Informację w związku z oświadczeniem senatora Jerzego Markowskiego, złożonym na 67. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 73), przekazał Minister Gospodarki:
Warszawa, 2000-12-06
Pani
Prof. dr hab. Alicja Grześkowiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowna Pani Marszałek
Kancelaria Prezesa Rady Ministrów przy piśmie SM-I-interp-257/00/EL, DSPR-4404-129/00 przekazała skierowane do Prezesa Rady Ministrów Jerzego Buzka oświadczenie złożone przez senatora Jerzego Markowskiego podczas 67 posiedzenia Senatu RP w dniu 26 października 2000 roku dotyczące stanu uzgodnień z Unią Europejską programów restrukturyzacyjnych górnictwa węgla kamiennego, hutnictwa żelaza
i stali, koksownictwa oraz prywatyzacji elektroenergetyki.Realizując prośbę Prezesa Rady Ministrów o ustosunkowanie się do wniosków zawartych w tym oświadczeniu uprzejmie wyjaśniam, że odnośnie:
Górnictwa węgla Kamiennego
Program reformy górnictwa węgla kamiennego został przyjęty przez Rząd RP w czerwcu 1998 r. Pełna jego realizacja była możliwa dopiero z chwilą wejścia w życie w dniu 14 stycznia 1999 r. ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz
szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych. Znaczne obniżenie przychodów w sektorze górnictwa węgla kamiennego wynikające ze spadku sprzedaży węgla w kraju, przy równoczesnym obniżeniu się jego cen zbytu, nieprzewidywalne na etapie tworzenia programu, spowodowało konieczność dokonania korekty w rządowym programie reformy w celu urealnienia przyjętych założeń oraz spowodowania zmian mających na celu rekompensatę zmniejszonych przychodów na drodze dalszego obniżania kosztów w wyniku dodatkowej redukcji zatrudnienia oraz dodatkowego obniżania zbędnych zdolności produkcyjnych.W związku z powyższym nie można mówić o zmianie przez Rząd własnych programów, lecz o ich korekcie z uwagi na zmieniającą się sytuację ekonomiczną kraju jak i efekty działalności danej branży.
Jednocześnie pragnę poinformować, że obowiązujące akty prawne dotyczące procesów restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego są zgodne z regulacjami określonymi Decyzją Komisji Europejskiej nr 3632/93/EWWiS z dnia 28 grudnia 1993 r. i jako takie nie są kwestionowane przez organy Unii Europejskiej.
Hutnictwa żelaza i stali
Zatwierdzony przez Radę Ministrów w czerwcu 1998 roku i pozytywnie oceniony przez Komisję Europejską "Program restrukturyzacji przemysłu hutnictwa żelaza i stali w Polsce" opracowano przy współpracy unijnych firm konsultingowych. Współpraca ta pozwoliła na wykorzystanie doświadczeń krajów członkowskich w odniesieniu do metodyki prognozowania rozwoju rynku w Polsce i państwach ościennych oraz wypracowania strategicznych kie
runków restrukturyzacji sektora na tle przewidywanego wzrostu zużycia wyrobów hutniczych.Realizacja "Programu..." rozpoczęła się jednak w bardzo trudnym okresie dekoniunktury na rynku stali. Ograniczyło to możliwości sprzedaży wyrobów hutniczych, a w efekcie osłabiło kondycję finansową całego sektora. Akceptowana przez Radę Ministrów i zaprezentowana Komisji Europejskiej we wrześniu 1999 r. "Informacja o przebiegu procesu według stanu na dzień 30 czerwca 1999 r. wraz z wytycznymi dalszej realizacji", sygna
lizując dynamiczny wzrost importu przy pogarszającym się saldzie obrotów handlowych, wskazywała na konieczność intensyfikacji działań restrukturyzacyjnych w zakresie dostosowania potencjału produkcyjnego i asortymentu wyrobów do zmieniających się oczekiwań rynku.Ministerstwo Gospodarki zobligowane "Programem..." do bieżącego monitorowania i elastycznego modyfikowania procesów restrukturyzacyjnych sektora stalowego opracowało informację o przebiegu procesu według stanu na dzień 30 czerwca 2000 r. Obserwowana już na przełomie lat 1999-2000 koniunktura na rynku stali, przy stosunkowo słabej kondycji finansowej hut i wydłużających się procesach prywatyzacyjnych stworzyła dogodne warunki dla aktywności importerów. Systematycznie wzrastający udział importu w zuży
ciu wyrobów hutniczych świadczy dobitnie o potrzebie przyspieszenia restrukturyzacji techniczno-technologicznej sektora. Stąd też Ministerstwo Gospodarki finalizuje obecnie prace nad aktualizacją programu restrukturyzacji przemysłu hutnictwa żelaza i stali w Polsce.Dokument ten bazując na:
- tempie zachodzących zmian w potencjale wytwórczym podstawowych producentów stali,
- urealnionej ocenie prognoz rynkowych,
- możliwości produkcyjnych i kondycji finansowej hut,
zakłada wariantowy scenariusz rozwoju w zależności od możliwości pozyskania inwestora (inwestorów) dla zrealizowania podstawowych celów restrukturyzacji dominujących w sektorze (ponad 60% przychodów) potencjałów produkcyjnych Hut Katowice i im. T. Sendzimira.
Po wypracowaniu uzgodnionego międzyokre
sowo stanowiska dokument ten zostanie wniesiony na posiedzenie KERM i obrady Rady Ministrów.Niezależnie od powyższych wyjaśnień, pozwalam sobie zaznaczyć, że przedmiotowy "Program..." jak również kolejne informacje o przebiegu realizacji procesów restrukturyzacyjnych, a także obecnie przygotowywana aktualizacja nie wymagały uzgodnień z Komisją Europejską. Umowa o stowarzyszeniu wskazuje jedynie na konieczność konsultowania z Komisją integralnych decyzji stron by uniknąć elementu zaskoczenia. Unia nie roś
ci sobie praw interwencyjnych więc nie ma potrzeby przeprowadzania uzgodnień.Koksownictwa
Ministerstwo Gospodarki stało na stanowisku, że wobec przyjęcia przez Rząd w czerwcu 1998 r. reformy górnictwa węgla kamiennego oraz "Programu restrukturyzacji przemysłu hutnictwa żelaza i stali w Polsce", zasadnym było również przyjęcie jako rządowego "Programu restrukturyzacji polskiego przemysłu koksowniczego".
Uzyskanie wzajemnej zgodności programów restrukturyzacji górnictwa, hutnictwa i koksownictwa jest szczególnie istotne dla realizacji podstawowych celów polityki przemysłowej i pozwoli uzupełnić plany rozwoju strategicznych dla gospodarki sektorów.
Ocenia się, że sukcesywna restrukturyzacja polskiego koksownictwa, uzależniona przede wszystkim od możliwości jej finansowania, powinna zapewnić dostosowanie sektora do wymogów gospodarki rynkowej najpóźniej w 2002 roku, chociaż niektóre przedsięwzięcia modernizacyjne jak również ekologiczne będą realizowane do 2008.
Program Restrukturyzacji Polskiego Przemysłu Koksowniczego został przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 3 października 2000 r.
Zarówno sam dokument jak i realizacja Programu nie wymagają konsultacji z Komisją Europejską.
Elektroenergetyki
Dyrektywy, decyzje i rozporządzenia Unii Europejskiej dotyczące elektroenergetyki ustalają wspólne zasady działalności tego sektora, w szczególności rynku energii elektrycznej, w tym także zasadnicze elementy, jak:
- ogólne zasady organizacji sektora,
- funkcjonowanie podsektora wytwarzania,
- funkcjonowanie podsektora dystrybucji,
- rozdzielenie i przejrzystość rachunkowości,
- organizacja dostępu do systemu,
a także procedury dotyczące przejrzystości cen energii elektrycznej dla odbiorców przemysłowych, tranzytu energii elektrycznej, środków tworzenia warunków rozwoju i wytycznych dla sieci transeuropejskich wymogów odnośnie przekazywania informacji o projektach inwestycyjnych interesujących Unię itp.
Jak z powyższego wynika, zasady te nie przewidują formalnego uzgadniania programów restrukturyzacyjnych z organami Unii. Jednakże w związku z przewidywanym wejściem Polski do Unii Europejskiej i koniecznością zharmonizowania zasad organizacji sektora i tworzonego rynku energii elektrycznej w kraju ze wspomnianymi zasadami Unii Europejskiej, prowadzone działania koncentrują s
ię głównie w następujących trzech obszarach:- pełnym dostosowaniu polskiego prawa do prawa wspólnotowego, co ma nastąpić do końca 2002 r., w szczególności prawa energetycznego i rozporządzeń wydanych na jej podstawie; Prawo to jest w przeważającej mierze zgodne z przepisami Unii Europejskiej, ponieważ ustawa ta była opracowywana po podjęciu decyzji o ubieganie się o członkostwo Polski w Unii.
- uwzględnieniu w tworzonych programach restrukturyzacyjnych i tworzonym konkurencyjnym rynku energii elektrycznej wspomnianych zasad Unii Europejskiej.
- prywatyzacji sektora energetycznego jako jednego z warunków powstania konkurencyjnego rynku energii.
Podstawowe kierunki restrukturyzacji sektora elektroenergetycznego i tworzenia rynku energii przyjęte w dokumentach rządowych w części dotyczącej elektroenergetyki nie ulegają większym zmianom. Kolejne opracowywane dokumenty jedynie sukcesywnie uściślają konkretne rozwiązania i aktualizują harmonogramy prowadzonych działań.
Z poważaniem
MINISTER
z up.
Andrzej Karbownik
Podsekretarz Stanu