Wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatora Mariana Żenkiewicza, złożonym na 61. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 65), przekazał Minister Obrony Narodowej:
Warszawa, 3 sierpnia 2000 r.
Pani
Alicja Grześkowiak
Szanowna Pani Marszałek,
W odpowiedzi na oświadczenie Pana Senatora Mariana Żenkiewicza złożone na 61. posiedzeniu Senatu RP w dniu 29 czerwca 2000 r., uprzejmie proszę o przyjęcie następujących wyjaśnień.
Mianowania na kolejne stopnie wojskowe osób nie będących żołnierzami zawodowymi realizowane są na podstawie ustawy z dnia 21 listopada 1997 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1992 r. Nr 4, poz. 16 z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 lipca 1992 r. w sprawie zasad, warunków i trybu mianowania na stopnie wojskowe (Dz.U. Nr 59, poz. 300 z późn. zm.).
Z uwagi na bardzo ogólny charakter zauważeń oraz sposób sformułowania pytań przez Pana Senatora, pozwolę sobie w swej odpowiedzi skoncentrować się na przedstawieniu możliwości awansowania absolwentów wyższych uczelni cywilnych w korpusie oficerów rezerwy.
Pragnę poinformować Panią Marszałek, że absolwent wyższej uczelni podlega powołaniu do odbycia przeszkolenia wojskowego w okresie osiemnastu miesięcy od otrzymania absolutorium. Jeżeli jednak - z przyczyn od niego niezależnych - nie zostanie powołany, to jest przenoszony do rezerwy i otrzymuje stopień szer
egowego. Natomiast jeśli powołanie nie doszło do skutku z przyczyn zależnych od absolwenta, to możliwość jego powołania przedłużana jest o kolejne osiemnaście miesięcy. W przypadku nie odbycia przeszkolenia również i w tym okresie - bez względu na powody - zostaje on przenoszony do rezerwy otrzymując stopień wojskowy "szeregowego".Niech mi wolno będzie ponadto poinformować Panią Marszałek, że z uwagi na szczupłość budżetu MON, w roku 1992 częściowo zawieszono szkolenie wojskowe absolwentów wyższych uczelni cywilnych, zaś w latach 1993 - 1994 do szkół podchorążych rezerwy kierowano tylko ochotników. Z kolei na przestrzeni lat 1995 - 1999 szkolono tylko niewielką liczbę absolwentów, zależnie od przydzielanych środków budżetowych.
Żołnierze rezerwy, na postawie § 29 pkt 1 przywołanego wyżej rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej, ze względu na potrzeby sił zbrojnych mogą być mianowani na stopień podporucznika "/.../ jeżeli posiadają specjalność wojskową w grupie osobowej lekarzy korpusu osobowego medycznego bądź w grupie osobowej pilotów korpusu osobowego lotnictwa". Mianowanie na kolejne stopnie wojskowe może nastąpić po odbyciu ćwiczeń wojskowych. Ponadto, niezależnie od sytuacji przedstawionych powyżej, na podstawie art. 77 ust. 1 ustawy o powszechnym obowiązku obrony RP (przepis obowiązywał do końca 1998 r.) oraz § 33a cytowanego rozporządzenia MON, żołnierze mogą być mianowani na wyższe stopie wojskowe za dokonanie czynu świadczącego o szczególnym męstwie lub za wyjątkowe zasługi. Chodzi tu przede wszyst
kim o zasługi położone dla obronności kraju w trakcie prowadzonej działalności społecznej w organizacjach paramilitarnych lub podczas wykonywania obowiązków na stanowiskach w administracji państwowej.Na zakończenie pozwolę sobie stwierdzić, iż nie są znane mi przypadki, aby mianowania na wysokie stopnie wojskowe - o czym pisze Pan Senator - odbywały się li tylko "na podstawie decyzji politycznych" i dotyczyły osób, "/.../ które w przeszłości wskutek uchylania się nie odbyły służby wojskowej".
Przekazując powyższe wyjaśnienia żywię nadzieję, iż Pani Marszałek uzna je za satysfakcjonujące.
Łączę wyrazy szacunku
w.z. ROMUALD SZEREMIETIEW
I Zastępca Ministra Obrony Narodowej
SEKRETARZ STANU