Minister Skarbu Państwa przekazał odpowiedź na oświadczenie senatora Jerzego Pieniążka, złożone na 38. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 42):
Warszawa, 1999-07-28
Pani
Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek
Z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów p. Jerzego Buzka przekazuję Pani w załączeniu szczegółową odpowiedź na oświadczenie Senatora Jerzego Pieniążka wygłoszone pod
czas 38 posiedzenia Senatu RP w dniu 1 lipca 1999 roku w sprawie sytuacji w ZPW Prospan S.A. w WieruszowieZ poważaniem
MINISTER
z upoważnienia
Sekretarz Stanu
Alicja Kornasiewicz
Odpowiedź Ministra Skarbu Państwa - z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów na oświadczenie Pana Senatora Jerzego Pieniążka wygłoszone podczas 38 posiedzenia Senatu RP w dniu 1 lipca 1999 roku w sprawie sytuacji w ZPW Prospan S.A.
W odpowiedzi na oświadczenie Pana Senatora Jerzego Pieniążka w sprawie sytuacji w Zakładach Płyt Wiórowych "Prospan" S.A. w Wieruszowie uprzejmie przekazuję co następuje:
Prywatyzacja przedsiębiorstwa Zakłady Płyt Wiórowych "Prospan" miała miejsce w wyniku umowy o wspólnym przedsięwzięciu zawartej w Kaliszu w dniu 5 sierpnia 1997 roku. W imieniu Skarbu Państwa negocjacje i podpisanie umowy było realizowane przez ówczesnego wojewodę kaliskiego Pana Eugeniusza Małeckiego. Do zawiązanej spółki Skarb Państwa wniósł mienie przedsiębiorstwa. W imieniu jednego z inwestorów tj. NFI Hetman występował Prokurent Pan Krzysztof Sędzikowski. Struktura kapitałowa nowo utworzonej spółki, dawała podmiotom powiązanym z NFI Hetman zdecydowaną kontrolę właścicielską. Skład akcjonariuszy określał bowiem, że NFI Hetman obejmie 33% akcji, Zakłady Płyt Wiórowych Grajewo S.A. (podmiot, w którym NFI Hetman był funduszem wiodącym) obejmuje 10% akcji a Fabryka Dywanów Kowary S.A. (też podmiot, w którym NFI Hetman był funduszem wiodącym) obejmuje 7% akcji + 2 akcje.
Zawarta w 1997 roku umowa zawiera jednakże kilka szczególnych zapisów, które stały się przyczyną obecnej sytuacji:
- Umowa pozwoliła na zaliczenie do Programu Inwestycyjnego działań polegających na nabywaniu akcji spółki Zakłady Płyt Wiórowych S.A. w Grajewie. W ten sposób umowa pozwala na to, aby nowa spółka (ZPW "Prospan" S.A. w Wieruszowie) wydatkowała środki wniesione przez inwestorów na zakup akcji podmiotu, który stał się jednym z inwestorów i miał realizować program inwestycyjny. W umowie stworzono zatem możliwość krzyżowej własności między obu podmiotami i pozorowania wykonania inwestycji poprzez przepływy finansowe pomiędzy tymi spółkami. Oczywistym jest, że takie "inwestycje" nie powodują realnie żadnych zmian i modernizacji technologicznej. Zarząd spółki ZPW "Prospan" S.A. w Wieruszowie dokonał nabycia znacznej ilości akcji ZPW S.A. w Grajewie w momencie ich emisji publicznej. Zakup tych akcji był dokonywany po cenie przekraczającej 100 zł za akcję (obecna cena giełdowa akcji ZPW Grajewo S.A. wynosi 31 zł - kurs z 19.07.1999 r.).
- Umowa przewiduje, że w okresie 3 lat inwestorzy nie mogą zbyć swoich udziałów na rzecz zagranicznego inwestora branżowego.
Zastrzeżenie to jednakże nie ogranicza w żaden sposób przed podniesieniem kapitału w spółce ZPW "Prospan S.A. i objęciu akcji przez takiego inwestora lub przeciwko pośredniemu objęciu kontroli np. poprzez wykup akcji jednego z inwestorów lub upoważnieniu takiego inwestora do wykonywania praw z akcji.
Umowa z 1997 roku nie przewiduje zatem istnienia w ZPW "Prospan" S.A. jednego wyraźnego inwestora finansowego lub branżowego ale raczej prowadzi do rozproszenia struktury właścicielskiej.
Ministerstwo Skarbu Państwa w zdecydowany sposób wkroczyło na początku 1999 roku, gdy ówczesny zarząd spółki próbował przedstawić Walnemu Zgromadzeniu Akcjonariuszy bilans spółki z nieprawidłowymi danymi o jej sytuacji finansowej. Na wniosek Ministerstwa Skarbu Państwa Państwa bilans spółki został skorygowany i został
a w nim ujawniona prawdziwa obecnie wartość nabytych akcji spółki ZPW S.A. w Grajewie. Skorygowany bilans spółki ZPW "Prospan" S.A. w Wieruszowie wykazał stratę netto około 22 mln złotych. Z tego powodu Skarb Państwa wstrzymał się od głosu podczas udzielania pokwitowania zarządowi spółki z jego działalności w roku 1998. Pokwitowanie to zostało udzielone głosami pozostałych akcjonariuszy.W dniu 1 lutego 1999 roku NFI Hetman S.A. podpisał z Pfleiderer Holzwerkstoffe GmbH w Peiting umowę w sprawie sprzedaży akcji ZPW S.A. w Grajewie oraz umowę przedwstępną, na mocy której Fundusz zobowiązał się do sprzedaży 917 862 akcji imiennych ZPW "Prospan" S.A. w Wieruszowie. Obydwa pakiety stanowiły po 33% akcji każdej ze spółek. Cena sprzedaży akcji ZPW S.A. Grajewo była ustalona na 35 złotych.
Akcje ZPW Prospan S.A. w Wieruszowie są od połowy 1998 roku zastawione przez NFI Hetman S.A. jako zabezpieczenie kredytu udzielonego przez Powszechny Bank Kredytowy.
Na przełomie maja i czerwca br. nastąpiły zmiany w składach Rad Nadzorczych ZPW S.A. w Grajewie i ZPW "Prospan" S.A. w Wieruszowie w taki sposób, że w obu radach większość objęły osoby będące reprezentantami firmy Pfleiderer AG.
Przedstawione powyżej informacje są publicznie dostępne za pośrednictwem Komisji Papierów Wartościowych i Giełd gdzie spółki NFI Hetman S.A. oraz ZPW S.A. w Grajewie mają obowiązek dostarczania informacji okresowych i raportów rocznych.
W marcu 1999 roku NFI Hetman zwrócił się do Ministra Skarbu Państwa z prośbą o wyrażenie zgody na wcześniejs
ze zbycie posiadanych przez NFI Hetman akcji na rzecz Pfleiderer Holzwerke GmbH.Ministerstwo Skarbu Państwa w odpowiedzi na wniosek NFI Hetman zaproponowało kilka zmian do kontraktu z 1997 roku. Jak na razie brak jest odpowiedzi w tej sprawie.
W oświadczeniu Pana Senatora Jerzego Pieniążka znalazło się kilka szczegółowych pytań. I tak:
- Czy kierownictwo tego zakładu, który kiedyś był perełką naszej gospodarki w zakresie produkcji płyt wiórowych, realizuje dzisiaj politykę zgodną z polską racją stanu?
W chwili obecnej, w wyniku umów zawartych przez NFI Hetman S.A., realne kierownictwo i zarządzanie spółką są pośrednio w rękach firmy Pfleiderer Holzwerke GmbH i wyznaczonych przez tę firmę osób. Skarb Państwa w żaden sposób nie mógł przeciwdziałać posunięciom inwestora. ZPW Prospan S.A jest zwykłą spółką prawa handlowego a ewentualne realizowanie "polskiej racji stanu" może być osiągnięte poprzez sterowanie parametrami makroekonomicznymi całej gospodarki a nie indywidualnymi decyzjami właścicielskimi.
- W jakim stopniu ten zakład ma szansę wypełnić zobowiązania zawarte w pakiecie socjalnym?
Trudna sytuacja rynkowa spółki, może rzeczywiście utrudnić wypełnienie pakietu socjalnego.
- Czy spółka ma szansę zrealizować podpisaną dwa lata temu umowę o wspólnym przedsięwzięciu, aby skutecznie prowadzić swe działania na polskim rynku płyt wiórowych?
W ocenie Ministerstwa Skarbu Państwa istnieje szansa na realizację ww. umowy o wspólnym przedsięwzięciu. Wymaga to jednak współpracy z inwestorem branżowym i oszczędnego gospodarowania środkami.
Emil Wąsacz