników przed dzia
łaniami obcych służb specjalnych i innymi działaniami mogącymi przynieść szkodę interesom Rzeczypospolitej Polskiej,4) zapewnienie ochrony kryptograficznej łączności z polskimi placówkami dypl
omatycznymi i konsularnymi oraz poczty kurierskiej,5) rozpozna
wanie międzynarodowego terroryzmu, ekstremizmu oraz międzynarodowych grup przestępczości zorganizowanej,6) rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią, amunicją i materiałami wyb
uchowymi, środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi oraz towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią masowej zagłady i zagrożeń związanych z rozprzestrzenianiem tej broni oraz środków jej przenoszenia,7) rozpoznawanie i an
alizowanie zagrożeń występujących w rejonach napięć, konfliktów i kryzysów międzynarodowych, mających wpływ na bezpieczeństwo państwa oraz podejmowanie działań mających na celu eliminowanie tych zagrożeń,8) prowadzenie wywiadu elektronicznego,
9) podejmow
anie innych działań określonych w odrębnych ustawach i umowach międzynarodowych.2. Zadania, o których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 3, są realizowane poza gran
icami Rzeczypospolitej Polskiej.3. Działalność AW na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może być prowadzona wyłącznie w związku z jej działalnością poza granicami państwa, a realizacja czy
nności operacyjno-rozpoznawczych, o których mowa w art. 27, 29 i 30, jest dopuszczalna wyłącznie za pośrednictwem Szefa ABW.Art. 7.
1. Prezes Rady Ministrów określa kierunki działania Agencji w drodze wytycznych.
2. Szefowie Agencji, najpóźniej na 3 miesiące przed końcem roku kalendarzowego, przedstawiają Prezesowi Rady Ministrów, każdy w zakresie swojej właściwości, roczne plany działania na rok następny
.3. Szefowie Agencji, każdy w zakresie swojej właściwości, przedstawiają corocznie do dnia 31 stycznia
Prezesowi Rady Ministrów sprawozdania z działalności Agencji za poprzedni rok kalendarzowy.Art. 8.
1. Szefowie Agencji, każdy w zakresie swojej właściwości, w celu realizacji zadań
Agencji mogą podejmować współdziałanie z właściwymi organami i służbami innych państw.2. Podjęcie współpracy, o której mowa w ust. 1, może nastąpić po uzyskaniu zgody Prezesa Rady Ministrów.
Art. 9.
1. Działalność ABW i AW, z zastrzeżeniem ust. 2, jest finansowana z budżetu pań
stwa.2. W ABW i AW mogą być gromadzone, na wyodrębnionym rachunku bankowym środki specjalne, których wpływy pochodzą z zadań i przedsięwzięć realizowanych we współpracy ze służbami specjalnymi innych państw.
3. Koszty realizacji zadań Agencji, w zakresie których - ze względu na wyłączenie ich jawności - nie mogą być stosowane przepisy o finansach publicznych, rachunkow
ości i zamówieniach publicznych, są finansowane z utworzonego na ten cel funduszu operacyjnego.4. Szefowie Agencji, każdy w zakresie swojej właściwości, określają, w drodze zarządzenia, stanowiące tajemnicę państwową, szczegółowe zasady tworzenia i gospod
arowania funduszem operacyjnym, o którym mowa w ust. 3.5. Prezes Rady Ministrów okr
eśli, w drodze zarządzenia, szczególne zasady tworzenia i wydatkowania środków specjalnych, o których mowa w ust. 2, określając zasady planowania tych środków, źródła dochodów i sposób rozliczania z budżetem państwa, z uwzględnieniem przepisów o ochronie informacji niejawnych.Art. 10.
Organy administracji rządowej, organy samorządu terytorialnego, instytucje państwowe oraz przedsiębiorcy prowadzący działalność w zakresie użyteczności publicznej są ob
owiązani, w zakresie swojego działania, do współdziałania z Agencjami, a w szczególności udzielania pomocy w realizacji zadań Agencji.
Rozdział 2
Kolegium do Spraw Służb Specjalnych
Art. 11.
Przy Radzie Ministrów działa Kolegium do Spraw Służb Specjalnych, zwane dalej "Kolegium", jako organ opiniodawczo-doradczy w sprawach programowania, nadzorowania i koordynowania działalności ABW, AW i Wojskowych Służb Informacyjnych, zwanych dalej "służbami specjalnymi", oraz podejmowanych dla ochrony bezpieczeństwa państwa działań Policji, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej, Służby Więziennej, Biura Ochrony Rządu, Inspekcji Celnej, organów celnych, urzędów skarbowych, izb skarbowych, organów kontroli skarbowej, organów informacji finansowej oraz służb rozpoznania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 12.
1. Do zadań Kolegium należy formułowanie ocen lub wyrażanie opinii w spr
awach:1) powoływania i odwoływania Szefa ABW, Szefa AW oraz Szefa Wojskowych Służb I
nformacyjnych,2) kierunków i planów działania służb specjalnych,
3) szczegółowych projektów budżetów służb specjalnych, przed rozpatrzeniem ich przez Radę Ministrów,
4) projektów aktów normatywnych i innych dokumentów rządowych dotyczących działa
lności służb specjalnych,5) wykonywania przez służby specjalne powierzonych im zadań zgodnie z kieru
nkami i planami działania tych służb,6) rocznych sprawozdań przedstawianych przez Szefów z działalności podległych im służb specjalnych,
7) koordynowania działalności ABW, AW i Wojskowych Służb Informacyjnych, a także działalności służb specjalnych z Policją, Strażą Graniczną, Żandarmerią Wojskową, Biurem Ochrony Rządu, Inspekcją Celną, organami celnymi, urzę
dami skarbowymi, izbami skarbowymi, organami kontroli skarbowej, organami informacji finansowej i służbami rozpoznania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej oraz ich współdziałania w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa państwa,8) współdziałania podmiotów, o których mowa w art. 10, ze służbami specja
lnymi,9) współdziałania służb specjalnych z właściwymi organami i służbami innych państw,
10) organizacji wym
iany informacji istotnych dla bezpieczeństwa i międzynarodowej pozycji Rzeczypospolitej Polskiej pomiędzy organami administracji rządowej,11) ochrony informacji niejawnych dotyczących:
a) zagrożeń o zasięgu ogólnokrajowym w zakresie ochrony informacji ni
b) sposobów postępowania w sytuacji zagrożenia o zasięgu ogólnokrajowym, powstałej wskutek ujawnienia informacji niejawnych stanowiących tajemn
icę państwową oraz dokonywanie oceny skutków ujawnienia takich informacji,c) projektów aktów normatywnych i innych dokumentów rządowych dotyczą
cych ochrony informacji niejawnych,d) innych spraw zlecanych przez Radę Ministrów lub Prezesa Rady Ministrów oraz wnoszonych przez ministrów w zakresie realizacji zadań związanych z ochroną i
nformacji niejawnych.2. W skład Kolegium wchodzą:
1) przewodniczący - Prezes Rady Ministrów,
2) sekretarz Kolegium,
3) członkowie:
a)
minister właściwy do spraw wewnętrznych,b) minister właściwy do spraw zagranicznych,
c) Minister Obrony Narodowej,
d) minister właściwy do spraw finansów publicznych,
e) Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego.
3. W posiedzeniach Kolegium uczestniczą także:
1) Szef ABW,
2) Szef AW,
3) Szef Wojskowych Służb Informacyjnych,
4) Przewodniczący Sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych.
4. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej może delegować swojego przedstawiciela do
udziału w posiedzeniach Kolegium, spełniającego wymagania określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych w zakresie dostępu do informacji stanowiących tajemnicę państwową, oznaczonych klauzulą "ściśle tajne".5. Przewodniczący Kolegium może zapraszać do udziału w posiedzeniach Kolegium przewodniczących właściwych komisji sejmowych, przedstawicieli organów pań
stwowych oraz inne osoby, których uczestnictwo jest niezbędne ze względu na tematykę obrad.6. Sekretarza Kolegium powołuje, spośród osób spełniających wymagania określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych w zakresie dostępu do informacji st
anowiących tajemnicę państwową, oznaczonych klauzulą "ściśle tajne", i odwołuje Prezes Rady Ministrów.7. Sekretarz Kolegium organizuje pracę Kolegium i w tym zakresie może występować do organów administracji rządowej o przedstawienie informacji niezbędnych w sprawach rozpatr
ywanych przez Kolegium.8. Obsługę Kolegium zapewnia Kancelaria Prezesa Rady Ministrów.
9. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy tryb i zasady funkcjonowania Kolegium,
2) zakres czynności sekretarza Kolegium
- w sposób zapewniający sprawną pracę Kol
Art. 13.
Prezes Rady Ministrów w celu zapewnienia wymaganego współdziałania służb specja
lnych może, po zasięgnięciu opinii Kolegium, udzielać w tym zakresie wiążących wytycznych ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych - w odniesieniu do działalności Policji, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Ministrowi Sprawiedliwości - w odniesieniu do działalności Służby Więziennej, Ministrowi Obrony Narodowej - w odniesieniu do działalności Wojskowych Służb Informacyjnych i Żandarmerii Wojskowej oraz Szefom Agencji - w odniesieniu do działalności tych Agencji.Rozdział 3
Organizacja Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu
Art. 14.
1. Szefów ABW i AW, w randze sekretarzy stanu, powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów, po zasięgnięciu opinii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Kolegium oraz Sejmowej Komisji do Spraw Służb Specjalnych.
2. Prezes Rady Ministrów, na wniosek Szefa właściwej Agencji, powołuje i odwołuje z
astępców Szefa ABW i Szefa AW.Art. 15.
Szefem ABW i Szefem AW może zostać osoba, która:
1) posiada wyłącznie obywatelstwo polskie,
2) korzysta z pełni praw publicznych,
3) wykazuje nieskazitelną postawę moralną, obywatelską i patriotyczną,
4) daje rękojmię należytego wykonywania zadań,
5) spełnia wymagania określone w przepisach o ochronie informacji niejawnych w zakresie dostępu do informacji stanowiących tajemnicę państwową, oznacz
6) nie pełniła służby zawodowej, nie pracowała i nie była współpracownikiem o
rganów bezpieczeństwa państwa, wymienionych w art. 5 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (Dz.U. Nr 155, poz. 1016, z 1999 r. Nr 38, poz. 360 i z 2000 r. Nr 48, poz. 553), ani też nie była sędzią, który orzekając uchybił godności urzędu, sprzeniewierzając się niezawisłości sędziowskiej.Art. 16.
Odwołanie Szefa Agencji z zajmowanego stanowiska może nastąpić w przypadku:
1) rezygnacji z zajmowanego stanowiska,
2) zrzeczenia się obywatelstwa polskiego lub na
bycia obywatelstwa innego państwa,3) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za popełnione przestępstwo lub prz
estępstwo skarbowe,4) utraty predyspozycji niezbędnych do zajmowania stanowiska,
5) niewykonywania obowiązków z powodu choroby trwającej nieprzerwanie ponad 3 miesiące.
Art. 17.
W przypadku zwolnienia stanowiska Szefa Agencji lub czasowej niemożności spraw
owania przez niego funkcji, Prezes Rady Ministrów może powierzyć pełnienie obowiązków Szefa, na czas nie dłuższy niż 3 miesiące, jego zastępcy lub innej osobie.Art. 18.
1.
2. Jeśli uzyskane informacje dotyczą spraw objętych zakresem działania właściwego ministra, Szef Agencji przekazuje je temu ministrowi, chyba że Prezes Rady Min
istrów zdecyduje inaczej.Art. 19.
1. Szefowie kierują Agencjami bezpośrednio lub przez swoich zastępców.
2. Szefowie Agencji mogą upoważnić podległych funkcjonariuszy do załatwiania spraw w ich imieniu w określonym zakresie, z wyjątkiem spraw, o których mowa w art. 27 i 29-31.
3. Szefowie Agencji, każdy w zakresie swojej właściwości, w drodze zarządzeń, okr
eślają sposoby, metody i formy wykonywania zadań w Agencji w zakresie nieobjętym innymi przepisami.Art. 20.
1. Prezes Rady Ministrów nadaje, w drodze zarządzeń, każdej z Agencji statut, który określa jej organizację wewnętrzną.
2. Szefowie Agencji, w drodze zarządzeń, każdy w zakresie swojej właściwości, nadają regulaminy organizacyjne jednostkom organizacyjnym każdej z Agencji, w których określają jej strukturę wewnętrzną i szczegółowe zadania.
3. Szefowie Agencji,
w drodze zarządzeń, każdy w zakresie swojej właściwości, tworzą, przekształcają i likwidują ośrodki szkolenia Agencji, określając ich strukturę, zadania oraz zasady funkcjonowania w zakresie nieobjętym innymi przepisami.4. Szefowie Agencji, każdy w zakresie swojej właściwości, mogą tworzyć zespoły o charakterze stałym lub doraźnym, określając ich nazwę, skład osobowy oraz szcz
egółowy zakres i tryb działania.Rozdział 4
Uprawnienia funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego
oraz Agencji W
Art. 21.
1. W granicach zadań, o których mowa w art. 5 ust. 1, funkcjonariusze ABW wykon
ują:1) czynności operacyjno-rozpoznawcze i dochodzeniowo-śledcze w celu rozp
2) czynności
operacyjno-rozpoznawcze i analityczno-informacyjne w celu uzyskiwania i przetwarzania informacji istotnych dla ochrony bezpieczeństwa państwa i jego porządku konstytucyjnego.2. ABW wykonuje również czynności na polecenie sądu lub prokuratora w zakresie
określonym w Kodeksie postępowania karnego oraz Kodeksie karnym wykonawczym.3. Funkcjonariusze ABW wykonują czynności tylko w zakresie właściwości tej
Agencji i w tym zakresie przysługują im uprawnienia procesowe policjantów, wynikające z przepisów Kodeksu postępowania karnego.Art. 22.
W granicach zadań, o których mowa w art. 6 ust. 1, funkcjonariusze AW wykonują czy
nności operacyjno-rozpoznawcze i analityczno-informacyjne.
Art. 23.
1. Funkcjonariusze ABW, wykonując czynności, o których mowa w art. 21, mają pr
awo:1) wydawania poleceń określonego zachowania się,
2) legitymowania osób w celu ustalenia ich tożsamości,
3) zatrzymywania osób w trybie i w przypadkach określonych w przepisach K
odeksu postępowania karnego,4) przeszukania osób i pomieszczeń w trybie i w przypadkach określonych w przepisach Kodeksu postępowania karnego,
5) dokonywania kontroli osobistej lub przeglądania zawartości bagaży, a także sprawdzania ładunku w środkach transportu lądowego, powietrznego i wodnego w razie istnienia uzasadnionego podejrzenia popełnienia czynu zabronionego pod groźbą k
ary,6) obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń i dźwięku towarzyszącego tym zdarzeniom w miejscach public
znych,7) żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorców prowadzących dzi
ałalność w zakresie użyteczności publicznej; wymienione instytucje, organy i przedsiębiorcy są obowiązani, w zakresie swojego działania, do udzielania nieodpłatnie tej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa,8) zwracania się o niezbędną pomoc do innych, niż wymienione w pkt 7, przedsiębiorców, jednostek organizacyjnych i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej p
omocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa.2. Osobie zatrzymanej, przeszukanej lub której przeszukano pomieszczenie na podsta
wie ust. 1 pkt 3 i 4, przysługują uprawnienia przewidziane w Kodeksie postępowania karnego.3. Zatrzymanie osoby może być zastosowane tylko wówczas, gdy inne środki okazały się be
zcelowe lub nieskuteczne.4. Osobę zatrzymaną należy niezwłocznie poddać, w razie uzasadnionej potrzeby, b
adaniu lekarskiemu lub udzielić jej pierwszej pomocy medycznej.5. Czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1-5, powinny być wykonywane w sposób możliwie najmniej naruszający dobra osobiste osoby, wobec której zostały podjęte.
6. Na sposób przeprowadzenia czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 2-5, przysługuje z
ażalenie odpowiednio do sądu albo prokuratora.7. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób przeprow
adzania i dokumentowania czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 2-5, uwzględniając dostosowany do sytuacji sposób przeprowadzania przez funkcjonariuszy ABW czynności podejmowanych w ramach ustawowych uprawnień oraz obowiązki funkcjonariuszy podczas realizacji tych czynności.Art. 24.
1. Funkcjonariusze AW, wykonując czynności, o których mowa w art. 22, mają prawo:
1) żądania niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz przedsiębiorców prowadzących dzi
ałalność w zakresie użyteczności publicznej; wymienione instytucje, organy i przedsiębiorcy są obowiązani, w zakresie swojego działania, do udzielania nieodpłatnie tej pomocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa,2) zwracania się o niezbędną pomoc do innych, niż wymienione w pkt 1, przedsiębiorców, jednostek organizacyjnych i organizacji społecznych, jak również zwracania się w nagłych wypadkach do każdej osoby o udzielenie doraźnej p
omocy, w ramach obowiązujących przepisów prawa.2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób przeprowadzania czynności, o których mowa w ust. 1 oraz w art. 23 ust. 1 pkt 7 i 8, uwzględniając obowiązki funkcjonariusza AW występującego z żądaniem udzielenia pomocy lub zwracającego się o tę pomoc.
Art. 25.
1. W razie niepodporządkowania się wydanym na podstawie prawa poleceniom, fun
kcjonariusze ABW mogą stosować fizyczne, techniczne i chemiczne środki przymusu bezpośredniego, służące do obezwładniania lub konwojowania osób oraz do zatrzymywania pojazdów.2. W przypadkach określonych w ust. 1 mogą być stosowane jedynie środki przymusu bezpośredniego odpowiadające potrzebom wynikającym z zaistniałej sytuacji i ni
ezbędne do osiągnięcia podporządkowania się wydanym poleceniom.3. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje środków przymusu be
zpośredniego, o których mowa w ust. 1, oraz przypadki i sposób ich użycia, a także sposób dokumentowania przypadków ich zastosowania, uwzględniając ochronę interesów osób, wobec których środki te zostały zastosowane.Art. 26.
1. Jeżeli środki przymusu bezpośredniego wymienione w art. 25 ust. 1 okazały się ni
ewystarczające lub ich użycie ze względu na okoliczności danego zdarzenia nie jest możliwe, funkcjonariusz ABW ma prawo użycia broni palnej wyłącznie:1) w celu odparcia bezpośredniego i bezprawnego zamachu na życie, zdrowie lub wolność funkcjonariusza lub innej osoby albo w celu przeciwdziałania czynn
ościom zmierzającym bezpośrednio do takiego zamachu,2) przeciwko osobie niepodporządkowującej się wezwaniu do natychmiastowego porzucenia broni lub innego niebezpiecznego narzędzia, którego użycie zagrozić może życiu, zdrowiu lub wolności funkcjonariusza albo innej osoby,
3) przeciwko osobie, która usiłuje bezprawnie, przemocą odebrać broń palną fun
kcjonariuszowi lub innej osobie uprawnionej do jej posiadania,4) w celu odparcia niebezpiecznego, bezpośredniego, gwałtownego zamac
hu na obiekty lub urządzenia ważne dla bezpieczeństwa lub obronności państwa,5) w celu odparcia zamachu na mienie, stwarzającego jednocześnie bezpośrednie zagroż
enie dla życia, zdrowia lub wolności człowieka,6) w bezpośrednim pościgu za osobą, wobec której użycie broni było dopuszczalne w przypadkach określonych w pkt 1-5,
7) w celu ujęcia osoby, o której mowa w pkt 6, jeśli schroniła się ona w miejscu trudno dostępnym, a z okoliczności zdarzenia wynika, że może użyć broni pa
lnej lub innego niebezpiecznego narzędzia, którego użycie może zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka,8) w celu odparcia gwałtownego, bezpośredniego i bezprawnego zamachu na ko
nwój ochraniający osoby, dokumenty zawierające wiadomości stanowiące tajemnicę państwową, pieniądze albo inne przedmioty wartościowe,9) w celu ujęcia lub udaremnienia ucieczki osoby zatrzymanej lub tymczasowo
aresztowanej w związku z podejrzeniem popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2.2. Prawo użycia broni palnej w okolicznościach wymienionych w ust. 1 pkt 1-4, w związku z wykonywaniem zadań określonych w art. 6 ust. 1, przysługuje również funkcjonariuszom AW.
3. Użycie broni palnej powinno następować w sposób wyrządzający możliwie na
jmniejszą szkodę osobie, przeciwko której użyto broni, i nie może zmierzać do pozbawienia jej życia, a także narażać na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia innych osób.4. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, dostosowane do sytuacji, warunki i sposób postępowania przy użyciu broni palnej, uwzględniając ograniczenia w z
akresie użycia broni palnej, a także sposób dokumentowania przypadków użycia broni palnej.Art. 27.
1. Przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych, podejmowanych przez ABW w celu realizacji zadań określonych w art. 5 ust. 1 pkt 2, gdy inne środki ok
azały się bezskuteczne albo zachodzi wysokie prawdopodobieństwo, że będą nieskuteczne lub nieprzydatne, sąd, na pisemny wniosek Szefa ABW, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, może, w drodze postanowienia, zarządzić kontrolę operacyjną.2. Postanowienie, o którym mowa w ust. 1, wydaje Sąd Okręgowy w Warszawie.
3. W przypadkach niecierpiących zwłoki, jeżeli mogłoby to spowodować utratę info
rmacji lub zatarcie albo zniszczenie dowodów przestępstwa, Szef ABW może zarządzić, po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, kontrolę operacyjną, zwracając się jednocześnie do sądu, o którym mowa w ust. 2, z wnioskiem o wydanie postanowienia w tej sprawie. W razie nieudzielenia przez sąd zgody w terminie 5 dni od dnia zarządzenia kontroli operacyjnej Szef ABW wstrzymuje kontrolę operacyjną oraz poleca protokolarne, komisyjne zniszczenie materiałów zgromadzonych podczas jej stosowania.4. Sąd, o którym mowa w ust. 2, może zezwolić, na pisemny wniosek Szefa ABW, zł
ożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, na odstąpienie od zniszczenia materiałów, o których mowa w ust. 3, jeżeli stanowią one dowód lub wskazują na zamiar popełnienia przestępstwa, dla którego wykrycia na podstawie przepisów ustawowych może być prowadzona kontrola operacyjna lub czynności operacyjno-rozpoznawcze.5. W przypadku potrzeby zarządzenia kontroli operacyjnej wobec osoby podejrzanej lub oskarżonego, we wniosku Szefa ABW, o którym mowa w ust. 1, zamieszcza się informację o toczącym się wobec tej osoby postępowaniu.
6. Kontrola operacyjna prowadzona jest niejawnie i polega na:
1) kontrolowaniu treści korespondencji,
2) kontrolowaniu zawartości przesyłek,
3) stosowaniu środków technicznych umożliwiających uzyskiwanie w spos
ób niejawny informacji i dowodów oraz ich utrwalanie, a w szczególności treści rozmów telefonicznych i innych informacji przekazywanych za pomocą sieci telekomunikacyjnych.7. Wniosek Szefa ABW, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać w szczególn
ości:1)
numer sprawy i jej kryptonim, jeżeli został jej nadany,2) opis przestępstwa z podaniem, w miarę możliwości, jego kwalifikacji pra
wnej,3) okoliczności uzasadniające potrzebę zastosowania kontroli operacyjnej, w tym stwierdzonej albo prawdopodobnej bezskuteczności lub nieprzydatności innych środków,
4) dane podmiotu, wobec którego stosowana będzie kontrola operacyjna, ze wsk
azaniem miejsca lub sposobu jej stosowania,5) cel, czas i rodzaj prowadzonej kontroli operacyjnej.
8. Kontrolę operacyjną zarządza się na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Sąd, o którym mowa w ust. 2, może, na pisemny wniosek Szefa ABW, złożony po uzyskaniu p
isemnej zgody Prokuratora Generalnego, na okres nie dłuższy niż kolejne 3 miesiące, wydać postanowienie o jednorazowym przedłużeniu kontroli operacyjnej, jeżeli nie ustały przyczyny zarządzenia tej kontroli.9. W uzasadnionych przypadkach, gdy podczas stosowania kontroli operacyjnej poja
wią się nowe okoliczności istotne dla zapobieżenia lub wykrycia przestępstwa albo ustalenia sprawcy i uzyskania dowodów przestępstwa, sąd, o którym mowa w ust. 2, na pisemny wniosek Szefa ABW, złożony po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, może wydać postanowienie o kontroli operacyjnej przez czas oznaczony również po upływie okresów, o których mowa w ust. 8.10. Do wniosków, o których mowa w ust. 3, 4, 8 i 9, stosuje się odpowiednio przepis ust. 7. Sąd przed wydaniem postanowienia, o którym mowa w ust. 3, 4, 8 i 9, zapoznaje się z materiałami uzasadniającymi wniosek, zgromadzonymi podczas
stosowania kontroli operacyjnej zarządzonej w tej sprawie.11. Wnioski, o których mowa w ust. 1, 3-5, 8 i 9, sąd rozpoznaje jednoosobowo, przy czym czynności sądu związane z rozpoznawaniem tych wniosków powinny być r
ealizowane w warunkach przewidzianych dla przekazywania, przechowywania i udostępniania informacji niejawnych oraz z odpowiednim zastosowaniem przepisów wydanych na podstawie art. 181 § 2 Kodeksu postępowania karnego. W posiedzeniu sądu może wziąć udział wyłącznie prokurator i przedstawiciel Szefa ABW.12. Operatorzy prowadzący działalność telekomunikacyjną w sieciach publicznych oraz podmioty świadczące usługi pocztowe są obowiązani do zapewnienia na własny koszt warunków technicznych i organizacyjnych umożliwiających prowadzenie przez ABW kont
roli operacyjnej.13. Kontrola operacyjna powinna być zakończona niezwłocznie po ustaniu przyczyn jej zarządzenia, najpóźniej jednak z upływem okresu, na który została wprow
adzona.14. Szef ABW informuje Prokuratora Generalnego o wynikach kontroli operacyj
nej po jej zakończeniu, a na jego żądanie również o przebiegu tej kontroli, przedstawiając zebrane w jej toku materiały.15. W przypadku uzyskania dowodów pozwalających na wszczęcie postępowania karn
ego lub mających znaczenie dla toczącego się postępowania karnego Szef ABW przekazuje Prokuratorowi Generalnemu materiały zgromadzone podczas stosowania kontroli operacyjnej, w razie potrzeby z wnioskiem o wszczęcie postępowania karnego. W postępowaniu przed sądem, w odniesieniu do tych materiałów, stosuje się odpowiednio przepis art. 393 § 1 zdanie pierwsze Kodeksu postępowania karnego.16. Zgromadzone podczas stosowania kontroli operacyjnej materiały, które nie są istotne dla bezpieczeństwa państwa lub nie stanowią informacji potwierdzających zaistni
enie przestępstwa, podlegają niezwłocznemu, protokolarnemu, komisyjnemu zniszczeniu. Zniszczenie materiałów zarządza Szef ABW.17. Trybu, o którym mowa w ust. 1-11, nie stosuje się, jeżeli kontrola operacyjna jest prowadzona za wyrażoną na piśmie zgodą osoby będącej nadawcą lub odbiorcą przekazu i
nformacji.18. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób dokumentowania kontroli operacyjnej oraz przechowywania i przekazywania wniosków i zarządzeń, a także przechowywania, przekazywania oraz przetwarzania i niszczenia materiałów uzyskanych podczas stosowania tej kontroli, uwzględniając potrzebę zapewnienia niejawnego charakteru podejmowanych czynności i uzyskanych materiałów oraz wzory stosowanych druków i rej
estrów.Art. 28.
1. Obowiązek uzyskania zgody sądu, o której mowa w art. 27 ust. 1, nie dotyczy info
rmacji niezbędnych do realizacji przez ABW zadań określonych w art. 5 ust. 1, w postaci danych:1) identyfikacyjnych abonenta oraz dotyczących faktu, okoliczności i rodzaju połą
czenia lub prób uzyskania połączenia między określonymi zakończeniami sieci telekomunikacyjnej,2) dotyczących identyfikacji oraz lokalizowania zakończeń sieci, pomiędzy kt
órymi wykonano połączenie.2. Udostępnienie przez operatora sieci telekomunikacyjnej danych, o których mowa w ust. 1, następuje nieodpłatnie na:
1) pisemny wniosek Szefa ABW lub osoby przez niego upoważnionej,
2) ustne żądanie funkcjonariusza ABW, posiadającego pisemne upoważnienie Sz
3. O ujawnieniu danych w trybie określonym w ust. 2 pkt 2 operator
sieci telekomunikacyjnej informuje Szefa ABW.4. Operatorzy sieci telekomunikacyjnych są obowiązani udostępnić dane, o których mowa w ust. 1, funkcjonariuszom ABW wskazanym we wniosku.
5. Występowanie o informacje i dane, o których mowa w ust. 1, i ich udostępnianie może następować za pomocą sieci telekomunikacyjnej, w sposób ustalony przez Szefa ABW.
Art. 29.
1. W sprawach o przestępstwa, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2, czynności oper
acyjno-rozpoznawcze zmierzające do sprawdzenia uzyskanych wcześniej wiarygodnych informacji o przestępstwie oraz wykrycia sprawców i uzyskania dowodów mogą polegać na dokonaniu w sposób niejawny nabycia lub przejęcia przedmiotów pochodzących z przestępstwa, ulegających przepadkowi albo których wytwarzanie, posiadanie, przewożenie lub którymi obrót są zabronione, a także przyjęciu lub wręczeniu korzyści majątkowej.2. Szef ABW może zarządzić, na czas określony, czynności wymienione w ust. 1, po uzyskaniu pisemnej zgody Prokuratora Generalnego, którego bieżąco informuje o przebiegu tych czynności i ich wyniku.
3. Czynności określone w ust. 1 nie mogą polegać na kierowaniu działaniami wycze
rpującymi znamiona czynu zabronionego pod groźbą kary.4. W przypadku potwierdzenia informacji o przestępstwie określonym w art. 5 ust. 1 pkt 2, Szef ABW przekazuje Prokuratorowi Generalnemu materiały uzyskane w wyniku czynności z wnioskiem o
zarządzenie wszczęcia postępowania karnego. W postępowaniu przed sądem, w odniesieniu do tych materiałów, stosuje się odpowiednio przepis art. 393 § 1 zdanie pierwsze Kodeksu postępowania karnego.5. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania i dokumentowania czynności, o których mowa w ust. 1. Rozporządzenie powinno,
uwzględniając niejawny charakter czynności, ustalać sposób przechowywania, przekazywania i niszczenia materiałów i dokumentów uzyskanych lub wytworzonych w związku z realizacją czynności, o których mowa w ust. 1, a także określać wzory stosowanych druków i rejestrów.Art. 30.
1. W sprawach o przestęps
twa, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2, w ramach czynności operacyjno-rozpoznawczych zmierzających do udokumentowania tych przestępstw albo ustalenia tożsamości osób uczestniczących w tych przestępstwach lub przejęcia przedmiotów przestępstwa, Szef ABW może, przed wszczęciem postępowania karnego, zarządzić niejawne nadzorowanie wytwarzania, przemieszczania, przechowywania i obrotu przedmiotami przestępstwa, jeżeli nie stworzy to zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzkiego.2. O zarządzeniu, przebiegu i wynikach czynności podjętych w trybie ust. 1 Szef ABW niezwłocznie zawiadamia Prokuratora Generalnego, który może nakazać ich zani
echanie.3. Stosownie do zarządzenia, o którym mowa w ust. 1, urzędy, instytucje i podmioty prowadzące działalność w dziedzinie poczty i transportu, organy celne oraz organy Straży Granicznej są obowiązane dopuścić do dalszego przewozu przesyłki zawier
ające przedmioty przestępstwa w stanie nienaruszonym lub po ich usunięciu albo zastąpieniu w całości lub w części.4. W przypadku po
twierdzenia informacji o przestępstwie, Szef Agencji przekazuje Prokuratorowi Generalnemu materiały uzyskane w wyniku czynności z wnioskiem o zarządzenie wszczęcia postępowania karnego. W postępowaniu przed sądem, w odniesieniu do tych materiałów, stosuje się odpowiednio przepis art. 393 § 1 zdanie pierwsze Kodeksu postępowania karnego.5. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania i dokumentowania czynności, o których mowa w ust. 1. Rozporządzenie powinno,
uwzględniając niejawny charakter czynności, ustalać sposób przechowywania, przekazywania i niszczenia materiałów i dokumentów uzyskanych lub wytworzonych w związku z realizacją czynności, o których mowa w ust. 1, a także określać wzory stosowanych druków i rejestrów.Art. 31.
Przy wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 29 i 30, może być stosowana ko
ntrola korespondencji lub środki techniczne na zasadach określonych w art. 27.Art. 32.
Nie popełnia przestępstwa, kto będąc do tego uprawnionym, wykonuje czynności o
kreślone w art. 29 ust. 1, jeżeli zostały zachowane warunki określone w art. 29 ust. 3, a także kto wykonuje czynności określone w art. 30 ust. 1.Art. 33.
W zakresie swojej właściwości Agencje mogą uzyskiwać informacje, w tym także ni
ejawnie, gromadzić je, sprawdzać i przetwarzać.Art. 34.
1. W zakresie swojej właściwości Agencje mogą zbierać, także niejawnie, wszelkie d
ane osobowe w tym również, jeżeli jest to uzasadnione charakterem realizowanych zadań, dane wskazane w art. 27 i 28 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. Nr 133, poz. 883, z 2000 r. Nr 12, poz. 136, Nr 50, poz. 580 i Nr 116, poz. 1216 oraz z 2001 r. Nr 42, poz. 474, Nr 49, poz. 509 i Nr 100, poz. 1087), a także korzystać z danych osobowych i innych informacji uzyskanych w wyniku wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych przez uprawnione do tego organy, służby i instytucje państwowe oraz przetwarzać je, w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych, bez wiedzy i zgody osoby, której te dane dotyczą.2.
Administrator zbioru danych jest obowiązany udostępnić dane osobowe, o których mowa w ust. 1, na podstawie imiennego upoważnienia wydanego odpowiednio przez Szefa ABW albo Szefa AW okazanego przez funkcjonariusza wraz z legitymacją służbową.3. Prezes Rad
y Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej4. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej
Agencji, zakres, warunki i tryb przekazywania Agencjom informacji przez organy, służby i instytucje państwowe, o których mowa w ust. 1, z uwzględnieniem przep
Art. 35.
1. W związku z wykonywaniem swoich zadań Agencje zapewniają ochronę środków, form i metod realizacji zadań, zgromadzonych informacji oraz własnych obiektów i danych
identyfikujących funkcjonariuszy tych Agencji.2. Przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych funkcjonariusze Agencji mogą posługiwać się dokumentami, które uniemożliwiają ustalen
ie danych identyfikujących funkcjonariusza oraz środków, którymi posługuje się przy wykonywaniu zadań służbowych.3. Osoby udzielające Agencji pomocy przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych mogą posługiwać się dokumentami, o których mowa w ust
. 2.4. ABW, z zastrzeżeniem ust. 5, na wniosek upoważnionych organów, służb i instytucji państwowych, sporządza i wydaje dokumenty uniemożliwiające ustalenie danych
identyfikujących funkcjonariuszy i pracowników tych organów, służb lub instytucji oraz osób udzielających im pomocy przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych, a także prowadzi centralny rejestr tych dokumentów.5. Dokumenty i znaki identyfikujące osoby posługujące się nimi, jako funkcjonariuszy lub pracowników organów, służb lub instytucji państwowych, o których mowa w ust. 4, wydają o
dpowiednio te organy, służby lub instytucje.6. Nie popełnia przestępstwa:
1) kto poleca sporządzenie lub kieruje sporządzeniem dokumentów, o których mowa w ust. 2 i 3,
2) kto sporządza dokumenty, o któ
3) kto udziela pomocy w sporządzeniu dokumentów, o których mowa w ust. 2 i 3,
4) funkcjonariusz Agencji lub osoba wymieniona w ust. 3, posługujący się przy wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych dokumentami, o których mowa
w ust. 2 i 3.7. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze zarządzenia, sposób współdziałania wł
aściwych organów, służb i instytucji państwowych z Szefem ABW przy prowadzeniu rejestru, o którym mowa w ust. 4, z uwzględnieniem wymogów dotyczących ochrony informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową.8. Szefowie Agencji, każdy w zakresie swojego działania, określą, w drodze zarządzeń, szczegółowy tryb wydawania i posługiwania się, a także przechowywania dokume
ntów, o których mowa w ust. 2 i 3, z uwzględnieniem wymogów dotyczących ochrony informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową.9. Szef ABW, określi, w drodze zarządzenia, sposób prowadzenia rejestru, o którym mowa w ust. 4, z zachowaniem wymogów dotyczących ochrony informacji nieja
wnych stanowiących tajemnicę państwową.Art. 36.
1. Agencje przy wykonywaniu swoich zadań mogą korzystać, z zastrzeżeniem art. 37, z pomocy osób niebędących ich funkcjonariuszami. Zabronione jest, z zastrzeżeniem ust. 2, ujawnianie danych o osobie udzielającej pomocy Agencji przy wykonywaniu czynności op
eracyjno-rozpoznawczych.2. Ujawnienie danych o osobie, o której mowa w ust. 1, może nastąpić jedynie w prz
ypadkach określonych w art. 39 ust. 4.3. Za udzielenie pomocy osobom, o których mowa w ust. 1, może być
przyznane wynagrodzenie wypłacane z funduszu operacyjnego.4. Jeśli w czasie korzystania lub w związku z korzystaniem przez Agencję z pomocy
osób, o których mowa w ust. 1, osoby te utraciły życie lub poniosły uszczerbek na zdrowiu albo szkodę w mieniu, osobom tym lub ich spadkobiercom przysługuje odszkodowanie.5. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, zasady i tryb przyznaw
ania odszkodowań w sprawach, o których mowa w ust. 4.Art. 37.
Agencje nie mogą przy wykonywaniu swoich zadań korzystać z tajnej współpracy osób, o których mowa w art. 3 ustawy z dnia 11 kwietnia 1997 r. o ujawnieniu pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne (Dz.U. z 1999 r. Nr 42, poz.
428, Nr 57, poz. 618, Nr 62, poz. 681 i Nr 63, poz. 701, z 2000 r. Nr 43, poz. 488 i Nr 50, poz. 600 oraz z 2002 r. Nr 14, poz. 128).Art. 38.
Szefowie Agencji, każdy w zakresie swojego działania, określają, w drodze zarządzeń, obieg informacji, w tym niejawnych, w podległych Agencjach.
Art. 39.
1. Szefowie Agencji, każdy w zakresie swojego działania, mogą zezwalać funkcjon
ariuszom i pracownikom Agencji oraz byłym funkcjonariuszom i pracownikom, po ustaniu stosunku służbowego lub stosunku pracy w Agencji, a także osobom udzielającym im pomocy w wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych, na udzielenie informacji niejawnej określonej osobie lub instytucji.2. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, wobec byłych funkcjonariuszy i pracown
ików Urzędu Ochrony Państwa przysługuje Szefowi ABW.3. Zezwolenie, o którym mowa w ust. 1 i 2, nie może dotyczyć udzielenia informacji o:
1) osobie, jeżeli zostały uzyskane w wyniku prowadzonych przez Agencje albo i
2) szczegółowych formach i zasadach przeprowadzania czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz o stosowanych w związku z ich prowadzeniem środkach i metodach,
3) osobie udzielającej pomocy Agencji, o której mowa w art. 36 w ust. 1,
4) o
sobie udzielającej pomocy Urzędowi Ochrony Państwa w wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych.4. Zakazu określonego w ust. 3 nie stosuje się w przypadku żądania prokuratora albo sądu, zgłoszonego w celu ścigania karnego za czyn zabroniony, stanowiący zbrodnię lub występek, którego skutkiem jest śmierć, albo żądania Rzecznika Interesu P
ublicznego w celu przeprowadzenia postępowania lustracyjnego, lub realizacji zadań Rzecznika Interesu Publicznego lub przeprowadzenia postępowania sprawdzającego na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych.5. Zakazu określonego w ust. 3 nie stosuje się również w przypadku żądania prokurat
ora lub sądu uzasadnionego podejrzeniem popełnienia przestępstwa ściganego z oskarżenia publicznego w związku z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych.6. W razie odmowy zwolnienia funkcjonariusza, pracownika lub osoby udzielającej im pomocy w wykonywaniu czynności operacyjno-rozpoznawczych od obowiązku z
achowania tajemnicy państwowej albo odmowy zezwolenia na udostępnienie dokumentów lub materiałów objętych tajemnicą państwową pomimo żądania prokuratora lub sądu, zgłoszonego w związku z postępowaniem karnym o przestępstwo określone w art. 105 § 1 Kodeksu karnego lub o zbrodnię godzącą w życie ludzkie albo o występek przeciwko życiu lub zdrowiu, gdy jego następstwem była śmierć człowieka, Szef ABW albo Szef AW przedstawia żądane dokumenty i materiały oraz wyjaśnienie Pierwszemu Prezesowi Sądu Najwyższego. Jeżeli Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego stwierdzi, że uwzględnienie żądania prokuratora lub sądu jest konieczne do prawidłowości postępowania karnego, Szef ABW albo Szef AW jest obowiązany zwolnić od zachowania tajemnicy lub udostępnić dokumenty i materiały objęte tajemnicą.Art. 40.
1. Szef ABW koordynuje podejmowane przez służby specjalne czynności operacyjno-rozpoznawcze mogące mieć wpływ na bezpieczeństwo państwa.
2. Szef ABW, w celu zapewnienia koordynacji, o której mowa w ust. 1, prowadzi cen
tralną ewidencję zainteresowań operacyjnych służb specjalnych.3. Pre
zes Rady Ministrów określi, w drodze zarządzenia, sposób współdziałania służb specjalnych z Szefem ABW w zakresie prowadzenia ewidencji, o której mowa w ust. 2, z uwzględnieniem wymogów dotyczących ochrony informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową.Art. 41.
1. Szef AW organizuje współpracę w zakresie wymiany informacji istotnych dla bezpieczeństwa zewnętrznego i międzynarodowej pozycji Rzeczypospolitej Polskiej, pomiędzy organami administracji rządowej w ramach wspólnoty informacyjnej Rządu.
2. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, tryb wymiany informacji w ramach wspólnoty informacyjnej Rządu oraz wymagania w tym zakresie wobec organów uczestniczących we współpracy, o której mowa w ust. 1.
Art. 42.
1. Szefowie ABW i AW oraz Szef Wojskowych Służb Informacyjnych są zobowiązani do współdziałania w ramach realizacji swoich zadań.
2. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze zarządzenia, zasady, zakres i tryb współdziałania oraz szczegółowy rozdział kompetencji pomiędzy ABW, AW i Wojskowe Służby Informacyjne.
Art. 43.
1. Agencje zapewniają ochronę własnych urządzeń oraz obszarów i obiektów, a także przebywających w nich osób, przez wewnętrzną służbę ochrony. Funkcjonariuszom wykonującym zadania w zakresie ochrony, w granicach chro
nionych obszarów i obiektów, przysługują odpowiednio uprawnienia pracowników ochrony określone w przepisach o ochronie osób i mienia.2. Szefowie Agencji, każdy w zakresie swojego działania, mogą powierzyć wykon
ywanie ochrony, o której mowa w ust. 1, specjalistycznej uzbrojonej formacji ochronnej.Rozdział 5
Służba funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji W
ywiaduArt. 44.
Służbę w ABW albo AW może pełnić osoba:
1) posiadająca wyłącznie obywatelstwo polskie,
2) korzystająca z pełn
3) wykazująca nieskazitelną postawę moralną, obywatelską i patriotyczną,
4) dająca rękojmię zachowania tajemnicy stosownie do wymogów określonych w prz
episach o ochronie informacji niejawnych,5) posiadająca co najmniej średnie wykształcenie i określone kwalifikacje zaw
odowe oraz zdolność fizyczną i psychiczną do służby w formacjach uzbrojonych, wymagających szczególnej dyscypliny służbowej, której gotowa jest się podporządkować.Art. 45.
1. Zdolność fizyczną i psychiczną do służby ustalają komisje lekarskie ABW albo AW, podległe Szefowi właściwej Agencji.
2. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej Agencji, zasady oceny zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Agencji, a także tryb
orzekania o tej zdolności oraz właściwość i tryb postępowania komisji lekarskich w tych sprawach.Art. 46.
1. Przyjęcie kandydata do służby w ABW albo AW następuje po przeprowadzeniu p
ostępowania kwalifikacyjnego, na które składają się:1) przyjęcie podania o przyjęcie do służby, kwestionariusza osobowego, a także dokumentów stwierdzających wymagane wykształcenie i kwalifikacje zawod
2) przeprowadzenie rozmowy kwalifikacyjnej,
3) postępowanie sprawdzające, określone
w przepisach o ochronie informacji niejawnych,4) ustalenie zdolności fizycznej i psychicznej do służby w Agencji.
2. W stosunku do kandydata ubiegającego się o przyjęcie do służby w ABW albo AW na stanowisko wymagające szczególnych umiejętności lub predyspozycji, postęp
owanie kwalifikacyjne może być rozszerzone o czynności mające na celu sprawdzenie przydatności kandydata do służby na takim stanowisku, w tym o przeprowadzenie badania psychofizjologicznego.3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej Agencji, wzór kwestionariusza osobowego oraz szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego wobec kandydatów do służby w Agencji, uwzglę
dniając czynności niezbędne do podjęcia decyzji dotyczącej osoby ubiegającej się o przyjęcie do służby w Agencji.Art. 47.
1. Przed podjęciem służby funkcjonariusz ABW albo AW składa ślubowanie według następującej roty:
"Ja, Obywatel Rzeczypospolitej Polskiej, świadom podejmowanych obowiązków funkcjonariusza Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego ( Agencji Wywiadu), śl
ubuję: służyć wiernie Narodowi, chronić ustanowiony Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej porządek prawny, strzec bezpieczeństwa Państwa i jego obywateli, nawet z narażeniem życia. Wykonując powierzone mi zadania, ślubuję pilnie przestrzegać prawa, dochować wierności konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej, przestrzegać dyscypliny służbowej oraz wykonywać rozkazy i polecenia przełożonych. Ślubuję strzec tajemnicy państwowej i służbowej, a także honoru, godności i dobrego imienia służby oraz przestrzegać zasad etyki zawodowej."2. Ceremoniał składania ślubowania w ABW i AW określają Szef ABW oraz Szef AW, każdy w zakresie swojego działania.
Art. 48.
1. Stosunek służbowy funkcjonariusza ABW albo AW, zwanego dalej "funkcjo-nariuszem", powstaje w drodze mianowania na podstawie dobrowolnego zgłoszenia się do służby.
2. Początek służby funkcjonariusza liczy się od dnia określonego w rozkazie persona
lnym o przyjęciu do służby i mianowaniu na stanowisko służbowe w ABW albo AW.3. Mianowanie może nastąpić po odbyciu zasadniczej służby wojskowej albo po prz
eniesieniu do rezerwy.4. Warunku określonego w ust. 3 nie stosuje się do kobiet. Od warunku tego można odstąpić również w stosunku do absolwentów szkół wyższy
ch.5. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej Agencji, wzór legitymacji służbowej i innych dokumentów funkcjonariuszy, organy właściwe do ich wydawania, wymiany i unieważniania oraz dokonywania w nich wpisów, przypadki, w których legitymacja służbowa lub inne dokumenty podlegają zwrotowi, wymianie lub unieważnieniu, a także tryb postępowania w przypadku ich utraty, jak również sposób posługiwania się legitymacją służbową oraz innymi d
okumentami.6. Szef ABW i Szef AW, każdy w zakresie swojego działania, określą, w drodze zarządzeń, znaki i inne dokumenty identyfikacyjne funkcjonariuszy.
Art. 49.
1. Osobę przyjętą do służby w ABW albo AW mianuje się funkcjonariuszem w służbie prz
ygotowawczej na okres 3 lat.2. Po upływie okresu służby przygotowawczej i uzyskaniu pozytywnej oceny ogólnej w opinii służbowej funkcjonariusz zostaje mianowany na stałe.
3. W przypadkach uzasadnionych szczególnymi kwalifikacjami funkcjonariusza Szef ABW i Szef AW, każdy w zakresie swojego działania, może skrócić okres jego służby przygotowawczej albo zwolnić funkcjonariusza od odbywania tej służby.
4. W razie przerwy w wykonywaniu przez funkcjonariusza obowiązków służbowych, trwającej dłużej niż 3 miesiące, właściwy Szef Agencji może przedłużyć okres jego służby przygotowawczej.
Art. 50.
1. Szef ABW i Szef AW, każdy w zakresie swojego działania, jest właściwy do przy
jmowania do służby w Agencji, mianowania funkcjonariuszy na stanowiska służbowe oraz ich przenoszenia, delegowania, oddelegowania, zwalniania i odwoływania ze stanowisk służbowych, zawieszania i uchylania zawieszenia w czynnościach służbowych, zwalniania ze służby oraz stwierdzania wygaśnięcia stosunku służbowego.2. W sprawach osobowych funkcjonariuszy innych, niż wymienione w ust. 1, są wł
aściwi przełożeni, upoważnieni przez Szefa Agencji.3. Sprawy osobowe, o których mowa w ust. 1, są załatwiane przez wydanie rozkazu pers
onalnego.Art. 51.
1. Czas pełnienia służby funkcjonariusza jest określany wymiarem jego obowiązków, z
uwzględnieniem prawa do wypoczynku.2. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej Agencji, rozkład czasu służby, z uwzględnieniem czasu na wypoczynek oraz przypadków przedłużenia czasu służby funkcjonariuszy każdej z Agencji, uzasadniony
ch potrzebą zapewnienia niezakłóconego toku służby.Art. 52.
Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej Agencji, warunki bezpieczeństwa i higieny służby oraz zakres, w jakim do tych warunków mają zastosowanie przepisy działu X Kodeksu pracy, uwzględniając szczególny charakter służby, zagrożenia występujące na niektórych stanowiskach służbowych lub podczas wykonywania niektórych zadań służbowych oraz obowiązki spoczywające na funkcjon
ariuszach oraz ich przełożonych w zakresie zapobiegania ewentualnym zagrożeniom dla życia lub zdrowia, a także uwzględniając przepisy prawa mające zastosowanie do stanowisk służbowych nieobjętych specyfiką służby w Agencji.Art. 53.
1. Funkcjonariusz podlega okresowemu opiniowaniu służbowemu, pr
zeprowadzanemu:1) w służbie przygotowawczej - raz w roku,
2) w służbie stałej - raz na 3 lata.
2. Funkcjonariusza zapoznaje się z opinią służbową w ciągu 14 dni od dnia jej sporządzenia; może on w terminie 14 dni od dnia zapoznania się z opinią służbową wnieść odwołanie do wyższego przełożonego.
3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej Agencji, wzór formularza opinii służbowej, szczegółowe zasady i tryb opiniowania funkcj
onariuszy, uwzględniając przesłanki opiniowania i jego częstotliwości, kryteria brane pod uwagę przy opiniowaniu i skalę ocen, przypadki opiniowania z pominięciem okresów przewidzianych w ustawie, właściwość przełożonych w zakresie wydawania opinii, tryb zapoznawania funkcjonariuszy z opinią służbową oraz tryb wnoszenia i rozpatrywania odwołań od opinii.Art. 54.
1.
2. Funkcjonariusz może pozostawać w dyspozycji Szefa Agencji, w której pełni służbę, nieprzerwanie nie dłużej niż 12 miesięcy.
3. Po upływie okresu, o którym mowa w ust. 2, funkcjonariusza przenosi się na okr
eślone stanowisko służbowe, a w razie niewyrażenia przez niego pisemnej zgody na przeniesienie na to stanowisko, funkcjonariusza zwalnia się ze służby z zachowaniem uprawnień przewidzianych dla funkcjonariuszy zwalnianych na podstawie art. 60 ust. 2 pkt 6, chyba że spełnia warunki do zwolnienia ze służby na korzystniejszych zasadach.4. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej Agencji, warunki i tryb przenoszenia funkcjonariuszy do dyspozycji Szefa Agencji, z
uwzględnieniem sposobu pełnienia służby w okresie pozostawania w tej dyspozycji.Art. 55.
1. Funkcjonariusz z urzędu lub na własną prośbę może być przeniesiony do pełnienia służby albo delegowany na okres do 6 miesięcy do czasowego pełnienia służby w innej mie
jscowości.2. Szef ABW i Szef AW, każdy w zakresie swojego działania, w uzasadnionych prz
ypadkach może przedłużyć okres delegowania, o którym mowa w ust. 1, do 12 miesięcy.Art. 56.
1. Funkcjonariuszowi można powierzyć, na czas określony, pełnienie obowiązków służbowych na innym stanowisku. W takim przypadku uposażenie funkcjonariusza nie może być obniżone.
2. Funkcjonariusza, gdy
jest to uzasadnione realizacją zadań Agencji, w której pełni służbę, za jego zgodą, można oddelegować do wykonywania zadań służbowych poza Agencją, po przeniesieniu go do dyspozycji Szefa tej Agencji. Przepisów art. 54 nie stosuje się.3. Prezes Rady Minis
trów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej Agencji, warunki i tryb oddelegowania, uprawnienia i obowiązki funkcjonariusza w czasie oddelegowania, wysokość i sposób wypłacania uposażenia i innych świadczeń pieniężnych przysługujących oddelegowanemu funkcjonariuszowi, uwzględniając miejsce oraz charakter i zakres wykonywanych przez niego zadań służbowych poza Agencją, a także ustali, z uwzględnieniem przepisów o ochronie informacji niejawnych, szczególne uprawnienia i obowiązki funkcjonariusza pełniącego służbę poza granicami kraju.4. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, stanowiska w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, na których zatrudnia się oddelegowanych funkcjonariuszy Agencji, ustalając liczbę stanowisk i ich zaszeregowa
nie w stosunku do stawek wynagrodzenia zasadniczego pracowników Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.Art. 57.
1. Funkcjonariusza przenosi się na niższe stanowisko służbowe w razie wymierzenia kary dyscyplinarnej wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe.
2.
Funkcjonariusza można przenieść na niższe stanowisko służbowe w przypadku:1) orzeczenia przez właściwą komisję lekarską Agencji trwałej niezdolności do pełnienia służby na zajmowanym stanowisku służbowym, jeżeli nie ma możl
2) nieprzydatności na zajmowanym stanowisku służbowym, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby przygotowawczej,
3) niewywiązywania się z obowiązków służbowych na zajmowanym stanowisku służbowym, stwierdzonego w okresie służby stałej w dwóch kolejnych opiniach służb
owych, między którymi upłynęło co najmniej 6 miesięcy,4) likwidacji zajmowanego stanowiska służbowego lub z innych przyczyn uzasa
dnionych potrzebami organizacyjnymi, gdy nie ma możliwości mianowania go na równorzędne stanowisko służbowe.3. Funkcjonariusza można przenieść na niższe stanowisko służbowe również na jego pise
mną prośbę.4. Funkcjonariusz, który nie wyraził zgody na przeniesienie na niższe stanowisko służbowe z przyczyn określonych w ust. 2, może być zwolniony ze służby.
Art. 58.
1. Funkcjonariusza zawiesza się, rozkazem personalnym, w czynnościach służbowych, na czas nie dłuższy niż 3 miesiące, w razie wszczęcia przeciwko niemu postępow
ania karnego w sprawie o przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego.2. Funkcjonariusza można zawiesić w czynnościach służbowych, na czas nie dłuższy niż 3 miesiące, w razie wszczęcia przeciwko niemu postępowania karnego w sprawie o przestępstwo nieumyślne ścigane z oskarżenia publicznego, postępowania w sprawie o wykroczenie oraz postępowania dyscyplinarnego, jeśli jest to celowe z
uwagi na dobro postępowania lub dobro służby.3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach okres zawieszenia w czynnościach służbowych można przedłużyć na dalszy czas oznaczony nie dłuższy niż do dnia upr
awomocnienia się orzeczenia wydanego w postępowaniu karnym lub postępowaniu w sprawie o wykroczenie, a w pozostałych przypadkach na czas nie dłuższy niż 12 miesięcy.4. Zawieszenie w czynnościach służbowych polega na odsunięciu funkcjonari
usza od wykonywania obowiązków służbowych.5. Od decyzji przełożonego o zawieszeniu funkcjonariusza w czynnościach służbowych sł
uży prawo odwołania do wyższego przełożonego.6. Funkcjonariusz zawieszony w czynnościach służbowych jest obowiązany:
1) niezwłocznie zdać broń i legitymację służbową oraz przedmioty związane z w
2) informować kierownika jednostki organizacyjnej o zamiarze opuszczenia mie
jsca zamieszkania na okres dłuższy niż 3 dni.Art. 59.
1. Funkcjonariusz może być skierowany z urzędu lub na własną prośbę do komisji l
ekarskiej właściwej Agencji w celu określenia jego stanu zdrowia oraz ustalenia zdolności fizycznej i psychicznej do służby, jak również związku poszczególnych schorzeń ze służbą.2. Funkcjonariusz może być również poddany badaniom psychofizjologicznym.
O skierowaniu funkcjonariusza na te badania decyduje Szef Agencji.
Art. 60.
1. Funkcjonariusza zwalnia się ze służby w przypadku:
1) orzeczenia trwałej niezdolności do służby przez komisję lekarską właściwej
2) nieprzydatności do służby, stwierdzonej w opinii służbowej w okresie służby przygotowa
wczej,3) wymierzenia kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby,
4) skazania prawo
mocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego,5) utraty obywatelstwa polskiego lub nabycia obywatelstwa innego państwa.
2. Funkcjonariusza można zwolnić ze służby w przypadku:
1) niewywiązywania się z obowiązków służbowych w okresie odbywania służby stałej, stwierdzonego w dwóch kolejnych opiniach, między którymi upłynęło co najmniej 6 mi
2) skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo inne niż określone w ust. 1 pkt 4,
3) objęcia kierowniczego stanowiska państwowego albo objęcia funkcji z wyboru w org
anach samorządu terytorialnego,4) nabycia prawa do emerytury w pełnym wymiarze, określonego w przepisach o
drębnych,5) gdy wymaga tego ważny interes służby,
6) likwidacji jednostki organizacyjnej Agencji lub jej re
organizacji połączonej ze zmniejszeniem obsady etatowej, jeżeli przeniesienie funkcjonariusza do innej jednostki organizacyjnej Agencji lub na niższe stanowisko służbowe nie jest możliwe.3. Funkcjonariusza zwalnia się ze służby w terminie do 6 miesięcy od dnia pisemnego zgł
oszenia przez niego wystąpienia ze służby.4. W przypadkach określonych w ust. 2 pkt 6 zwolnienie ze służby następuje po upł
ywie 6 miesięcy, a ze służby przygotowawczej - po upływie 3 miesięcy od dnia podjęcia decyzji o likwidacji jednostki organizacyjnej Agencji lub jej reorganizacji.Art. 61.
1. Stosunek służbowy funkcjonariusza wygasa w przypadku:
1) śmierci funkcjonariusza,
2) nieobecności funkcjonariusza w służbie przez okres powyżej 3 miesięcy z p
2. Wygaśnięcie stosunku służbowego stwierdza się rozkazem personalnym.
Art. 62.
1. W razie uchylenia prawomocnego wyroku skazującego lub prawomocnego orzecz
enia o warunkowym umorzeniu postępowania karnego i wydania orzeczenia o umorzeniu postępowania karnego albo w razie uchylenia kary dyscyplinarnej wyznaczenia na niższe stanowisko służbowe, obniżenia stopnia służbowego lub kary wydalenia ze służby, ulegają uchyleniu skutki, jakie wynikły dla funkcjonariusza w związku z wyznaczeniem na niższe stanowisko służbowe lub obniżeniem stopnia służbowego. O uchyleniu innych skutków decyduje Szef właściwej Agencji.2. W razie uchylenia prawomocnego wyroku skazującego lub prawomocnego orzecz
enia o warunkowym umorzeniu postępowania karnego lub wydania prawomocnego wyroku uniewinniającego, ulegają uchyleniu wszystkie skutki, jakie powstały dla funkcjonariusza w wyniku postępowania dyscyplinarnego przeprowadzonego w związku z oskarżeniem o popełnienie przestępstwa stanowiącego przedmiot rozstrzygnięcia sądu.3. Jeżeli w przypadku, o którym mowa w ust. 2, podstawę orzeczenia kary dyscyplina
rnej stanowiły przesłanki inne niż tylko oskarżenie o popełnienie przestępstwa, o uchyleniu skutków, jakie powstały dla funkcjonariusza w wyniku postępowania dyscyplinarnego, decyduje Szef właściwej Agencji. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.Art. 63.
1.
2. Zwolnienie funkcjonariusza ze służby na podstawie art. 60 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 1 nie może nastąpić przed upływem 3 miesięcy od dnia zaprzestania służby z powodu choroby, chyba że funkcjonariusz zgłosi pisemnie wystąpienie ze służ
by.Art. 64.
1. Funkcjonariusza-kobiety nie można w okresie ciąży i w czasie urlopu macierzyńskiego zwolnić ze służby, z wyjątkiem przypadków określonych w art. 54 ust. 3, art. 60 ust. 1 pkt 3 i 4 oraz ust. 2 pkt 2, 3, 5 i 6.
2. W razie zwolnienia funkcjonariusza-kobiety ze służby na podstawie art. 54 ust. 3 i art. 60 ust. 2 pkt 5 i 6, przysługuje jej uposażenie do końca urlopu macierzyń
skiego.3. Funkcjonariuszowi-kobiecie zwolnionej na podstawie art. 54 ust. 3 lub art. 60 ust. 2 pkt 5 i 6 w czasie urlopu wychowawczego, przysługują do końca okresu, na który ten urlop został
udzielony:1) świadczenie pieniężne, wypłacane na zasadach obowiązujących przy wypłacaniu zasiłku wychowawczego,
2) inne uprawnienia przewidziane dla pracownic zwalnianych z pracy w czasie u
rlopu wychowawczego z przyczyn dotyczących zakładu pracy.Art. 65.
1. Funkcjonariusz zwolniony ze służby otrzymuje niezwłocznie świadectwo służby.
2. Funkcjonariusz może żądać sprostowania świadectwa służby w terminie 7 dni od dnia j
ego otrzymania.3. Prezes Rady Ministrów określi, w drodze rozporządzeń, odrębnie dla każdej Agencji, wzór formularza świadectwa służby, uwzględniając dane, które należy podać w świadectwie służby oraz tryb wydawania i sprostowania świadectwa służby, a także właściwość przełoż
onych w tych sprawach.