Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Pracy i Polityki Społecznej przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Henryka Stokłosy, złożone na 52. posiedzeniu Senatu ("Diariusz S
enatu RP" nr 59):Warszawa, 31.03.2000 r.
Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Szanowna Pani Marszałek
W odpowiedzi na oświadczenie złożone przez Senatora Henryka Stokłosę w sprawie podjęcia działań w celu zahamowania wzrostu bezrobocia, załączone przy piśmie z dnia 22 marca 2000 r. nr AG/043/56/2000/IV, uprzejmie informuję, że rząd podziela niepokój Pana Senatora związany z pogarszającą się sytuacją na rynku pracy. W styczniu br. rząd przyjął do realizacji Naro
dową Strategię Wzrostu Zatrudnienia i Rozwoju Zasobów Ludzkich na lata 2000-2006, która zawiera opis szeregu przedsięwzięć i kierunków działań stymulujących rynek pracy. Koncentrują się one wokół czterech zasadniczych kategorii:- promocji działań wiodących do wyposażania ludzi w atrybuty umożliwiające uzyskanie przez nich zatrudnienia (w tym zwłaszcza: rozwijanie kwalifikacji zawodowych i wspieranie systemu doradztwa zawodowego),
- wspierania przedsiębiorczości (m.in. przez modyfikację systemu podatkowego i kapitałowego),
- wspieranie procesów dostosowawczych do rynku pracy (m.in. przez liberalizację kodeksu pracy i ograniczanie kosztów pracy.
- wspieranie polityki równych szans na rynku pracy (m.in. przez ułatwienia w procedurach zatrudniania kobiet i osób niepełnosprawnych.
Jednym z zasadniczych celów Strategii jest także niwelowanie niekorzystnych z punktu widzenia spójności społeczno-gospodarczej kraju różnic pomiędzy regionami i wyrównywanie szans rozwojowych regionów. Powinno to być osiągane przez wspieranie inicjatyw regionalnych i lokalnych promujących konkurencyjność regionów i ich endogeniczny potencjał.
W najbliższym czasie rząd przedstawi narodowy Plan Działań na Rzecz Zatrudnienia na lata 2000-2001, w którym znajdą się konkretne zapisy zadań do wykonania oraz wskazane podmioty odpowiedzialne za ich realizację. Coroczne prezentowanie takich planów wynika z założeń Strategii.
Warto jednak zaznaczyć, że w dużej mierze instrumenty polityki zmierzającej do zażegnania przyczynom i skutkom bezrobocia znajdują się od 1 stycznia 2001 r. w gestii samorządów lokalnych. Decentralizacja działań w tej mierze wiązała się z przekonaniem, że na szczeblu lokalnym istnieje większa możliwość koordynowania różnorakich działań pomocowych (w tym także w oparciu o fundus
ze zagraniczne) o charakterze prozatrudnieniowym, niż może mieć to miejsce na szczeblu centralnym. Na ocenę trafności tego założenia i jego skutków należy jednak jeszcze poczekać.W nawiązaniu do pytania o zasady finansowania z Funduszu Pracy aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu i dysponowania tymi środkami przez Krajowy Urząd Pracy, informuję, że zgodnie z art. 57a ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu (Dz.U. z 1997 r. Nr 25, poz. 128 z późn. zm.) od dnia 1 sty
cznia 2000 r. Prezes Krajowego Urzędu Pracy obowiązany jest przekazywać środki Funduszu Pracy samorządom wojewódzkim i powiatowym na realizacją należących do ich zakresu zadań wg. aglorytmu określonego w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 14 grudnia 1999 r. w sprawie aglorytmu przekazywania środków Funduszu Pracy samorządom wojewódzkim i powiatowym (Dz.U. Nr 109, poz. 1237). Na podstawie tych przepisów, pismem z dnia 1 lutego 2000 r. Prezes Krajowego Urzędu Pracy przekazał samorządom powiatowym decyzje określające na 2000 r. kwoty środków Funduszu Pracy na finansowanie programów na rzecz przeciwdziałania bezrobociu oraz inne fakultatywne wydatki. Kwoty środków na finansowanie programów przeciwdziałania bezrobociu ustalone zostały w wyniku podziału według wzoru aglorytmu połowy kwoty Funduszu Pracy przewidzianej w ustawie budżetowej na finansowanie aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu. Natomiast pozostałą kwotę, w ramach 50% rezerwy, Prezes Krajowego Urzędu Pracy rozdysponuje po przedstawieniu przez starostów wniosków o zwiększenie ustalonego limitu na realizację zadań zaproponowanych w kontraktach zawieranych z samorządami powiatowymi.Przy rozdziale tej rezerwy, dodatkowe kwoty przyznane zostaną przede wszystkim tym powiatom, na terenie których jest na
jtrudniejsza sytuacja na rynku pracy.Jednocześnie informuję, że Prezes Krajowego Urzędu Pracy w końcu marca br. skorygował (zwiększył) dotychczasowe limity środków Funduszu Pracy na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu przyznane samorządom powiatowym. Powiaty (powiatowe urzędy pracy) województwa wielkopolskiego otrzymały dodatkowo 5.757.496 zł., w tym powiat pilski 276.228 zł., chodzieski 224.408 zł., trzecianiecko-czarnkowski 235.395 zł., wągrowiecki 167.523 zł., złotowski 60.124 zł. Dalsze powiększ
enie limitu w ramach utworzonej rezerwy nastąpi bezzwłocznie po rozpatrzeniu wszystkich wniosków.Jednocześnie informuję, że utworzenie w 2000 r. znacznej rezerwy środków na fianansowanie aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu i jej podział, z uwzględnieniem wniosków i aktualnej sytuacji na lokalnych rankach pracy, podyktowane było przede wszystkim następującymi względami:
- w II półroczu ub.r. zaszły istotne zmiany na lokalnych rynkach pracy. Zmiany te były jednocześnie silnie zróżnicowane na obszarach działania poszczególnych urzędów pracy. Natomiast parametry (wskaźniki), w oparciu o które dokonywany jest wg wzoru aglorytmu - podział środków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu - przyjmowane są według stanu na dzień 30 czerwca 1999 r.,
- do 1999 r. podział środków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, dokonywany był przez Prezesa Krajowego Urzędu Pracy na poszczególne województwa, natomiast limity dla powiatowych urzędów pracy ustalane były przez dyrektorów wojewódzkich urzędów pracy, po zasięgnięciu opinii wojewódzkich rad zatrudnienia. Na szczeblu zarówno Krajowego Urzędu Pracy, jak i województw tworzone były także rezerwy środków, rozdzielanych w ciągu roku z uwzględnieniem i preferowaniem rejonów, na terenie których nastąpiło istotne pogorszenie sytuacji na rynku pracy. Istniała więc możliwość bardziej selektywnego, uwzględniającego istniejące potrzeby i zmiany na lokalnych rynkach pracy rozdziału środków Funduszu Pracy.
- w przypadku rozdziału na 2000 r. pełnej przewidzianej w ustawie budżetowej kwoty na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, według jednolitego dla całego kraju (sztywnego) wzoru aglorytmu, niektóre powiatowe urzędy pracy otrzymałyby w stosunku do roku ubiegłego nawet znacznie wyższy limit środków, natomiast inne na poziomie zaledwie połowy tego limitu. Dlatego też utworzona 50-cio procentowa rezerwa środków ma na celu umożliwienie nie tylko uwzględnienia zmian jakie dokonały się na lokalnych rynkach pracy po dniu 30 czerwca 1999 r., ale także wyeliminowanie dotacji, nie mających uzasadnienia w zmianie sytuacji na rynku pracy.
Ponadto uprzejmie informuję, że ustalony przez Sejm RP plan finansowy Funduszu Pracy na 2000 r. (w ramach przyjętej ustawy budżetowej), na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu przewiduje (w ujęciu kasowym) kwotę 1.195,3 mln. zł, tj. o 3% wyższą niż w 1999 r. ((1.160,5 mln. zł.) - bez kwot refundacji wynagrodzeń młodocianych. W związku z tym łączna kwota środków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu ustalona dla powiatów nie może być wyższa od określonej w ustawie budżetowej, pomimo występujących i zgłaszanych w tym zakresie znacznie wyższych potrzeb.
Chciałbym także zaznaczyć, że przy najbliższej nowelizacji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 grudnia 1999 r. w sprawie aglorytmu przekazywania środków Funduszu Pracy samorządom wojewódzkim i powiatowym uwagi i wnioski zgłoszone w tym zakresie zostaną wzięte pod uwagę. Jednocześnie informuję, że zasady finansowania z Funduszu Pracy aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu określone zostały w ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz przepisach wykonawczych do ustawy i ewentualne zmiany przepisów ustawy wymagają decyzji Parlamentu.
Z szacunkiem
Longin Komołowski