Minister Edukacji Narodowej przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Jerzego Suchańskiego, złożone na 70. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 76):
Warszawa, dnia 15.I.2001 r.
Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek,
W odpowiedzi na oświadczenie złożone przez senatora Jerzego Suchańskiego podczas 70 posiedzenia Senatu RP w dniu 7 grudnia 2000 r., dotyczącego roli Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego i jej uchwał przy opiniowaniu wniosków uczelni niepaństwowych o uruchomienie nowych kierunków studiów oraz prowadzenia uzupełniających studiów magisterskich pozwalam sobie przekazać następujące stanowisko. Po
dzielam pogląd Pana Senatora, iż uchwały Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego zawierające jej opinie w powyższych sprawach nie są wiążące dla Ministra Edukacji Narodowej.Nie zmienia to jednak faktu, iż rozpatrując wnioski uczelni niepaństwowych analizuję zarówno dokumenty przedłożone przez wnioskodawcę, jak i opinie Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego, organu przedstawicielskiego szkolnictwa wyższego. Całościowa ocena złożonych w sprawie materiałów pozwala na podjęcie stosownej decyzji administracyjnej.
Strona
Należy nadmienić, iż tryb tworzenia uczelni niepaństwowych istotnie różni się od trybu tworzenia uczelni państwowych. Uczelnia niepaństwowa uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisu do Rejestru uczelni niepaństwowych. Przed wydaniem decyzji o wpisie uczelni do wyżej wspomnianego Rejestru Minister Edukacji Narodowej wydaje zezwolenie na jej ut
worzenie, w którym m.in. określa ogólny kierunek działania szkoły wyższej ustalając poziom kształcenia oraz kierunki studiów, które uczelnia może prowadzić. Każda zmiana w tym zakresie wymaga wydania nowych decyzji administracyjnych i wpisu zmian do Rejestru uczelni niepaństwowych, a tym samym zachowania trybu postępowania wymaganego przez ustawę z 12 września 1990 r. o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 65, poz. 385 z późniejszymi zmianami).Inaczej dzieje się w przypadku uczelni państwowych, które tworzone są w drodze ustawy - w przypadku szkół tworzonych na podstawie wyżej powołanej ustawy o szkolnictwie wyższym albo rozporządzenia Rady Ministrów w odniesieniu do wyższych szkół zawodowych tworzonych na podstawie ustawy z dnia 26 czerwca 1997 r. o wyższych szk
ołach zawodowych (Dz.U. Nr 96, poz. 590 z późn. zm.).Zgodnie z art. 48 ust. 2 ustawy o szkolnictwie wyższym w odniesieniu do uczelni państwowych, działających na podstawie tej ustawy, niespełniających warunków określonych w art. 12 ust. 1 i 2 ustawy (dotyczących tzw. uczelni samodzielnych, jak. np. Uniwersytetu Warszawskiego czy Uniwersytetu Jagiellońskiego), Minister Edukacji Narodowej może w terminie jednego miesiąca odmówić zatwierdzenia uchwały senatu o utworzeniu lub zniesieniu kierunków studiów.
Aczkolwiek tryb warunkujący uruchomienie przez uczelnię niepaństwową kierunku studiów jest odmienny, jednakże warunki jakie winny spełniać szkoły wyższe, aby prowadzić kierunek studiów na określonym poziomie (zawodowym czy magisterskim) są w zasadzie takie same dla uczelni państwowych i niepaństwowych. Jedyną różnicą jest wymóg, aby w przypadku uruchomienia studiów magisterskich w uczelniach państwowych nauczyciele akademiccy byli zatrudnieni w drodze mianowania, zaś w uczelniach niepaństwowych zatrudnieni w danej uczelni w drodze umowy o pracę, zaś zatrudnienie to winno być ich podstawowym miejscem pracy. Należy zaznaczyć, iż fakt nawiązania przez nauczyciela akademickiego w uczelni państwowej stosunku pracy w drodze mianowania, jest równoznaczny z tym, iż uczelnia ta jest dla niego podstawowym miejscem pracy.
Oczywiście warunki powyższe dotyczą tej grupy nauczycieli akademickich, która stanowi niezbędne minimum kadrowe do prowadzenia danego kierunku studiów.
Mając powyższe na względzie trudno, w moim przekonaniu uznać, iż obowiązujące uregulowania naruszają konstytucyjną zasadę równości podmiotów wobec prawa albo obowiązujące prawo.
Podejmując decyzje w wymienionych na wstępie sprawach zawsze mam na względzie konieczność zapewnienia, zarówno przez uczelnie państwowe, jak i niepaństwowe, warunków niezbędnych do prawidłowego prowadzenia procesu dydaktycznego.
Zgadzam się z opinią Pana Senatora, iż uregulowania wyżej wspomnianych ustaw winny, w zakresie dotyczącym stanowienia powszechnie obowiązującego prawa, być dostosowane do zapisów Konstytucji RP, m.in. także z tego względu, trwają prace nad projektem ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym.
Z wyrazami szacunku
wz. Ministra
Podsekretarz Stanu
Jerzy Zdrada