Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Pracy i Polityki Społecznej przekazał informację w związku z oświadczeniem senatora Zbyszka Piwońskiego, złożonym na 59. posiedzeniu Sena
tu ("Diariusz Senatu RP" nr 63):Warszawa, 3.07.2000
Pani
Alicja Grześkowiak
Szanowna Pani Marszałek
W odpowiedzi na polecenie Prezesa Rady Ministrów odnośnie ustosunkowania się do oświadczenia złożonego przez senatora Zbyszka Piwońskiego na 59 posiedzeniu Senatu w dniu 25 maja br. w sprawie warunków działalności polskich firm budowlanych przy realizacji umów o dzieło w Republice Federalnej Niemiec uprzejmie informuję, co następuje:
Polsko-niemiecka umowa o oddelegowaniu pracowników polskich przedsiębiorstw do realizacji umów o dzieło na terenie RFN podpisana została w 1999 roku. Na przestrzeni lat realizacja tej umowy napotykała różnorodne trudności, począwszy od zmniejszania przez stronę niemiecką rocznego limitu zatrudnienia, a skończywszy na jednostronnym wprowadzaniu szeregu utrudnień prawnych. Działania takie napotykały zawsze reakcję strony polskiej; resortu pracy - a od 1995 - resortu gospodarki, który z uwagi na ekonomiczny aspekt umowy został głównym koordynatorem jej realizacji. Obecnie Ministerstwo Gospodarki w sposób stały angażuje się w rozwiązywanie problemów polskich firm realizujących umowy o dzieło w RFN oraz prowadzi bieżące konsultacje ze stroną niemiecką. Występujące problemy były przedmiotem negocjacji prowadzonych zarówno na posiedzeniach polsko-niemieckiej Grupy Roboczej jak też w czasie spotkań szefów resortów i państw. Podczas tych spotkań zwracano uwagę na wszystkie, wprowadzane jednostronnie przez niemiecką administrację, regulacje i ograniczenia, które wychodziły poza ramy określone w umowie. Przedmiotem negocjacji były więc: wysokie opłaty za wydanie zezwolenia na pracę, ustalenie regionów zamkniętych dla realizacji usług przez polskich przedsiębiorców, wprowadzenie obowiązku przynależności do niemieckiej kasy urlopowej budownictwa ULAK czy też prowadzenie częstych i uciążliwych kontroli.
Do ostatnich działań wprowadzonych na najwyższym szczeblu należy zaliczyć inicjatywę Prezesa Rady Ministrów, który w kwietniu 1999 r. poruszył tę tematykę w trakcie rozmów z kanclerzem Republiki Federalnej Niemiec oraz wystosował list w którym zaproponował powrót do stosowania uregulowań zawartych jedynie w umowie. Do dnia dzisiejszego strona polska nie otrzymała odpowiedzi na list Premiera.
W marcu br. Minister Gospodarki podjął próbę przeniesienia negocjacji na wyższy szczebel, która to próba nie powiodła się w związku z niepowołaniem przez stronę niemiecką przewodniczącego tzw. Komisji Wspólnej. Z nadesłanego w dniu 9 maja br. pisma Federalnego Ministra Pracy, będącego odpowiedzią na prośbę Ministra Gospodarki o powołanie przewodniczącego ze strony niemieckiej wynika, że partnerem Wiceministra Gospodarki RP miałby być Dyrektor ministerialny - kierownik Wydziału w Federalnym Ministerstwie Pracy i Spraw Socjalnych. W związku z taką odpowiedzią wznowiono konsultacje dotyczące najbliższego posiedzenia grupy roboczej, której przewodniczącymi są dyrektorzy departamentów obu resortów.
Należy podkreślić, iż strona niemiecka jest bardzo trudnym partnerem negocjacyjnym, nie wykazującym woli rozwiązania powstałych problemów, a stosunkowo niska ranga umowy (notyfikacja) w systemie źródeł prawa nie jest elementem wspomagającym negocjacje. W związku z powyższym, na przestrzeni lat, rozważano różne możliwości rozwiązania tej trudnej sytuacji, począwszy od propozycji jednostronnego zerwania umowy (co, z uwagi na aspekt ekonomiczny, nie spotkało się z aprobatą zaangażowanych resortów i działającym na rynku niemieckim przedsiębiorców), a skończywszy na inicjatywie Ministra Gospodarki wprowadzenia porównywalnych restrykcji dla firm niemieckich działających na polskim rynku.
Obecnie oczekiwane jest, na początku lipca br., spotkanie w Warszawie przewodniczących obu delegacji. Celem tego spotkania będzie omówienie katalogu spraw, które będą negocjowane na właściwym posiedzeniu Grupy Roboczej.
Z szacunkiem
Longin Komołowski